Ruszają konsultacje nowego rozporządzenia ws. EGiB

Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowego rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Uwagi do niego można zgłaszać do 21 maja.

To jedno z kilkunastu rozporządzeń, które muszą wejść w życie do końca lipca br. w związku z ubiegłoroczną nowelizacją Prawa geodezyjnego i kartograficznego. Choć wydanie tych aktów wymusza jedynie drobna zmiana upoważnienia ustawowego, to przy tej okazji w przepisach ws. EGiB zdecydowano się wprowadzić sporo zmian.

Jak czytamy w uzasadnieniu załączonym do projektu, w nowych regulacjach zachowano sprawdzone rozwiązania funkcjonujące w obowiązującym akcie. Dodatkowo wprowadzono istotne zmiany wynikające z nowelizacji przepisów art. 20 i art. 22-24 Pgik. Zakres informacyjny ewidencji był zbyt obszerny, co negatywnie wpływało na możliwość jej sprawnej aktualizacji. Dlatego w projekcie pominięto część gromadzonych w EGiB danych, które znajdują się już w innych rejestrach publicznych. W związku z tym nie ma potrzeby podwójnego ich gromadzenia i ponoszenia nadmiernych kosztów utrzymania bazy EGiB w stanie aktualności. Dotyczy to chociażby informacji z rejestru zabytków, danych o gruntach, które są przedmiotem umów dzierżawy, czy wartości gruntów, budynków i lokali.

Ponadto przepisy projektowanego rozporządzenia ograniczą liczbę dokumentów, które organy administracji publicznej przekazują właściwemu staroście, co ma istotnie zmniejszyć zakres danych ewidencyjnych dotyczących budynku poprzez znaczne ograniczenie jego atrybutów.

Uporządkowana zostanie też kwestia klasyfikacji gruntów leśnych stanowiących własność Skarbu Państwa zarządzanych przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe. Gruntów tych nie będzie się już obejmować gleboznawczą klasyfikacją gruntów, z wyjątkiem gruntów leśnych o powierzchni poniżej 10 ha znajdujących się w enklawach i półenklawach wśród gruntów o innej formie własności. Zmiana ta doprowadzi do zgodności przepisów dotyczących prowadzenia EGiB z przepisami dotyczącymi gleboznawczej klasyfikacji gruntów.

Inne zmiany zaproponowane w projekcie:

1. dostosowano definicję budynku do Prawa budowlanego;
2. dostosowano do Pgik proces zakładania i modernizacji ewidencji;
3. doprecyzowano budzące wątpliwości przepisy dotyczące ustalania przebiegu linii granicznych, a w konsekwencji granic działek ewidencyjnych;
4. ograniczono liczbę niepotrzebnych atrybutów, dla których nie było źródła informacji lub nie były uzasadnione merytorycznie w ewidencji;
5. ograniczono liczbę przesyłanych do ksiąg wieczystych zawiadomień o zmianie danych ewidencyjnych do przypadków prac realizowanych na zlecenie organu prowadzącego ewidencję z uwagi na fakt, że mimo zawiadomienia wymagany jest kompletny wniosek (wraz z załącznikami) od właściciela;
6. przyjęto dokument elektroniczny jako podstawową formę przekazywania zawiadomień o zmianie danych ewidencyjnych;
7. przywrócono jako zasadę zawiadamianie właścicieli o wprowadzonych zmianach w ewidencji w przypadku zmian wprowadzanych na wniosek, a także zmian wprowadzanych w trybie czynności materialno-technicznej na podstawie dokumentacji geodezyjnej przyjętej do PZGiK;
8. określono zakres informacji zamieszczanych w wykazie zmian danych ewidencyjnych;
9. zrezygnowano z wypisów z kartotek budynku i lokalu z uwagi na uwzględnienie danych nimi objętych w treści wypisu z rejestru gruntów i wypisu z rejestru budynków w przypadku, gdy budynek nie stanowi odrębnego od gruntu przedmiotu własności i lokal nie jest przedmiotem odrębnej własności;
10. zrezygnowano ze sposobu identyfikacji działek ewidencyjnych uwzględniającego tzw. „arkusz mapy”, który nie ma odzwierciedlenia w strukturze prowadzonych elektronicznie ksiąg wieczystych i wielokrotnie stanowi problem w zrozumieniu oznaczeń w EGiB;
11. zrezygnowano ze sposobu tworzenia identyfikatorów budynków do działki i arkuszy mapy na rzecz numeracji w obrębach, co jest stosowane w zdecydowanej większości przypadków;
12. zrezygnowano z wykazywania w ewidencji użytków ekologicznych ze względu na gromadzenie informacji w tym zakresie w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody prowadzonym przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska;
13. określając rodzaje budynków, które nie będą wykazywane w ewidencji, odwołano się do przepisów Prawa budowlanego, wskazując budynki, które nie podlegają geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej oraz budynki w budowie, a w przypadku lokali wskazano takie, dla których nie zostało wydane zaświadczenie, o którym mowa w art. 2 ust. 3 ustawy o własności lokali;
14. informacja o tym, czy osoba fizyczna jest cudzoziemcem w rozumieniu przepisów ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców nie będzie treścią ewidencji, ponieważ w momencie, gdy cudzoziemiec otrzyma zgodę na zakup nieruchomości na terenie Polski, informacja ta nie ma znaczenia dla sporządzania dokumentów na podstawie ewidencji; informacje te nie są także przedmiotem badań statystycznych tworzonych na podstawie ewidencji, a ponadto minister właściwy do spraw wewnętrznych prowadzi rejestr nieruchomości, udziałów i akcji nabytych przez cudzoziemców;
15. wprowadzono nowoczesne metody prezentacji i udostępniania danych za pomocą usług sieciowych zgodnych ze standardem WMS i WFS, co przełoży się na możliwość udostępnienia danych w dowolnym portalu internetowym, który ma możliwość podłączenia takich usług;
16. wprowadzono zmiany redakcyjne i dostosowujące brzmienie niektórych dotychczasowych regulacji do obowiązujących przepisów prawa i rozwoju technologicznego.

Jak czytamy w ocenie skutków regulacji, wejście w życie proponowanych przepisów nie spowoduje skutków finansowych dla jednostek sektora finansów publicznych.

Rozporządzenie ma zacząć obowiązywać 31 lipca br., przy czym starostwa będą mieć 6 miesięcy na dostosowanie swoich baz do nowych wymagań. Do 31 grudnia 2023 r. należy z kolei dostosować identyfikatory budynków i numerację działek.

Statystycznie rzecz biorąc

W najbliższym czasie na Geoforum.pl nie zabraknie szczegółowych analiz zmian, jakie zaproponowano w tym rozporządzeniu. Na razie ograniczmy się do liczbowego porównania obu tych aktów. I tak, liczba paragrafów spadła z 79 do 47. Liczba grup rejestrowych wzrosła z 15 do 16. Liczbę atrybutów działki ewidencyjnej zredukowano z 11 do 9, a budynków – z 27 do 12. Liczba grup użytków gruntowych spadła z kolei z 6 do 5 (usunięto wspomniane wcześniej użytki ekologiczne).

Konsultacje czas zacząć!

Uwagi do rozporządzenia można składać do 21 maja. Okazja do publicznej dyskusji nad tym projektem nadarzy się trzy dni wcześniej. 18 maja odbędzie się bowiem otwarta wideokonferencja głównego geodety kraju poświęcona zarówno temu projektowi, jak i rozporządzeniu ws. PZGiK, które zacznie obowiązywać 31 maja.

Jerzy Królikowski