Jolanta Orlińska, Jacek Jarząbek
LPIS sercem IACS-u
Prace nad Systemem Identyfikacji Działek Rolnych
Zintegrowany System Zarządzania i Kontroli (IACS) funkcjonuje w krajach Unii Europejskiej od wielu lat i jest narzędziem do realizacji założeń Wspólnej Polityki Rolnej (CAP). Jego podstawowym elementem – szczególnie dla przyjętych w Polsce rozwiązań i wobec powierzchniowego charakteru dopłat – jest System Identyfikacji Działek Rolnych (LPIS). Obejmuje on swoim zasięgiem niemal wszystkie podstawowe moduły IACS-u, a więc ewidencję producentów, ewidencję gospodarstw rolnych, ewidencję wniosków o przyznanie płatności oraz zintegrowany system kontroli, i opiera się na bazie danych działek referencyjnych. Prace nad budową baz danych LPIS są już u nas mocno zaawansowane, choć rozpoczęto je dopiero w czerwcu 2002 r.
|
IACS jest złożonym systemem administracyjno-informatycznym, który umożliwia sprawną dystrybucję i kontrolę pomocy dla rolników. Jego wdrożenie i stosowanie daje gwarancję, że transakcje finansowane z Sekcji Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnych (EFOGR) są przeprowadzane rzetelnie i zgodnie z przepisami, a dzięki zastosowaniu złożonych mechanizmów ewidencyjno-kontrolnych zapobiega powstawaniu nieprawidłowości i nadużyć. IACS tworzą następujące komponenty: skomputeryzowana baza danych wniosków o przyznanie płatności, system identyfikacji działek rolnych, system identyfikacji i rejestracji zwierząt oraz zintegrowany system kontroli.
Polska przystąpiła do budowy IACS-u po wejściu w życie ustawy o krajowym systemie ewidencji gospodarstw rolnych i zwierząt gospodarskich z 25 lipca 2001 r. W wyniku negocjacji z Unią Europejską i zgodnie z postanowieniami traktatu akcesyjnego IACS tworzony jest według zasad obowiązujących dla uproszczonego (obszarowego) systemu dopłat bezpośrednich z możliwością dokonania dopłat uzupełniających dla wybranych rodzajów roślin uprawnych. W obu przypadkach podstawą naliczenia ich wysokości jest powierzchnia gruntu zgłoszonego i uprawnionego do dopłat.
W Polsce ustawodawca wskazał państwowy zasób ewidencji gruntów i budynków jako źródło danych dla założenia i prowadzenia krajowego systemu ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych i wniosków o przyznanie płatności, stąd też przy budowie LPIS za działkę odniesienia przyjęto działkę ewidencyjną, a bazę referencyjną w systemie stanowi baza danych opisowych ewidencji gruntów i budynków.
Zasady budowy i funkcje LPIS-u określa ustawodawstwo unijne, a w szczególności dwa akty prawne. Obowiązek prowadzenia tego systemu wynika z rozporządzenia Rady Unii Europejskiej nr 3508/ 92 z 27 listopada 1992 r. ustanawiającego IACS. Z kolei nowelizacja wprowadzona rozporządzeniem Rady nr 1593/00 nakłada na kraje członkowskie od 1 stycznia 2005 r. obowiązek wykorzystania dla prowadzenia LPIS-u technik GIS, czyli cyfrowych materiałów kartograficznych, a w szczególności ortoobrazów cyfrowych (ortofotoma).
Podstawowe założenia budowy IACS
W Polsce agencja płatnicza (Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa), a co za tym idzie również IACS, ma budowę hierarchiczną, trójstopniową, natomiast system zarządzania oraz bazy danych systemu informatycznego są centralne. Agencja posiada 314 biur powiatowych, 16 oddziałów regionalnych sprawujących nadzór i kontrolę nad biurami powiatowymi oraz centralę, do której należy budowa systemu, jego optymalizacja, kontrola przestrzegania przepisów prawa i procedur oraz nadzór merytoryczny. Biura powiatowe przyjmują wnioski o przyznanie płatności, wprowadzają dane z wniosków do bazy danych systemu, przeprowadzają kontrole, prowadzą wyjaśnienia oraz autoryzują płatność. Wszystkie czynności wykonywane przez operatorów i kontrolerów są rejestrowane w systemie, prowadzona jest również historia zmian. IACS obsługuje cztery podstawowe obszary: ewidencję producentów, ewidencję wniosków o przyznanie płatności, ewidencję gospodarstw rolnych oraz dokumentację związaną z prowadzeniem wymienionych ewidencji.
? Ewidencja producentów zawiera dane podmiotowe, a więc imię i nazwisko albo nazwę producenta, dane adresowe miejsca zamieszkania lub siedziby, PESEL, REGON, NIP, dane pełnomocnika (jeżeli został ustanowiony), numer rachunku bankowego, a przede wszystkim numer identyfikacyjny systemowo nadawany beneficjentowi jednocześnie z wpisem do ewidencji producentów. Numer ten składa się z 9 cyfr i zapewnia jednoznaczną identyfikację każdego beneficjenta oraz jego gospodarstwa rolnego (ten sam numer stanowi bowiem podstawową daną w ewidencji gospodarstw rolnych). Dodatkowymi identyfikatorami są PESEL i REGON.
Pełna treść artykułu w czerwcowym wydaniu GEODETY
powrót
|
