Backup Ukraine: każdy może skanować dziedzictwo kulturowe Ukrainy

W warunkach wojennych wcale nie trzeba profesjonalnego sprzętu pomiarowego, by digitalizować bezcenne zabytki. Wystarczy smartfon lub tablet oraz użytkownik chętny do pracy – udowadnia projekt Backup Ukraine.

Mozaika w Kijowie pozyskana w ramach Backup Ukraine

Jak ważna jest szczegółowa i dokładna digitalizacja dziedzictwa kulturowego, chyba nikogo nie trzeba przekonywać. Doskonałym przykładem z ostatnich lat jest paryska katedra Notre Dame, która w 2019 roku spłonęła w pożarze. Dzięki temu, że wcześniej została poddana skaningowi laserowemu, jej odbudowa powinna przebiec znacznie sprawniej, a efekt końcowy będzie wierniejszy.

Ale prowadzenie tego typu pomiarów w warunkach wojennych, jakie już od blisko dwóch miesięcy panują w Ukrainie, jest bardzo utrudnione, a w niektórych regionach wręcz niemożliwe. Zajmuje ponadto sporo czasu, co w obliczu postępującej destrukcji kraju jest istotnym problemem.

Odpowiedzią na te wyzwania jest projekt Backup Ukraine, za którym stoją duńska Narodowa Komisja UNESCO oraz firmy: Blue Shield Denmark, Polycam oraz Vice Media Group. Przedsięwzięcie jest realizowane w ścisłej współpracy z ukraińską Heritage Emergency Rescue Initiative oraz Narodowym Muzeum Historii Ukrainy. „Niszczenie dziedzictwa kulturowego kraju to najszybszy sposób na wymazanie jego tożsamości narodowej. W świetle fałszywego zaprzeczania przez Rosję ukraińskiej suwerenności i tożsamości narodowej bardzo poważnie traktujemy niszczenie historii tego kraju” – czytamy na stronie projektu.

Szczególnie istotny jest tu wkład Polycam. Spółka ta jest bowiem twórcą mobilnej aplikacji o tej samej nazwie, która pozwala przetwarzać w chmurze zdjęcia i filmy ze smartfonów bądź tabletów do postaci szczegółowych modeli 3D. To właśnie ten software jest podstawą digitalizacji zabytków w ramach Backup Ukraine.

Organizatorzy akcji namawiają do jego pobierania i skanowania wyjątkowych obiektów w swojej okolicy: pomników, murali czy innych dzieł sztuki. Do modelowania większych obiektów rekomendowane jest użycie najnowszych urządzeń mobilnych Apple’a wyposażonych nie tylko w kamery, ale i lidar. Można też użyć dronów, choć w tym przypadku przedstawiciele inicjatywy rekomendują wcześniejsze skonsultowanie się z lokalnymi władzami. Na stronie projektu opublikowano materiały instruktażowe, które w przystępny sposób wyjaśniają, jak wykonywać fotografie, by prawidłowo zinwentaryzować zabytki.

Aplikacja Polycam dostępna jest dla urządzeń mobilnych zarówno z systemami iOS, jak i Android. Samo jej pobranie jest darmowe, choć modelowanie 3D wymaga już uiszczenia opłaty. Oczywiście na potrzeby projektu Backup Ukraine wykorzystanie tego programu na terenie Ukrainy stało się darmowe. Organizatorzy zastrzegają jednak, że ze względów bezpieczeństwa chętni do skanowania zabytków muszą się rejestrować i uzyskać specjalną zgodę. Uczulają ponadto wolontariuszy, by nie pozyskiwali zdjęć, które mogą ujawniać pozycję ukraińskich wojsk lub inne wrażliwe dane.

Wszystkie dane zgromadzone w ramach akcji są udostępniane w publicznie dostępnym repozytorium.

Drodzy Czytelnicy! By przeciwdziałać hejtowi i dezinformacji, redakcja portalu Geoforum.pl postanowiła zablokować możliwość komentowania wiadomości związanych z rosyjską agresją na Ukrainę

JK