25 maja br. wchodzą w życie przepisy ustawy o informowaniu pracowników i prowadzeniu z nimi konsultacji, zwanej także ustawą o Radach Pracowników. Jej zapisy mają zastosowanie do wszystkich pracodawców prowadzących działalność gospodarczą, którzy zatrudniają co najmniej 50 osób.
Uchwalenie ustawy jest wynikiem wprowadzenia w Polsce dyrektywy unijnej 2002/14/WE, ustalającej ogólne warunki informowania oraz prowadzenia konsultacji z pracownikami w krajach Unii Europejskiej.
Zgodnie z zapisami ustawy w przedsiębiorstwach muszą powstać rady pracowników. W firmach zatrudniających do 250 pracowników rady będą liczyć 3 osoby, do 500 – 5 osób, ponad 500 – 7 osób. Kadencja członków rady trwa 4 lata.
Koszty funkcjonowania rad ponoszą pracodawcy (w przypadku wyłonienia rady spośród pracowników) lub organizacje związkowe (jeśli to one wyłoniły członków rady).
Członkowie rad podlegają swoistej ochronie. Zgodnie z ustawą pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z pracownikiem, członkiem rady, bez jej zgody.
Podobnie jest ze zmianą warunków pracy lub płacy, jeśli stanowiłaby ona ich pogorszenie.
Zgodnie z art. 13 ustawy pracodawca jest zobowiązany do przekazywania radzie pracowników informacji dotyczących:
1. działalności i sytuacji ekonomicznej pracodawcy oraz przewidywanych w tym zakresie zmian;
2. stanu, struktury i przewidywanych zmian zatrudnienia oraz działań mających na celu utrzymanie poziomu zatrudnienia;
3. działań, które mogą spowodować istotne zmiany w organizacji pracy lub podstawach zatrudnienia.
Pracodawca jest także zobowiązany do prowadzenia konsultacji z radami pracowników w sprawach określonych w pkt. 2 i 3.
Spod działania ustawy wyłączone są przedsiębiorstwa państwowe, w których działa samorząd załogi oraz przedsiębiorstwa mieszane, a także państwowe instytucje filmowe, w których funkcjonują rady pracownicze. Dla firm zatrudniających 50-100 osób zastosowano przepisy przejściowe; zgodnie z nimi wybory do rad pracowników muszą one przeprowadzić do 23 września 2008 r.