Aresztowania i likwidacja WIG

- część 1 z 2 » »»

8. Ppłk K. Engwert, przedwojenny oficer geograf, po wojnie szef Wydziału Topograficznego WIG , aresztowany w 1948 r., zwolniony z więzienia w 1956 r., zdjęcie z 1958 r.

Rozwój służby, wzorowany na doświadczeniach międzywojennych, został przer­wany w połowie 1948 r., kiedy to aresztowano wielu oficerów i pracowników cywilnych WIG w związku ze sprawą rzekomego „wykrycia” w wojsku zwolenników tzw. odchylenia nacjonalistyczno-prawicowego. Byli wśród nich m.in.: szef WIG płk Teodor Naumienko (aresztowany 15 X 1948), mjr Kazimierz Engwert (fot. 8), kpt. Józef Maciąg³² (13 X 1948), kpt. Henryk Ignaczewski³³ (7 IV 1948), kpt. Władysław Raczyński³⁴, Stanisław Drygasiewicz, Czesław Śmieciński³⁵ i Zbigniew Dejnert³⁶. Aresztowanie płk. T. Naumienki miało bezpośredni związek ze sprawą płk. Mariana Spychalskiego³⁷. W dokumentach personalnych istnieje wiadomość, że został aresztowany przez Informację WP i przekazany do dyspozycji Ministerstwa Bezpieczeństwa Pub­licznego na polecenie części Biura Politycznego PPR³⁸.

Oprócz aresztowań Informacja Wojskowa prowadziła liczne przesłuchania pozostałych oficerów i pracowników cywilnych. Pozbywano się ze służby przedwojennych oficerów lub przenoszono ich na niższe, podrzędne stanowiska. W grudniu 1948 r. zostaje zwolniony ze stanowiska szefa Wydziału Graficznego ppłk Lucjan Lejman, wybitny specjalista w zakresie kartografii i reprodukcji kartograficznej, uznany artysta malarz; w latach 1927-36 szef Zakładu Reprodukcyjnego WIG (między innymi dzięki niemu przedwojenne mapy odznaczają się tak wspaniałym drukiem). O nastrojach, jakie wówczas panowały w wojsku, najlepiej świadczą zapisy we wniosku o zwolnienie ppłk. Lejmana ze służby wojskowej³⁹: nieprzychylny stosunek do partii Robotniczej, mentalność nacjonalisty. Był przedwojennym oficerem zawodowym pracującym w WIG. Wśród pracowników cywilnych ma wielu swoich przedwojennych współpracowników i wychowanków, z którymi powiązany jest zażyłością i przyjaźnią. Oddziaływuje na nich w sposób destrukcyjny (złe ustosunkowanie się do pracy i władz WIG). Dowodem tego jest buntowanie pracownika cywilnego Pipiórskiego, szykany wobec sekretarza PPR Kozyrskiego. Jest to pachołek Piłsudskiego, obecny wróg ustroju Demokracji Ludowej i Związku Radzieckiego, w pracy swej nie współpracuje z oficerami Odrodzonego Wojska Polskiego.

13 listopada 1947 r. po aresztowaniach w Instytucie odbyła się narada „nowego” kierownictwa poświęcona omówieniu zaistniałej sytuacji. Obowiązki szefa WIG pełnił początkowo ppłk Bolesław Tuora, a następnie ppłk Stanisław Lewito. Podczas narady doszukano się w WIG rzekomych niedociągnięć, zaniedbań natury organizacyjnej, personalnej, politycznej i gospodarczej. Jednocześnie przygotowano raport dla szefa Sztabu Generalnego WP⁴⁰. W raporcie tym negatywnie przedstawiono system kierowania Instytutem przez płk. Teodora Naumienkę. Zarzucano mu: wybitnie centralistyczne metody i dyktatorski sposób rządzenia bezpośrednio, osobiście z każdym pracownikiem, decydowanie o każdym najdrobniejszym szczególe pracy, nie znoszenie odmiennych zdań od jego zdania⁴¹.

część 1 z 2

1 2 » »»