powrót

Jerzy Zieliński

Mapy bardziej dla ludzi

Referencyjność topografii terenu dla baz danych i cyfrowych map tematycznych – koncepcja jednego spójnego modelu danych przestrzennych. Czym współcześnie jest mapa tematyczna? Czy można jeszcze mówić o klasycznym podziale map ze względu na prezentowaną treść (ogólnogeograficzne i tematyczne)? Jakie są granice pojemności informacyjnej i graficznej?

Fragment szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000

To tylko kilka z wielu pytań, jakie rodzą się przy przekraczaniu granic między kartografią analogową a cyf­rową. Mapy publikowane w internecie nie zawsze są zgodne z podstawami teoretycznymi, metodologicznymi, technologicznymi oraz wyrafinowaną sztuką kartograficzną. Koncentracja wysiłku twórców tylko na aspektach teleinformatycznych zakłóca niejednokrotnie jasny i czytelny przekaz treści wizualizowanych danych oraz prezentowanych map cyfrowych. Nowe technologie muszą poza wdrażaniem w oprogramowaniu wyszukanych algorytmów, tworzeniem intuicyjnych interfejsów, podnoszeniem wydajności działania, skupić się także na możliwości własnego projektowania map (de facto tematycznych) przez szerokie grono użytkowników internetu, a nie tylko specjalistów kartografów.

• Ogólna systematyka podziału map

Podział na mapy ogólnogeograficzne i tematyczne w polskiej kartografii definiowała prawnie instrukcja techniczna O-2 „Ogólne zasady opracowania map do celów gospodarczych” wprowadzona do stosowania zarządzeniem prezesa GUGiK z 9 lutego 1979 r. Obowiązywała ona ponad 33 lata (aż do 8 czerwca 2012 r.), ustalając m.in. zasady techniczne i porządkowe kartograficznego opracowania map w skalach od 1:250 do 1:500 000 przeznaczonych do celów gos­podarczych i społecznych. Ze względu na główne kryterium klasyfikacji map (treść) poza podziałem na ogólnogeograficzne i tematyczne dzielono je jeszcze na: klasy, zespoły, grupy, podgrupy i rodzaje. Przyjmowano, że mapy ogólnogeograficzne przedstawiają różnorodne elementy fizjonomii terenu, np. ukształtowanie powierzchni, sieci: wodną, drogową i kolejową, oraz elementy pokrycia i użytkowania terenu. Natomiast mapy tematyczne przedstawiają wybrane obiekty i zjawiska z zakresu geografii fizycznej lub społeczno-ekonomicznej, geologii, historii, ochrony środowiska, obronności, bezpieczeństwa, statystyki itd.
(...)

• Rola danych o topografii w opracowaniu map tematycznych

Mapy topograficzne, a współcześnie przede wszystkim bazy danych obiektów topograficznych, stanowią podstawę kartograficznych opracowań tematycznych. Korzystanie z baz danych przestrzennych i map cyfrowych przyspiesza i ułatwia procesy podejmowania wielu przemyślanych i racjonalnych decyzji o charakterze: administracyjnym, gospodarczym, obronnym, kryzysowym czy ratunkowym. W procesach tych kluczowe znaczenie ma oczywiście treść tematyczna mapy, ale bez treści o charakterze topograficznym trudno sobie takie opracowania kartograficzne wyobrazić. Tak było w przeszłości i zapewne tak pozostanie...

Pełna treść artykułu w kwietniowym wydaniu miesięcznika GEODETA

powrót

KOMENTARZE Komentarze są wyłącznie opiniami osób je zamieszczających i nie odzwierciedlają stanowiska redakcji Geoforum. Zabrania się zamieszczania linków i adresów stron internetowych, reklam oraz tekstów wulgarnych, oszczerczych, rasistowskich, szerzących nienawiść, zawierających groźby i innych, które mogą być sprzeczne z prawem. W przypadku niezachowania powyższych reguł oraz elementarnych zasad kultury wypowiedzi administrator zastrzega sobie prawo do kasowania całych wpisów. Użytkownik portalu Geoforum.pl ponosi wyłączną odpowiedzialność za zamieszczane przez siebie komentarze, w szczególności jest odpowiedzialny za ewentualne naruszenie praw lub dóbr osób trzecich oraz szkody wynikłe z tego tytułu.