Co dla geodezji i kartografii w Krajowym Planie Odbudowy?

Ratyfikowany w tym tygodniu przez Sejm Krajowy Plan Odbudowy (KPO) ma zapewnić Polsce 58 mld euro w formie dotacji i pożyczek. Na co z tej kwoty może liczyć szeroko rozumiana branża geodezyjno-kartograficzna?

Po pierwsze, e-usługi

Wprawdzie termin „geodezja” pada w całym blisko 500-stronicowym KPO tylko dwa razy, ale nasza branża również może liczyć na pokaźne środki z tego planu. Choćby dlatego, że jego realizacja zakłada dalsze wdrażanie e-usług oraz cyfryzację administracji publicznej. Ten cel zapisano w części grantowej planu.

„Umożliwiona zostanie integracja istniejących zasobów danych cyfrowych z zakresu geodezji, planowania przestrzennego, infrastruktury, architektury i budownictwa. Cyfrowa komunikacja pomiędzy władzami, instytucjami i administratorami sieci a inwestorem skróci proces uzyskiwania pozwoleń na budowę i ułatwi późniejsze użytkowanie obiektów budowlanych. Cyfryzacja procesu budowlano-inwestycyjnego realizowana będzie poprzez utworzenie platformy udostępniania danych, która będzie dostępna dla każdego z uczestników procesu i zintegrowana z pozostałymi systemami” – czytamy w KPO.

Zgodnie z tym dokumentem w okresie od tego do 2026 roku na e-usługi z KPO ma trafić nawet 420 mln euro. Wśród priorytetów wymieniono m.in. cyfryzację procesu inwestycyjno-budowlanego i zagospodarowania przestrzennego. W rolnictwie wsparte będą z kolei projekty z zakresu wdrożenia rozwiązań geomatycznych i monitoringu satelitarnego.

W tych i innych projektach związanych z e-usługami rząd chce inwestować również w rozwój „technologii przełomowych” takich jak blockchain, internet rzeczy (IoT) czy sztuczna inteligencja. W tym zakresie przewiduje się m.in. finansowanie pilotażowych wdrożeń, które następnie będą udostępniane do ponownego wykorzystania innym jednostkom samorządu terytorialnego.

Realizacji projektów informatycznych z KPO mają towarzyszyć zmiany legislacyjne. W ich ramach rząd chce m.in. wprowadzić zasadę domyślności cyfrowej postaci dokumentów i elektronicznej formy usług oraz cyfryzacji procesów administracyjnych.

Po drugie, reforma planowania przestrzennego

Po części z geodezją związany jest cel pn. „Reforma planowania przestrzennego” – również umieszczony w części grantowej KPO. Kosztem 200 mln euro rząd chce doprowadzić do sporządzenia planów ogólnych przez wszystkie gminy oraz do przekształcenia planów miejscowych w plany zabudowy. Przypomnijmy, że plany ogólne i zabudowy to nowe kategorie dokumentów planistycznych, które ma wprowadzić szykowana przez rząd reforma planowania przestrzennego.

Po trzecie, dotacje dla przedsiębiorców

W części grantowej KPO zapisano także dotacje dla przedsiębiorców. Mogą oni liczyć nawet na 500 mln euro dotacji na projekty mające na celu zmianę lub rozszerzenie profilu swojej działalności podmiotów, w tym na inwestycję w bazę produkcyjną i usługową oraz rozwijanie kwalifikacji pracowników.

Kolejne 450 mln euro zapisano na inwestycje wspierające robotyzację i innowacje w przedsiębiorstwach. Środki te będzie można przeznaczyć np. na wdrażanie technologii przetwarzania chmurze, sztucznej inteligencji, internetu rzeczy czy tworzenie dziedzinowych platform cyfrowych.

Oprócz tego w KPO rząd zapowiada działania legislacyjne, które mają ograniczyć obciążenia regulacyjne i administracyjne oraz zreformować system podatkowy.

Po czwarte, dane satelitarne

W części pożyczkowej KPO zapisano z kolei punkt „Zwiększenie wykorzystania danych satelitarnych na potrzeby gospodarki i państwa”. Cel ten ma obejmować szersze wykorzystanie w różnych dziedzinach zarówno nawigacji satelitarnej, jak i danych z obserwacji Ziemi. By go zrealizować, rząd ma planach budowę m.in.: Narodowego Segmentu Naziemnego oraz Satelitarnego Systemu Obserwacji Ziemi.

Projekt NSN polega na budowie krajowego systemu serwisów monitoringowych, produktów, narzędzi analitycznych i usług wraz z niezbędną infrastrukturą, który będzie dostarczać dane i informacje w celu wsparcia jednostek administracji publicznej w podejmowaniu decyzji, sprawowaniu funkcji nadzorczych i kontrolnych oraz organizacji życia społecznego i gospodarczego. Drugie przedsięwzięcie (SSOZ) ma z kolei polegać na wystrzeleniu satelitów obserwacyjnych – optycznych oraz radarowych, a także budowę powiązanego z nimi segmentu naziemnego. Gromadzone przez nie dane mają być dostępne zarówno dla wojska oraz administracji publicznej, jak i użytkowników komercyjnych. Oba przedsięwzięcia mają zostać zrealizowane od 2026 roku kosztem 150 mln euro.

Co dalej z KPO?

4 maja Krajowy Plan Odbudowy został ratyfikowany przez Sejm, a teraz ma się nim zająć Senat. Na koniec przyjdzie czas na podpis prezydenta. Po stronie unijnej konieczna jest natomiast pozytywna opinia Komisji Europejskiej, a później zatwierdzenie przez Radę UE.

Przyjęcie KPO będzie podstawą do wypłaty Polsce pieniędzy z Europejskiego Funduszu Rozbudowy – mechanizmu finansowego, który ma pomóc w odbudowie unijnej gospodarki po kryzysie spowodowanym pandemią. Dla Polski w EFR przewidziano 23,9 mld euro w formie bezzwrotnych dotacji oraz 34,2 mld euro w postaci niskooprocentowanych pożyczek.

A do tych kwot należy także dodać standardowe unijne dotacje, jakie przewidziano dla Polski w budżecie na lata 2021-2027. Jak pisaliśmy w ubiegłym tygodniu, również tutaj przewidziano środki na szeroko rozumianą cyfryzację, z których będzie mogła korzystać geodezja.

Chcesz być na bieżąco z wydarzeniami w geodezji i kartografii? Zapisz się na newsletter!

Jerzy Królikowski