Dawna Polska w Internetowym Atlasie Polski Niepodległej

Internetowy Atlas Polski Niepodległej to uruchomiony właśnie serwis mapowy, który prezentuje rekonstrukcję sieci osadniczej i podziałów administracyjnych ziem polskich na przełomie XIX i XX w. oraz w okresie międzywojennym.

Atlas jest efektem współpracy Wydziału Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej oraz Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk.

Geoportal (dostępny pod adresem atlas1918.ihpan.edu.pl) zawiera interaktywną mapę miejscowości z obszaru II Rzeczypospolitej oraz granic administracyjnych: guberni, rejencji, województw, powiatów (dodatkowo gmin w województwie łódzkim) odniesionych do trzech przekrojów czasowych: 1900, 1921 i 1931.

Podstawowa wizualizacja punktów osadniczych obejmuje stan oraz liczność powiązania danego punktu z hasłami „Słownika geograficznego Królestwa Polskiego” (SGKP). Jest to obszerna publikacja wydawana w latach 1880-1902, bodaj najbogatsze źródło wiedzy o ówczesnych ziemiach polskich – zarówno o toponimach (pada tam aż około 160 tys. nazw), jak i informacjach geograficznych, historycznych, gospodarczych, demograficznych czy biograficznych.

Powiązane rekordy haseł mogą być interaktywnie zlokalizowane na skanach kart Słownika (w oknie SGKP). Warstwy granic administracyjnych (aktywowane indywidualnie w panelu warstw lub za pośrednictwem suwaka czasu) powiązane są z wybranymi danymi społeczno-gospodarczymi, wyświetlanymi z panelu danych statystycznych w formie nakładek tematycznych.

Domyślny podkład ogólnogeograficzny z serwisu OpenStreetMap może być zastąpiony mapą topograficzną Wojskowego Instytutu Geograficznego lub ortofotomapą obszaru Polski i Ukrainy. Warstwami uzupełniającymi są skorowidze zawierające metadane arkuszy źródeł kartograficznych.

Panel wyszukiwania umożliwia selekcję obiektów wg nazwy własnej z tabel obiektów osadniczych, haseł słownikowych, jednostek administracyjnych i skorowidzów arkuszy. Wybrany w tabeli wyników obiekt jest lokalizowany na mapie i identyfikowany okienkiem informacyjnym zawierającym atrybuty i powiązanie do hasła SGKP. Przy każdym obiekcie i haśle pojawia się opcja wysłania komentarza lub uwagi odnośnie do wybranej miejscowości.

Szerzej o powstawaniu Atlasu pisaliśmy na początku 2020 roku w relacji z seminarium zorganizowanego przez Oddział Kartograficzny Polskiego Towarzystwa Geograficznego oraz Zakład Geoinformatyki, Kartografii i Teledetekcji Uniwersytetu Warszawskiego. Projekt szczegółowo przedstawiono również na stronie Atlasu.

Źródło: WGiK PW, JK