Ojciec systemu GPS doktorem honoris causa Uniwersytetu Morskiego w Gdyni

Profesor Bradford Parkinson z kalifornijskiego Uniwersytetu Stanforda, nazywany „ojcem systemu GPS”, otrzymał w czwartek 21 marca tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Morskiego w Gdyni.

Prof. Bradford Parkinson (fot. Cezary Spigarski/UMG)

Profesor Parkinson, amerykański inżynier oraz wynalazca, emerytowany pułkownik Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych (USAF), od studiów doktoranckich związany jest z Uniwersytetem Stanforda. Profesor osobiście kierował wystrzeleniem na orbitę pierwszych satelitów GPS, odpowiadał za ich koordynację oraz testy przed oddaniem do użytku. W historii zapisał się jako twórca wielu nowatorskich zastosowań systemu GPS, a innowacyjność jego prac została potwierdzona uzyskaniem siedmiu patentów. Za swoją działalność naukową i zawodową profesor Parkinson był wielokrotnie nagradzany i wyróżniany. Jedną z najważniejszych nagród jest Nagroda Królowej Elżbiety dla całego zespołu odpowiedzialnego za architekturę i budowę systemu GPS, która została wręczona w 2019 roku przez obecnego króla Karola III.

W przemówieniu okolicznościowym otwierającym uroczystość nadania prof. Parkinsonowi tytułu doktora honoris causa rektor UMG prof. dr hab. inż. kpt ż.w. Adam Weintrit przypomniał o 50. rocznicy zapoczątkowania wspólnego cywilno-wojskowego programu technicznego Globalnego Systemu Pozycjonowania GPS-NAVSTAR, który całkowicie zrewolucjonizował nawigację lotniczą, morską i lądową, a którego prof. Bradford Parkinson był głównym architektem jako dyrektor Biura Programowego systemu GPS Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych (USAF).
– Nadanie godności doktora honoris causa prof. Bradfordowi Parkinsonowi poparły senaty czterech uczelni: Politechniki Warszawskiej, Akademii Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte, Lotniczej Akademii Wojskowej oraz Uniwersytetu Morskiego w Gdyni – podkreślił rektor. – Recenzentami dorobku naukowego i osiągnięć zawodowych prof. Parkinsona byli: prof. dr hab. Jarosław Bosy z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, prof. dr hab. inż. Stanisław Oszczak z Lotniczej Akademii Wojskowej w Dęblinie i prof. dr hab. inż. kpt. ż.w. Zbigniew Burciu z Uniwersytetu Morskiego w Gdyni – dodał.
Profesor Weintrit położył również nacisk na to, że dzięki zapoczątkowaniu w 1973 roku prac nad systemem nawigacji satelitarnej „miliardy ludzi na całym świecie polegają dziś na ogromnej infrastrukturze inżynieryjnej, która objęła całą naszą planetę i sięga w przestrzeń kosmiczną. Dzięki precyzyjnej lokalizacji odbiornika i dobrze zaprojektowanej mapie nawet kompletnie nie znając trasy, możemy pewnie dotrzeć do celu naszej podróży”.

Laudację wygłosił prof. dr hab. inż. Krzysztof Czaplewski. Promotor doktoratu honorowego podkreślił między innymi, jak przełomowe w skali świata było stworzenie oraz uruchomienie systemów satelitarnych, które zawdzięczamy pracy prof. Bradforda Parkinsona.
– Bez osobistego zaangażowania profesora nie mógłby funkcjonować współczesny transport we wszystkich jego odmianach, nie byłoby bankowości elektronicznej czy też tak popularnych serwisów VOD zaznaczył.
Przypomniał także, że to profesor Parkinson odpowiadał również za „stworzenie podstaw teoretycznych i budowę systemu Wide Area Augmentation System (WAAS), który jest wykorzystywany przede wszystkim w transporcie lotniczym. Amerykański Satelitarny System Wspomagania GPS zwiększa dokładność wyznaczania pozycji poziomej przez odbiornik GPS do dwóch-trzech metrów. Odbiorniki GPS, wspomagane systemem WAAS, wykorzystują poprawki podczas obliczania swoich pozycji, aby poprawić dokładność wyznaczeń. Profesor jest również autorem innych innowacji z zakresu wykorzystania systemów satelitarnych, np. lądowanie Boeinga 737 »na ślepo« z wykorzystaniem tylko systemu GPS”.
Po laudacji nastąpiło trzykrotne odczytanie aktu nadania godności doktora honoris causa Uniwersytetu Morskiego w Gdyni: w językach polskim, angielskim i łacińskim.

Następnie głos zabrał prof. Bradford Parkinson. Uczony podziękował za wyróżnienie oraz bardzo szczegółowo podzielił się historią powstania GPS. Wskazał również na pewne trudności, jakie pojawiły się w toku rodzenia się tak przełomowego odkrycia.
– Cofnijmy się w czasie o niewiele ponad 50 lat. Poniosłem wówczas swoją największą życiową klęskę. Byłem młodym pułkownikiem Sił Powietrznych. Przemierzyłem długą drogę ze swojej bazy w Los Angeles do Waszyngtonu D.C. w celu wygłoszenia wystąpienia przed ścisłym gronem decyzyjnym Ministerstwa Obrony. Nadszedł dzień, kiedy stanąłem w sali konferencyjnej wypełnionej po brzegi najwyższej rangi dowódcami wojskowymi i cywilnymi. Byłem wówczas niedawno mianowanym szefem projektu i chciałem zademonstrować nowy system nawigacji satelitarnej. Po skończonym wystąpieniu opuściłem salę. Kiedy zaproszono mnie ponownie do środka, decyzja była jednogłośna. Nie. Nie chcieli tego zatwierdzić. Zaczęliśmy potem nazywać ten dzień czarnym czwartkiem – opowiadał profesor. – Jednak, jak się później okazało, podnieśliśmy się z tej porażki i chociaż nazwaliśmy ten dzień w tak mroczny sposób, to tak naprawdę powinniśmy nazwać go złotym czwartkiem, czego powody zaraz wyjaśnię – kontynuował. – Cztery miesiące później udało mi się cofnąć tę niekorzystną decyzję. Miało to miejsce w grudniu 1973 roku, naprawdę niewiele ponad 50 lat temu. Zyskaliśmy zgodę na kontynowanie prac – wspominał profesor.
Wykład zakończył się krótką dyskusją z uczestnikami uroczystości.

Z okazji nadania prof. Parkinsonowi tytułu doktora honoris causa Uniwersytet Morski w Gdyni wydał okolicznościową książkę pt. „Prof. Bradford Parkinson. Doktor honoris causa Uniwersytetu Morskiego w Gdyni”.

Źródło: UMG