Jak szczegółowe powinno być rozporządzenie ws. BDOT500 i mapy zasadniczej?

Do propozycji nowych przepisów ws. bazy BDOT500 oraz mapy zasadniczej zgłoszono ponad 300 uwag. Wiemy już, które z nich uwzględniono.

Wizualizacja bazy BDOT500

Pierwszy projekt nowego rozporządzenia w sprawie bazy danych obiektów topograficznych oraz mapy zasadniczej opublikowano na początku czerwca, a jego konsultacje trwały 2 tygodnie. Na stronie Rządowego Centrum Legislacji właśnie opublikowano uwagi zgłoszone do tego aktu wraz z odniesieniem się do nich autorów przepisów.

Istotne braki czy zbędne zapisy?

Objętość nowego rozporządzenia jest niewątpliwie znacznie mniejsza niż w przypadku dotychczasowego aktu, który obowiązuje od 2015 roku. Część uczestników konsultacji ocenia jednak, że cięcia poszły za daleko, bo z przepisów usunięto wiele ważnych elementów. Na przykład Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ zwraca uwagę na brak określenia jednolitego sposobu tworzenia obiektów BDOT500 np. w zakresie, generalizacji obiektów, ich poprawności geometrycznej, modyfikacji i segmentacji czy relacji topologicznej. Jako że w ocenie poznańskich urzędników może to wpłynąć na brak jednolitości prowadzenia baz w poszczególnych PODGiK-ach, postulują oni utrzymanie zapisów dotychczasowego załącznika nr 3. „Wszystkie niezbędne przepisy z dotychczasowego załącznika nr 3 znalazły swoje odniesienie w projekcie rozporządzenia. Przebieg obiektów w bazie BDOT500 ma przede wszystkim odzwierciedlać rzeczywistość” – odpowiadają krótko autorzy projektu.

Stowarzyszenie Geodetów Polskich zwraca uwagę, że projekt w znaczący sposób ingeruje w zakres danych gromadzonych w BDOT500. Chodzi tu w szczególności o usunięcie części obiektów, zmiany ich kodów, a także modyfikacje atrybutów. Dlatego organizacja postuluje określenie w odrębnym załączniku wytycznych, jak postępować z tymi obiektami i atrybutami przy konwersji bazy. „Tylko takie podejście pozwoli zachować jednolitość baz danych w całym kraju, eliminując lokalne interpretacje, które z kolei będą generować problemy przy wymianie danych” – podkreśla organizacja. Z podobnym postulatem wystąpiła również poznańska firma Systherm-Info. Propozycje te nie zostały jednak uwzględnione. Jak uzasadnia to GUGiK, w projekcie zastosowano nową, bardziej przejrzystą systematykę obiektów, a mapowanie nie powinno budzić wątpliwości. Poza tym wykonanie konwersji danych do nowego modelu będzie procesem automatycznym, niewymagającym zlecania prac geodezyjnych na dostosowanie baz.

Firma CubicOrb zaproponowała z kolei określenie w projekcie, czym jest plik różnicowy GML oraz co powinien zawierać. Dotychczas brak tego typu regulacji powodował wiele problemów przy aktualizacji PZGiK – podkreśla spółka. GUGiK nie uwzględnił jednak tego postulatu, tłumacząc, że wykracza on poza upoważnienie ustawowe.

Lubuski WINGiK ocenia z kolei, że w projekcie zabrakło regulacji dotyczących generalizacji, wizualizacji i redakcji kartograficznej mapy zasadniczej. Jego zdaniem może to doprowadzić do chaosu w treści tworzonych i udostępnianych przez starostów opracowań oraz do braku ich jednolitości, dlatego warto zachować zapisy obecnych rozdziałów 1-3 załącznika nr 7 do rozporządzenia. GUGiK nie uwzględnił jednak tej propozycji, twierdząc, że wszelkie niezbędne informacje zawarto już w załączniku nr 4.

Uczestnicy konsultacji zwracają również uwagę na brak zdefiniowania hierarchii przesłaniania znaków kartograficznych reprezentujących na mapie zasadniczej poszczególne kategorie obiektów. Postulat ten został uwzględniony. Pozytywnie rozpatrzono również uwagę dotyczącą braku określenia w pierwotnym projekcie zasad wykonywania mapy zasadniczej w postaci drukowanej.

Skoro o mapie zasadniczej mowa, Związek Województw RP postuluje zachowanie na niej dotychczasowych symboli. Ich zmiana spowodowuje bowiem konieczność modernizacji systemów do prowadzenia PZGiK oraz modyfikacji i migracji danych, a także trudności w czytaniu mapy. GUGiK odrzucił jednak tę propozycję, dodając, że modyfikacji ulegnie jedynie 30% znaków.

Ponadto podobnie jak w przypadku projektu przepisów ws. GESUT termin aktualizacji bazy BDOT500 wydłużono z 14 do 30 dni. Odrzucono jednocześnie postulat uwzględnienia atrybutu „data wykonania pomiaru” jako niezgodny z rozporządzeniem ws. standardów.

Uwagi szczegółowe

Zdecydowana większość uwag zgłoszonych w toku konsultacji dotyczy szczegółów, takich jak obiekty uwzględniane w bazie danych, ich atrybuty czy prezentacja na mapie zasadniczej. Wprowadzone przez GUGiK zmiany dotyczą m.in.:

• dodania do BDOT500 obiektów droga rowerowa, obszar utwardzony (którym można przedstawić np. parkingi czy place), fontanna oraz pomost lub molo;
• rezygnacji z wyodrębnienia obiektu kładka (będzie on przedstawiany jako wiadukt);
• doprecyzowania, że w BDOT500 uwzględniane są budynki nieujawnione w EGiB; dodano jednocześnie obiekt budynek w budowie;
• dopuszczenia reprezentowania obiektu przepust nie tylko jako poligon, ale również linia;
• dodania odrębnych znaków umownych na mapie zasadniczej dla projektowanych sieci GESUT,
• usunięcia rozbieżności ze standardami geodezyjnymi w kwestii zapisu precyzji pomiaru wysokościowego;
• połączenia typów nawierzchni żwir i tłuczeń do jednego atrybutu;
• włączenia kilku odrębnych typów nawierzchni do jednego atrybutu „kostka brukowa”;
• modyfikacji znaków umownych na mapie zasadniczej dla obiektów punkt graniczny stabilizowany oraz punkt graniczny niestabilizowany (w konsultacjach zwracano uwagę, że w pierwotnej propozycji były one słabo rozróżnialne);
• rezygnacji z przedstawiania na mapie zasadniczej obiektów wykop i nasyp.

Przepisy przejściowe

Rozporządzenie ws. BDOT500 i mapy zasadniczej wejdzie w życie 31 lipca br. Według pierwotnej propozycji starostwa miały dodatkowe 6 miesięcy na dostosowanie swoich baz do tych regulacji. Związek Powiatów Polskich zwrócił się jednak o wydłużenie tego terminu do końca 2023 r., tłumacząc, że w jednym okresie samorządy będą musiały dostosować do nowych wymogów również bazy GESUT i EGiB. Początkowo GUGiK zaproponował 12 miesięcy okresu przejściowego, które ostatecznie przedłużono do końca 2022 roku.

Chcesz być na bieżąco z wydarzeniami w geodezji i kartografii? Zapisz się na newsletter!

Jerzy Królikowski