Rada IIP o otwieraniu danych i udostępnianiu numerów ksiąg wieczystych

Zasadniczym tematem dzisiejszego posiedzenia Rady Infrastruktury Informacji Przestrzennej (16 września) było niedawne zniesienie opłat za wybrane dane przestrzenne. Dyskusja szybko zeszła jednak na temat kar, jakie prezes UODO nałożył na głównego geodetę kraju za udostępnianie numerów ksiąg wieczystych w Geoportalu.

Posiedzenie RIIP miało formę zdalną

O korzyściach z otwierania danych

Przypomnijmy, że obowiązująca od 31 lipca nowelizacja Prawa geodezyjnego i kartograficznego zniosła pobieranie opłat za wybrane zbiory państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, w tym za: ortofotomapę, dane wysokościowe, bazę BDOT10k, rejestr osnów oraz część ewidencji gruntów i budynków. Podczas posiedzenia Rady IIP główny geodeta kraju Waldemar Izdebski podkreślał, że dzięki tej ustawie Polska stała się europejskim liderem otwartości danych przestrzennych. Wyraził jednocześnie nadzieję, że w niedalekiej przyszłości uda się uwolnić kolejne zbiory PZGiK, np. zdjęcia lotnicze.

Podczas dyskusji wielu członków Rady IIP chwaliło decyzję o zniesieniu opłat za te dane. Dr Adam Iwaniak (Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu) zwrócił uwagę, że otwiera to zupełnie nowe możliwości działalności małych i średnich przedsiębiorstw, które będą mogły oferować innowacyjne usługi przydatne w codziennym życiu obywateli. Dr hab. Joanna Bac-Bronowicz (prezes Stowarzyszenia Kartografów Polskich) oraz dr hab. Dariusz Gotlib (Politechnika Warszawska) podkreślali z kolei znaczenie tej decyzji dla świata nauki.

Nieco bardziej krytyczny punkt widzenia przedstawił dyrektor Łódzkiego Ośrodka Geodezji Jan Schnerch. Wprawdzie zgodził się z przedmówcami, że uwalnianie danych przestrzennych oraz podnoszenie ich jakości daje wymierne korzyści gospodarce i obywatelom, ale mocno niedofinansowana służba geodezyjna, niestety, tego nie odczuwa. W jego ocenie korzystnym rozwiązaniem, które mogłoby choć trochę odciążyć pracowników SGiK, byłoby prowadzenie wśród różnych grup użytkowników szkoleń z wykorzystania uwolnionych właśnie danych. W odpowiedzi GGK podkreślił, że takie działania są i będą prowadzone. Przykładem jest chociażby niedawne wydanie bezpłatnego podręcznika dotyczącego IIP czy prowadzenie internetowych szkoleń z obsługi Geoportalu.

Rada IIP przyjrzy się udostępnianiu numerów KW

Dyskusję o otwieraniu danych Adam Iwaniak skierował na udostępnianie w Geoportalu numerów ksiąg wieczystych. Przyczynkiem było niedawne nałożenie na GGK przez prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych dwóch kar na łączną kwotę 200 tys. zł. Pierwsza związana jest z utrudnianiem działań kontrolnych, a druga – z udostępnianiem numerów KW na Geoportalu, które zdaniem prezesa UODO są danymi osobowymi.

W ocenie Adama Iwaniaka decyzje prezesa UODO są bulwersujące i wypaczają ideę unijnego rozporządzenia RODO. Zwrócił uwagę, że choć przepisy te obowiązują w całej Unii Europejskiej, to w wielu krajach nie stanowią przeszkody do publikowania tego typu danych. Jego zdaniem upowszechnienie interpretacji UODO może utrudnić prowadzenie rejestrów publicznych oraz realizację idei open data.

Z kolei zdaniem reprezentującego Stowarzyszenie Geodetów Polskich Zbigniewa Malinowskiego, jeśli iść tokiem rozumowania prezesa UODO, to można uznać, że danymi osobowymi są również numery działek ewidencyjnych. Kwestionował także nałożenie na GGK kary w najwyższym przewidzianym w prawie wymiarze.

Kajetan Wojsyk z Ministerstwa Zdrowia zauważył natomiast, że numeru KW nie można traktować jako danych osobowych, bo przecież właścicielem nieruchomości (wykazanym w KW) może być nie tylko osoba fizyczna, ale także przedsiębiorstwo czy Skarb Państwa. Krytykował także to, że prezes UODO nie podejmuje działań wobec komercyjnych serwisów udostępniających odpłatnie numery KW, których działalność porównał do paserstwa.

Warto podkreślić, że z dyskusji na ten temat wyłączył się Waldemar Izdebski. Pod jego nieobecność wiceprzewodniczący Rady IIP Dariusz Gotlib przy poparciu części członków zaproponował, by na następne posiedzenie przygotować projekt uchwały w tej sprawie. Miałaby ona zawierać merytoryczną opinię w takim zakresie, w jakim spór między UODO i GGK wpływa na rozwój krajowej IIP. Uczestnicy dyskusji zgodnie podkreślili jednocześnie, że stanowisko w tej sprawie musi mieć taki zakres, aby nie wykraczała poza kompetencje Rady.

Jerzy Królikowski