powrót

Katarzyna Pakuła-Kwiecińska

W życiu trzeba mieć szczęście

Rozmowa z profesorem Henrykiem Leśniokiem w 91. rocznicę urodzin

Katarzyna Pakuła-Kwiecińska: W 1983 r. zaczęłam studia na Politech­nice Warszawskiej i od razu trafiłam na Pana wykłady z geodezji pierw­szej...

Henryk Leśniok: I jak pani dzisiaj patrzy na wybór swojej drogi życiowej?Jestem bardzo zadowolona.

To miło słyszeć. Ja całe swoje życie za­wodowe spędziłem w służbie geodezji: najpierw w Głównym Urzędzie Pomia­rów Kraju, a następnie na Politechnice Warszawskiej. Przez pewien okres pra­cowałem równolegle na dwóch etatach. W GUPK zatrudniono mnie w dniu, w którym wyszedł dekret o jego utwo­rzeniu (czyli 30 marca 1945 r.), jako chy­ba 14. pracownika.

Od czego GUPK zaczynał?

Najważniejszą rzeczą w tym pierw­szym okresie było zebranie wszystkich materiałów i instrumentów, które w cza­sie wojny, szczególnie jak się Niemcy wy­cofywali, rozproszyły się po całym kra­ju. Musieliśmy ich szukać, a przez 20 lat polskiej służby geodezyjnej (1919-39) sporo się tego nazbierało: map, danych liczbowych, no i sprzętu.

Czy Niemcy, wycofując się, niszczy­li zbiory?
W Niemczech kataster był świętością i w geodezji zawsze panował porządek. Nic nie niszczyli, tylko wywozili i jesz­cze notowali dokąd. W związku z tym bez większego trudu wszystko można było znaleźć, choćby nawet w głębi Nie­miec. I na ogół materiały były w całości, czego nie można powiedzieć o tych, któ­re się dostały w ręce armii nacierającej ze Wschodu. Rosjanie nie mieli zrozu­mienia dla dokumentów geodezyjnych, a wielkie straty wynikały przede wszystkim ze złego obchodzenia się z mate­riałami geodezyjnymi, nie mówiąc już o tym, że je celowo dekompletowali.

Problemom związanym z poszu­kiwaniem materiałów towarzyszyły wówczas braki kadrowe. Wiemy, że wielu geodetów albo zginęło w czasie wojny, albo wyemigrowało. A jak wy­glądała sprawa wyposażenia w sprzęt pomiarowy?

Najgorzej, sprzęt zaginął prawie w ca­łości. Zachowały się pojedyncze lupy, lu­nety, zespoły obiektywów itp. W sprawie jednego zespołu obiektywów z aparatu, który reprodukował mapy do naturalnej wielkości, byliśmy wzywani aż do Urzę­du Bezpieczeństwa i tam negocjowali­śmy jego zwrot.

Gdzie były robione pierwsze zakupy najniezbędniejszego sprzętu?
Początkowo głównie u Wilda w Szwaj­carii. A to dlatego, że Wild miał przed wojną u nas dobrego przedstawiciela. Nie tylko podarowali nam pojedyncze sztuki – czym nas ujęli – ale i zaofero­wali bardzo dogodne warunki zakupu. Ja zresztą osobiście zawdzięczam Wildo­wi dużą rzecz, bowiem dzięki możliwo­ściom korzystania z teodolitu astrono­micznego Wild T4 mogłem opracować swoją pracę doktorską na temat wyzna­czania azymutu celu ziemskiego z obser­wacji par gwiazd.

Pełna treść artykułu w majowym wydaniu GEODETY

powrót

KOMENTARZE Komentarze są wyłącznie opiniami osób je zamieszczających i nie odzwierciedlają stanowiska redakcji Geoforum. Zabrania się zamieszczania linków i adresów stron internetowych, reklam oraz tekstów wulgarnych, oszczerczych, rasistowskich, szerzących nienawiść, zawierających groźby i innych, które mogą być sprzeczne z prawem. W przypadku niezachowania powyższych reguł oraz elementarnych zasad kultury wypowiedzi administrator zastrzega sobie prawo do kasowania całych wpisów. Użytkownik portalu Geoforum.pl ponosi wyłączną odpowiedzialność za zamieszczane przez siebie komentarze, w szczególności jest odpowiedzialny za ewentualne naruszenie praw lub dóbr osób trzecich oraz szkody wynikłe z tego tytułu.