GGK, RPO i UODO o publikacji numerów ksiąg wieczystych [aktualizacja]

Spór o udostępnianie numerów ksiąg wieczystych stał się w ostatnim czasie tematem kolejnych spotkań oraz komunikatów na urzędowych stronach internetowych.

Spotkanie Marcina Wiącka z Głównym Geodetą Kraju, fot. Grzegorz Krzyżewski/BRPO

Przypomnijmy, że początkiem sprawy była publikacja w listopadzie 2019 r. na Geoportalu, na warstwie z danymi ewidencji gruntów i budynków, informacji o numerach ksiąg wieczystych dla poszczególnych działek. Przeciwko temu zaprotestował jednak prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, twierdząc, że jest to bezprawne udostępnianie danych osobowych. Główny geodeta kraju utrzymywał jednak, że numery KW trudno traktować jako dane osobowe, a ich publikacja jest zgodna z Prawem geodezyjnym i kartograficznym oraz rozporządzeniem ws. EGiB.

Spór nie zakończył się jednak na wymianie urzędowych pism. UODO zdecydował się bowiem na przeprowadzenie kontroli w GUGiK. Jej efektem było nałożenie na GGK dwóch kar w kwocie 100 tys. zł każda. Pierwsza dotyczyła wspomnianego udostępniania nr KW, a druga – utrudniania czynności kontrolnych. Główny geodeta kraju odwołał się jednak od obu tych decyzji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, jednak WSA w obu przypadkach przyznał rację prezesowi UODO. Wyroki te nie są jednak prawomocne, gdyż GGK odwołał się do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Orzeczenia NSA w obu sprawach jeszcze nie zapadły.

Po kilku miesiącach przerwy sprawa znów stała się przedmiotem publicznej dyskusji, a to za sprawą komunikatu na stronie rzecznika praw obywatelskich. Relacjonował on spotkanie RPO Marcina Wiącka z GGK Waldemarem Izdebskim. Z artykułu wynika, że tematem dyskusji było właśnie udostępnianie nr KW. Rzecznik miał w jego trakcie zapewnić GGK, że problem zakresu danych osobowych ujawnianych w KW był w przeszłości w Biurze RPO analizowany, przede wszystkim w kontekście niezbędności zamieszczania w księdze wieczystej informacji o numerze PESEL oraz imionach rodziców właściciela będącego osobą fizyczną, a także danych innych osób, których prawa czy roszczenia ujawnione są w księdze wieczystej.

„W ocenie RPO powszechny dostęp do tak szczegółowych danych osób, którym te prawa przysługują, godził w autonomię informacyjną jednostki, istotnie ją ograniczając. Osobnym problemem były bardzo ogólne wytyczne do wydania rozporządzenia, o którym mowa w art. 251 ust. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tj. DzU z 2019 r., poz. 2204 ze zm.). Zastrzeżenia rzecznika, zgłoszone w roku 2014, niestety nie spotkały się z akceptacją Ministerstwa Sprawiedliwości. W sprawie tej RPO zwracał się także do prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych; organ stoi na stanowisku, iż dostęp do numeru księgi wieczystej nie powinien być jawny, aby zapewniać ochronę osobom, których dane znajdują się w księgach wieczystych” – czytamy w komunikacie RPO.

W reakcji na tę relację wczoraj (23 marca) na stronie UODO ukazała się informacja zatytułowana „Numer księgi wieczystej pozwala pozyskać dane osobowe – potwierdza to także RPO”. Napisano w niej m.in., że ocena RPO potwierdza argumentację prezesa UODO, który nakazał GGK zaprzestanie udostępniania nr KW. W dalszej części swojego komunikatu Urząd przypominał swoje argumenty w tym sporze.

Na publikację tej wiadomości już po kilku godzinach zareagował GUGiK. W krótkim artykule zatytułowanym „Dezinformacja na stronie internetowej UODO” napisano, że Urząd Ochrony Danych Osobowych tendencyjnie zinterpretował relację ze spotkania podaną na stronie RPO. „UODO sugeruje mianowicie, że RPO podziela stanowisko UODO w nierozstrzygniętym sporze z GGK o publikację numerów ksiąg wieczystych w serwisie www.geoportal.gov.pl. Przypominamy, że ostatecznego rozstrzygnięcia tego sporu dokona NSA, do którego GGK złożył skargę kasacyjną” – czytamy w komunikacie GUGiK.

Aktualizacja z 25 marca: W reakcji na wspomniane wyżej artykuły GUGiK-u oraz UODO Biuro RPO opublikowało komunikat, w którym jednoznacznie stwierdza, że nie zajęło stanowiska w sprawie problemu ujawniania na Geoportalu numerów ksiąg wieczystych. "Sprawa ta jest analizowana przez Rzecznika, który nie ingeruje w spór. Nie przedstawił też dotychczas stanowiska w sporze i czeka na jego rozstrzygnięcie przez NSA" – czytamy. "Wobec tego, w chwili obecnej nie istnieją podstawy do twierdzenia, że RPO podziela stanowisko PUODO w nierozstrzygniętym dotąd sporze dotyczącym problemu ujawniania na GEOPORTALU numerów ksiąg wieczystych" – podkreśla Biuro Rzecznika.

Chcesz być na bieżąco z wydarzeniami w geodezji i kartografii? Zapisz się na newsletter!

Jerzy Królikowski