Paweł Hanus, Ryszard Hycner, Anita Kwartnik-Pruc
Prosto do katastru i mierniczego
Analiza terminologiczna wybranych problemów katastru i zagadnień pokrewnych, cz. II
Takimi terminami, jak: ewidencja gruntów i budynków czy rozgraniczanie nieruchomości, autorzy zajęli się w GEODECIE 10/2013]. Tym razem definiują m.in. stan prawny nieruchomości i proponują, czym zastąpić termin geodeta uprawniony.
• Stan prawny nieruchomości
Problem braku precyzji w zakresie stosowania pojęcia stan prawny nieruchomości jest widoczny przede wszystkim w rozporządzeniu ws. sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości [12], które w § 6 ust. 1 mówi, że „przyjęcie granic nieruchomości podlegającej podziałowi następuje w wyniku badania: 1) księgi wieczystej nieruchomości podlegającej podziałowi oraz innych dokumentów określających stan prawny nieruchomości; 2) danych wykazanych w katastrze nieruchomości. 2. W przypadku stwierdzenia niezgodności danych, o których mowa w ust. 1 pkt 2, z danymi wykazanymi w dokumentach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, granice nieruchomości podlegającej podziałowi przyjmuje się na podstawie danych wykazanych w dokumentach, o których mowa w ust. 1 pkt 1. 3. W przypadku braku dokumentów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, granice nieruchomości podlegającej podziałowi przyjmuje się na podstawie danych, o których mowa w ust. 1 pkt 2”.
Cytujemy w całości fragment wspomnianego przepisu, aby wykazać jego przysłowiową wręcz niezrozumiałość i nielogiczność. Doprawdy, trudno bowiem dojść na podstawie tego fragmentu, co chcieli w nim wyrazić jego twórcy. Samo przyjęcie granic zewnętrznych na podstawie danych zgromadzonych w księdze wieczystej (dalej kw) jest w wielu przypadkach po prostu niemożliwe. Generalna zasada przedstawiona zarówno w Prawie geodezyjnym i kartograficznym [13], jak i w ustawie o księgach wieczystych i hipotece [18] mówi, że podstawą oznaczenia nieruchomości w kw są dane z EGiB. Zatem zgodnie z rozporządzeniem ws. prowadzenia ksiąg wieczystych i zbiorów dokumentów [9] do wniosku o wpis do kw dołącza się wyrys z mapy ewidencyjnej lub mapy zasadniczej. Często jest to jedyny dokument w aktach księgi, który mógłby służyć za podstawę przyjęcia granicy. Sam pomysł takiego postępowania jest jednak kuriozalny. Warto też zwrócić uwagę na fakt, że w przepisie nie jest powiedziane, że granicę przyjmujemy na podstawie danych z EGiB w przypadku, gdyby dane z kw były niewystarczające. Mowa jest tu bowiem o przyjęciu granicy na podstawie danych z EGiB w przypadku „braku dokumentów, o których mowa w ust. 1 pkt 1”. W pkt 2 cytowanego paragrafu mowa jest o niezgodności w kw i EGiB.
Mimo iż tego nie zapisano, należy mniemać, że niezgodność ta dotyczy oznaczenia nieruchomości. W sytuacji niezgodnego oznaczenia według twórców przepisu należy dane w EGiB poprawić według danych z kw. Przez oznaczenie nieruchomości zgodnie z rozporządzeniem [9] należy rozumieć: • położenie – dane określające położenie nieruchomości gruntowej: województwo, powiat, gmina, miasto lub miejscowość, w miastach podzielonych na dzielnice – nazwę dzielnicy, jeżeli nieruchomość położona jest na obszarze jednostki podziału administracyjnego, w którym wyodrębnione są ulice i numery porządkowe – ulicę i numer porządkowy, • mapa i opis – numery kart akt, pod którymi znajdują się dokumenty geodezyjne, numer obrębu ewidencyjnego i numer działki ewidencyjnej, • sposób korzystania – oznaczenie charakteru gospodarczego nieruchomości wynikające z dokumentu geodezyjnego, zawierającego dane zgodne z przepisami rozporządzenia ws. EGiB [8], • obszar – powierzchnia gruntu wyrażona w miarach metrycznych.
Poprawianie EGiB w zakresie stanu faktycznego na podstawie danych z kw jest ponownym naruszeniem reguł ustalonych w Pgik oraz ustawie o księgach wieczystych i hipotece. Znacznie lepiej byłoby, gdyby w rozporządzeniu ws. sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości [12], idąc za przykładem lepszego w tym względzie rozporządzenia ws. rozgraniczania nieruchomości z 1999 r. [10], podstawę przyjęcia granic określić tak: „Podstawę przyjęcia granic zewnętrznych dzielonej nieruchomości stanowią dokumenty: 1) stwierdzające stan prawny nieruchomości, 2) określające położenie punktów granicznych”.
Przy takim zapisie jednoznacznie by określono, jakie dokumenty są podstawą dla takich działań. Dokumenty określające stan prawny wskazują na strony postępowania posiadające określone prawa do nieruchomości, natomiast dokumenty określające położenie punktów granicznych – zasięg praw do nieruchomości...
Pełna treść artykułu w listopadowym wydaniu GEODETY
powrót
|