Politechnika Gdańska dołączyła do międzynarodowej sieci pomiaru jasności nieba

Zanieczyszczenie sztucznym światłem nocnego nieba ogranicza możliwości prowadzenia obserwacji astronomicznych, a widok Drogi Mlecznej staje się coraz rzadszym doświadczeniem. Nadmierne oświetlenie ma jednak nie tylko negatywny wpływ na estetykę krajobrazu. Zaburza również zegary biologiczne ludzi, okresy wegetacyjne roślin oraz orientację przestrzenną zwierząt.

Politechnika Gdańska jako pierwsza jednostka badawcza w Polsce dołączyła do międzynarodowej sieci pomiaru jasności nieba Globe at Night – Sky Brightness Monitoring Network (GaN-MN). Globe at Night to międzynarodowa kampania obywatelsko-naukowa mająca na celu podniesienie świadomości społecznej na temat wpływu zanieczyszczenia światłem poprzez nakłanianie ludzi do mierzenia jasności nocnego nieba i przesyłania obserwacji w czasie rzeczywistym. Międzynarodowa Unia Astronomiczna dostrzega zanieczyszczenie światłem jako utrudnienie obserwacji astronomicznych i wspiera osiąganie większej efektywności energetycznej, w szczególności poprzez ograniczanie strat energii i redukcję wpływu sztucznego oświetlenia, jako kluczowe działania do zachowania ciemnego nieba.

Pomiary wykonywane są przy pomocy specjalistycznego miernika SQM-LE firmy Unihedron przeznaczonego do długoterminowego monitorowania jasności nieba w nocy. Światowa sieć liczy 64 czujniki zlokalizowane w 19 krajach. Czujnik Politechniki Gdańskiej SQM-LE został umieszczony na dachu Gmachu B. Pozwala on na pomiar jasności nieba na terenie kampusu Politechniki Gdańskiej w trybie ciągłym. Dane prezentowane są w jednostkach mag/arcsec² (magnitudo na sekundę łuku do kwadratu). Dołączenie do sieci umożliwia dostęp do danych ze wszystkich czujników będących w sieci GaN-MN i tym samym zwiększenie zakresu i jakości badań nad zanieczyszczeniem światłem sztucznym w nocy prowadzonych przez grupę ILLUME. Ponadto pozwala na zwrócenie uwagi na występowanie zjawiska jakim jest zanieczyszczenie światłem sztucznym i jego negatywnego wpływu na zdrowie człowieka oraz funkcjonowanie środowiska przyrodniczego.

Na sukces składa się zaangażowanie grupy badawczej ILLUME działającej w ramach Centrum IDUB EkoTech. Pod kierownictwem dr inż. Katarzyny Bobkowskiej z Katedry Geodezji Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska PG został przeprowadzony proces montażu, uruchomienia oraz dołączenia czujnika do sieci. Inicjatorem działań była dr inż. arch. Karolina Zielińska-Dąbkowska z Wydziału Architektury PG.

Zmiany jasności nieba w czasie są również jednym z aspektów badań prowadzonych w ramach grantu: „Innowacyjna metoda monitorowania zanieczyszczenia światłem sztucznym w środowisku naturalnym i zurbanizowanym z wykorzystaniem bezzałogowych platform latających (dronów)” finansowanego w ramach programu Argentum Triggering Research Grants, którym kieruje dr inż. Katarzyna Bobkowska z Katedry Geodezji WILIŚ PG.

Wyniki pomiarów czujników działających w sieci można obserwować TUTAJ.

Źródło: PG