Zmarł kmdr Franciszek Wróbel, dowódca okrętu hydrograficznego ORP "Kopernik"

Franciszek Wróbel urodził się 4 kwietnia 1933 roku w Starym Sączu. Był absolwentem Szkoły Jungów Państwowego Centrum Wyszkolenia Morskiego w Gdyni w 1950 r. i Państwowej Szkoły Morskiej (PSM) w Szczecinie w 1953 r. Po ukończeniu PSM w 1954 r. został powołany do odbycia przeszkolenia wojskowego w Dywizjonie Okrętów Podwodnych w Gdyni jako dublujący oficera nawigatora ORP „Żbik” (B13). W czerwcu 1955 r. na własną prośbę został powołany do służby zawodowej w Marynarce Wojennej. Od 19 maja 1958 r. pełnił służbę na stanowisku dowódcy okrętu podwodnego ORP „Krakowiak" (303) w 1. Brygadzie Okrętów Podwodnych. W latach 1962–1965 był flagowym nawigatorem w sztabie Brygady, a następnie dowódcą ORP „Kondor” (294). Pod koniec roku 1970 został przeniesiony do Oddziału Zabezpieczenia Hydrograficznego Marynarki Wojennej na pierwszego dowódcę nowego okrętu ORP „Kopernik” (261), na którym przez kilkanaście lat dowodzenia odbył wiele rejsów o dużym znaczeniu badawczym, naukowym i gospodarczym.

ORP „Kopernik” to polski okręt hydrograficzny projektu 861 (w kodzie NATO: Moma) w służbie od 1971 do 2005 roku. Posiadał numer taktyczny 261. Okręt wcielony został w skład zespołu okrętów hydrograficznych Marynarki Wojennej i do służby wszedł 20 lutego 1971 roku, zastępując okręt hydrograficzny ORP „Bałtyk”. W 1975 r. ORP „Kopernik” pod dowództwem komandora Wróbla rozpoczął, wspólnie z Przedsiębiorstwem Geofizyki Morskiej i Lądowej Górnictwa Naftowego w Toruniu, badania geofizyczne dna południowej części Morza Bałtyckiego, które doprowadziły do odkrycia złóż ropy naftowej i gazu ziemnego w Polskiej Wyłącznej Strefie Ekonomicznej. Od grudnia 1976 roku, komandor Franciszek Wróbel oraz wielu innych specjalistów Marynarki Wojennej, wzięło udział w wyprawie polarnej połączonej z budową w Antarktyce stacji polarnej PAN imienia Henryka Arctowskiego. Franciszek Wróbel został powołany przez Instytut Ekologii Polskiej Akademii Nauk na stanowisko głównego specjalisty i odpowiadał za organizację wyprawy. W latach 1976 i 1978 ORP „Kopernik”, dowodzony przez komandora Wróbla, odbył wyprawy na Spitsbergen wraz z ekipą naukową Polskiej Akademii Nauk.

Kolejne zadanie postawione przed Dowódcą ORP „Kopernik”, to trwająca łącznie 125 dni wyprawa polarna na Antarktydę. Wyprawa rozpoczęła się 1 grudnia 1979 roku a 17 grudnia przekroczono równik. W tej wyprawie na pokładzie okrętu znaleźli się pracownicy naukowi z Instytutu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk, Instytutu Geofizyki Akademii Górniczo-Hutniczej z Krakowa i z Przedsiębiorstwa „Geofizyki Morskiej i Lądowej” z Torunia. Z ekip zagranicznych dołączyli naukowcy z Argentyny. Komandor Franciszek Wróbel w ekspedycji tej występował również jako zastępca kierownika ds. morskich Wyprawy Geofizycznej. 31 grudnia 1979 ORP „Kopernik” osiągnął stację im. Henryka Arctowskiego na Wyspie Króla Jerzego, której przekazał zaopatrzenie w postaci żywności i paliwa. Wykonano prace sejsmiczne dna morskiego w rejonie Wyspy Króla Jerzego i w Cieśninie Bransfielda, a także w rejonie Szetlandów Południowych, w cieśninie Drake’a, w okolicach Półwyspu Antarktycznego, w Cieśninie Gerlacha oraz w rejonie Archipelagu Palmera. Główną koncentracją prac były badania skorupy ziemskiej i górnego płaszcza Ziemi w wybranym rejonie. Do Gdyni okręt powrócił 4 kwietnia 1980 roku po 125 dniach rejsu, w którym przebył 23 157 mil morskich.

Komandor Franciszek Wróbel był pasjonatem morza i pracy naukowej. Wykładał w szkole morskiej. Był autorem cieszących się wysoką oceną podręczników z nawigacji i astronawigacji, wydawanych od roku 1968 do dzisiaj. Jego „Nawigacja morska. Zadania z objaśnieniami”, „Vademecum oficera wachtowego” i „Vademecum nawigatora” od lat stanowią żelazny kanon morskiej literatury i odgrywają ogromną rolę w kształceniu kadr morskich Rzeczypospolitej Polskiej. Wielokrotnie nagradzany i wyróżniany, między innymi Krzyżami: Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, złotą odznaką „Wzorowy Dowódca”, a także złotą i srebrną odznaką „Zasłużony Pracownik Morza”. Służbę zakończył z dniem 2 czerwca 1986 roku w stopniu komandora porucznika. Po przejściu do rezerwy kmdr Franciszek Wróbel zamieszkał na stałe w rodzinnym Starym Sączu. 5 listopada 2010 roku otrzymał awans na stopień komandora w stanie spoczynku.