Prowadzenie podziemnej eksploatacji górniczej niesie ze sobą negatywny aspekt związany z przekształceniami powierzchni terenu – pisze autor artykułu. Na obszarach zurbanizowanych może dochodzić do uszkodzeń i deformacji różnego rodzaju obiektów budowlanych, czyli tzw. szkód górniczych. Z problemem tym związana jest bezpośrednio kwestia odpowiedzialności za powstałe uszkodzenia. Zgodnie z polskim prawem (ustawa
Prawo geologiczne i górnicze) zakład górniczy ma obowiązek naprawy wyrządzonych szkód poprzez przywrócenie stanu poprzedniego lub wypłatę odszkodowania. Dlatego geodezyjny aspekt prognozy i oceny przekształceń terenu nabiera coraz większego znaczenia.
W niniejszym artykule przedstawiony został przebieg i wyniki monitoringu geodezyjnego – bazującego na pomiarze tachimetrycznym, pomiarze GNSS oraz naziemnym skanowaniu laserowym – przeprowadzonego w trakcie wykonywania prac rektyfikacyjnych.
• Wychylenie budynku
W Polsce za wychylenia pionowe zagrażające bezpieczeństwu budynku uznaje się te przekraczające 25 mm/m. Wtedy też niezbędne jest wykonanie rektyfikacji. W przypadku mniejszych wychyleń zazwyczaj wykonuje się tylko prace naprawcze mające na celu przywrócenie pełnej funkcjonalności budynku (np. regulacja spadków w rurach).
Rektyfikacja najczęściej polega na odpowiednim oderwaniu obiektu od fundamentów i podniesieniu go za pomocą siłowników hydraulicznych. Szczelinę powstałą po podniesieniu budynku uzupełnia się – po uprzednim podparciu obiektu i usunięciu siłownika – zbrojeniem, a następnie zamurowuje.
Proces ten jest bardzo wymagający technicznie i bezpośrednio narusza statykę konstrukcji. Dlatego też konieczny jest pomiar inwentaryzacyjny stanu budynku przed rozpoczęciem prac naprawczych oraz po ich zakończeniu. Ostatnio wykonuje się rektyfikację coraz bardziej skomplikowanych gmachów (np. 11-piętrowy blok mieszkalny w Katowicach, zabytkowy neogotycki kościół w Bytomiu), dlatego uzasadniona wydaje się potrzeba prowadzenia pomiarów testowych, które pozwoliłyby na lepsze poznanie charakterystyki tego procesu i dopasowanie go do specyfiki naprawianego obiektu budowlanego.
• Obiekt pomiarowy i charakterystyka prac
Pomiarami został objęty czterokondygnacyjny budynek wielorodzinny znajdujący się w Piekarach Śląskich (fot.). Obiekt ten został wybudowany w latach 70. ubiegłego wieku i przed negatywnym wpływem działalności górniczej miała chronić go przerwa dylatacyjna pomiędzy dwoma segmentami konstrukcji oraz żelbetowa skrzynia piwniczna. Mimo to na skutek intensywnej działalności wydobywczej Zakładu Górniczego „Piekary” blok uległ znacznemu wychyleniu...
Artykuł powstał na podstawie pracy inżynierskiej napisanej w Katedrze Geodezji Inżynieryjnej i Budownictwa AGH w Krakowie pod kierunkiem dr. inż. Pawła Ćwiąkały, a za referat bazujący na tej pracy autor – Pawęł Wiącek – został nagrodzony podczas 11. edycji Międzynarodowej konferencji młodych naukowców w Sankt Petersburgu.
Pełna treść artykułu w lipcowym wydaniu miesięcznika GEODETAW lipcowym wydaniu GEODETY ponadto m.in.:• Bez widoków na dobrą zmianę. Raport: płace geodetów• Standardy dotyczące służebności przesyłu w obsłudze geodezyjnej sądów cywilnych przedstawia Bogdan Grzechnik
• Nieodwracalne skutki prawne – przypadek z praktyki sądowej omawia sędzia Magdalena Durzyńska
• Modelowanie parafii. Nietypowy przykład wykorzystania języka UML
• Od pomysłu do rynku, czyli gdzie firmy geodezyjne mogą znaleźć wsparcie w programach unijnych
• Ile zarabiają absolwenci geodezji i kartografii? Odpowiedzi udziELA system monitorowania losów absolwentów