GIG i GGK o lepszym wykorzystaniu unijnych środków na geodezję

Jak efektywniej spożytkować unijne dotacje z nowej perspektywy na zadania w obszarze geodezji i kartografii? Geodezyjna Izba Gospodarcza przedstawiła swoje propozycje w tym zakresie głównemu geodecie kraju.

Wymiana korespondencji jest pokłosiem grudniowego posiedzenia Państwowej Rady Geodezyjnej i Kartograficznej, podczas którego dyskutowano właśnie na ten temat. GGK zwrócił się wówczas do prezesa GIG Krzysztofa Lichończaka o szczegółowe przedstawienie na piśmie wniosków z realizacji geodezyjnych projektów w mijającej perspektywie 2014-2020. W odpowiedzi Krzysztof Lichończak przedstawił listę 9 głównych zagadnień, które są sygnalizowane zarówno przez członków Izby, jak i dyrektora Departamentu Społeczeństwa Informacyjnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego.

I tak, prezes GIG rekomenduje m.in.: doprowadzenie do szybkiego ogłaszania przetargów w ramach nowej perspektywy, opracowanie dla zamawiających szablonu szacowania wartości zamówienia oraz przewidzenie płatności częściowych oraz zaliczkowanie robót. GGK Waldemar Izdebski odpowiada natomiast, że w tych trzech postulatach uwzględniono jedynie interes i potrzeby wykonawców geodezyjnych, skupiając się na potrzebie sprawnego pozyskania zlecenia. Pominięto zaś, że nadrzędnym celem zarówno dla wykonawców, jak i organów administracji powinno być dążenia do rzetelnej realizacji prac, mając na uwadze przede wszystkim interes obywateli.

Główny geodeta kraju zauważa ponadto, że przyjęta w ramach projektów ZSIN I oraz ZSIN II formuła obejmująca szeroki zakres prac w powiązaniu z wielostronnymi porozumieniami zawieranymi w ramach związków powiatów okazała się wielokrotnie nieskuteczna. „Mając na względzie powyższe oraz fakt, że GGK w uzgodnieniu z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej będzie na bieżąco monitorował i nadzorował sprawy dotyczące realizacji projektów tzw. e-geodezji, zostaną opracowane wytyczne z zakresu cyfryzacji powiatowych i wojewódzkich zasobów geodezyjnych jako wsparcie przy realizacji przedsięwzięć w projektach dofinansowanych ze środków UE” – zapowiada Waldemar Izdebski.

GIG sugeruje ponadto opracowanie jednolitych ramowych warunków technicznych oraz projektów umów wykonywania modernizacji ewidencji gruntów i budynków. Tuż po ostatnim posiedzeniu PRGiK projekt takiego dokumentu został już przez GUGiK przygotowany.

Kolejny postulat to ujednolicenie reprezentacji geometrycznej obiektów w bazach danych i w oprogramowaniach funkcjonujących w starostwach. Jako przykład prezes GIG podaje zapis okręgu, który w dostępnych na rynku aplikacjach jest zapisywany bądź przy użyciu punktu środka okręgu oraz promienia lub jako złożenie łuków, bądź jako przybliżenie przy użyciu wielokąta foremnego. „Obecnie żadne łuki w modelach danych nie występują, więc opisane sytuacje nie znajdują uzasadnienia w przepisach prawa i są nieuprawnionymi implementacjami w wymienionych systemach” – ripostuje GGK. Dodaje też, że aktualnie trwają prace nad nowelizacją rozporządzeń wykonawczych Prawa geodezyjnego i kartograficznego, gdzie niejasności w tym zakresie zostaną ostatecznie wyeliminowane.

GIG proponuje także wyeliminowanie zbędnych atrybutów z baz PZGiK. „Proces ten został rozpoczęty nowelizacją ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, która daje podstawy do usunięcia wielu nadmiarowych atrybutów i ich uporządkowania” – odpowiada GGK.

Izba postuluje ponadto doprowadzenie do wymiany danych miedzy PZGiK a wykonawcą za pomocą zgodnych ze schematem plików GML w miejsce natywnych formatów. W ocenie Krzysztofa Lichończaka dziś jest to możliwie tylko w przypadku niewielkich aktualizacji. Jednak w przypadku dużych zmian, pracy na całej bazie lub tworzeniu bazy wykonawca zostaje skazany na oprogramowanie wykorzystywane w ośrodku, często pozbawione możliwości wykonywania wielu automatycznych procesów i przetworzeń znacznie przyspieszających pracę. „Aby taka wymiana była możliwa, to modele danych muszą przenosić całą niezbędną w tej wymianie informację, a obecnie są z tym problemy. Po nowelizacji ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne, przygotowujemy przepisy wykonawcze, które to skutecznie umożliwią” – odpowiada krótko GGK.

Zdaniem prezesa GIG należy także przewidzieć środki finansowe na dostosowanie zasobów geodezyjnych do zmieniających się przepisów. „Samorządy lokalne oczekują od władz centralnych co najmniej współfinansowania dostosowania już wytworzonych danych do obowiązujących przepisów” – wyjaśnia Krzysztof Lichończak. GGK odpowiada jednak, że ostatnia nowelizacja Pgik w połączeniu z szykowanym nowym rozporządzeniem nie tylko nie będzie generować dodatkowych obciążeń finansowych, ale pozwoli wręcz obniżyć koszty prowadzenia EGiB.

I wreszcie 9. postulat dotyczy narzucenia gminom i powiatom obowiązku sporządzania ucyfrowionych dokumentów i zasobów, które będą mogły posłużyć do tworzenia kolejnych warstw i funkcjonalności geoportali. „Prace realizowane w ramach modernizacji czy zakładania powiatowych baz są rozdzielone na poszczególne bazy EGiB, BDOT500 i GESUT. (…) Jeżeli przetargi są ogłaszane w tym samym czasie, to różni wykonawcy chcą korzystać z tych samych materiałów geodezyjnych w tym samym czasie, co znacznie komplikuje realizację umowy. Narzucenie obowiązku przekazywania materiałów wyjściowych w postaci cyfrowej, znacznie przyspieszyłoby wykonywanie prac” – argumentuje prezes GIG. W odpowiedzi GGK zwraca uwagę na ostatnie zmiany w prawie, które wprowadziły bądź wkrótce wprowadzą wiele usprawnień w zakresie cyfryzacji zasobu i łatwiejszego korzystania z jego baz.

Jerzy Królikowski

Chcesz być na bieżąco z wydarzeniami w geodezji i kartografii? Zapisz się na newsletter!