Ciekawe Tematyarchiwum Geodetywiadomościnewsletterkontaktreklama
Najnowsze wydarzenia z dziedziny geodezji, nawigacji satelitarnej, GIS, katastru, teledetekcji, kartografii. Nowości rynkowe, technologiczne, prawne, wydawnicze. Konferencje, targi, administracja.
blog

Archiwum GEODETY


Internetowe Archiwum GEODETY jest ogólnodostępne i zawiera:
• wszystkie artykuły zamieszczone w miesięczniku GEODETA w latach 1995–2023 w postaci osobnych plików PDF;
• wszystkie wydania miesięcznika GEODETA z lat 1995–2023 w postaci plików PDF.
Pliki można ściągać do wykorzystania na własne potrzeby. Copyright GEODETA Sp. z o.o. i następcy prawni. Wszystkie prawa zastrzeżone łącznie z tłumaczeniami na języki obce.

W przypadku problemów z dostępem do internetowego Archiwum GEODETY prosimy o kontakt mailowy (geoforum@geoforum.pl)


1995199619971998199920002001
2002200320042005200620072008
2009201020112012201320142015
2016201720182019202020212022
2023
| Luty 2021, Nr 2 (309) |


• Na dachu Warszawy. Przyglądamy się geodezyjnej obsłudze budowy konstrukcji żelbetowej Varso Tower • Chińska inercja. Testujemy odbiorniki GNSS z wbudowanym IMU: Gintec F90 oraz Kolida K1 Pro • Sentinel w zasięgu ręki – rozmawiamy z dr. inż. Piotrem Struzikiem z zakładu Teledetekcji Satelitarnej IMGW-PIB o realizacji ...

powrót

Eugeniusz Sobczyński, Adam Szulczewski

Utajnianiu map nie było końca

Maskowanie na polskich i sowieckich wojskowych mapach topograficznych obszarów zajmowanych przez jednostki Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej (PGW), cz. I. W bloku wschodnim Sowieci narzucili państwom satelickim przy pomiarach i opracowaniu map swoje układy odniesień przestrzennych i wzorce. Wszystkie mapy topograficzne były tajne i poufne, każdy egzemplarz podlegał ścisłej ewidencji. Dodatkowo maskowano na nich obiekty wojskowe.

Porównanie fragmentów map w skali 1:10 000 w formie planu miasta ? polskiej (ark. N-33-103-A-a-1 Stargard Szczeciński, wyd. drugie PRL 1976-1977) i sowieckiej (wyd. 1986 r.)
Porównanie fragmentów map w skali 1:10 000 w formie planu miasta ? polskiej (ark. N-33-103-A-a-1 Stargard Szczeciński, wyd. drugie PRL 1976-1977) i sowieckiej (wyd. 1986 r.)
Aby wyjaśnić sekrety maskowania na mapach topograficznych obiektów wojskowych, należy nakreślić uwarunkowania polityczne i militarne, jakie towarzyszyły ich opracowaniu. W wyniku ustaleń przywódców światowych mocarstw Polska po II wojnie światowej znalazła się w nowych granicach, okrojona w stosunku do przedwojennego terytorium i przesunięta na zachód. Nie odzyskaliśmy też pełnej suwerennoś­ci. Przynależność do bloku wschodniego powodowała, że to Sowieci i przybyli z nimi komuniści polscy decydowali o przyszłoś­ci naszego kraju.

Mimo że wojna się skończyła, w zachodniej Polsce stacjonowało wiele jednostek Armii Czerwonej, które traktowały tereny przyłączone jak swoje. Rosjanie grabili nie tylko bogactwa naturalne i płody rolne, ale również demontowali całe zakłady przemysłowe i majątek trwały. Eksploatowali kopalnie, użytkowali porty, a także lasy i pola. Wszystko było wywożone do ZSRR, to był istny „potop szwedzki”. Do 1948 r. blisko 40 tys. żołnierzy NKWD – poza ochroną wojsk sowieckich – ochraniało polskie granice, główne urzędy państwowe, ale przede wszystkim rozprawiało się z polskim podziemiem niepodległościowym. Oczywiście wojska sowieckie brały udział w rozminowaniu terenu, naprawie mostów, dróg i torów kolejowych, ale miało to zapewnić im swobodę działania w Polsce.

Następowała też stopniowo militaryzacja kraju. Wyścig zbrojeń między blokiem wschodnim i zachodnim powodował, że wszystkie działy gospodarki narodowej były nastawione na zaspokajanie potrzeb armii. Reforma polskiej administracji centralnej przebiegała według wzorów sowieckich [Kozyra]. W Wojsku Polskim do 1956 r. wszystkie ważne stanowiska były obsadzane przez oficerów sowieckich wspomaganych dodatkowo przez kilkuset specjalistów i „doradców”.

• Na sowieckie kopyto

Te poczynania objęły również dziedzinę opracowania map. W krajach bloku wschodniego z pewnym poślizgiem wprowadzano akty prawne wzorowane na rozwiązaniach Sowietów. Pierwszym ograniczeniem swobodnego opracowywania map w Polsce był dekret z 26 kwietnia 1948 r. o prawie dokonywania zdjęć aerofotogrametrycznych, które odtąd przysługiwało tylko Ministerstwu Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Bezpieczeństwa Publicznego. 26 października 1949 r. wydano dekret o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej. Od tego czasu mapy podlegały ścis­łemu nadzorowi aparatu władzy. Miało to zapewnić realizację sowieckiej imperialnej doktryny politycznej i militarnej. Dekret wprowadzał podział na tajemnicę państwową i służbową. Tajemnicę państwową stanowiły...


Pełna treść artykułu w lutowym wydaniu miesięcznika GEODETA
• Zamów wersję papierową • Zamów wersję cyfrową

powrót

dodaj komentarz

KOMENTARZE Komentarze są wyłącznie opiniami osób je zamieszczających i nie odzwierciedlają stanowiska redakcji Geoforum. Zabrania się zamieszczania linków i adresów stron internetowych, reklam oraz tekstów wulgarnych, oszczerczych, rasistowskich, szerzących nienawiść, zawierających groźby i innych, które mogą być sprzeczne z prawem. W przypadku niezachowania powyższych reguł oraz elementarnych zasad kultury wypowiedzi administrator zastrzega sobie prawo do kasowania całych wpisów. Użytkownik portalu Geoforum.pl ponosi wyłączną odpowiedzialność za zamieszczane przez siebie komentarze, w szczególności jest odpowiedzialny za ewentualne naruszenie praw lub dóbr osób trzecich oraz szkody wynikłe z tego tytułu.

ładowanie komentarzy

Geospatial Revolution, odc. 4
czy wiesz, że...
© 2023 - 2024 Geo-System Sp. z o.o.

O nas

Geoforum.pl jest portalem internetowym i obszernym kompendium wiedzy na tematy związane z geodezją, kartografią, katastrem, GIS-em, fotogrametrią i teledetekcją, nawigacją satelitarną itp.

Historia

Portal Geoforum.pl został uruchomiony przez redakcję miesięcznika GEODETA w 2005 r. i był prowadzony do 2023 r. przez Geodeta Sp. z o.o.
Od 2 maja 2023 roku serwis prowadzony jest przez Geo-System Sp. z o.o.

Reklama

Zapraszamy do kontaktu na adres
redakcji:

Kontakt

Redaktor prowadzący:
Damian Czekaj
Sekretarz redakcji:
Oliwia Horbaczewska
prześlij newsa

facebook twitter linkedIn Instagram RSS