U kartografów o atlasie rolnictwa dla każdego

O pomysłach na opracowanie Atlasu Rolnictwa Polski, by był on zrozumiały dla przeciętnego odbiorcy, opowiadał dziś (22 marca) podczas otwartego zebrania Katedry Kartografii Uniwersytetu Warszawskiego Marcin Mazur z Polskiej Akademii Nauk.

Prace nad publikacją atlasu prowadzone są od trzech lat w Zespole Badań Obszarów Wiejskich Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN pod kierunkiem prof. Jerzego Bańskiego. Koszt jego opracowania i wydania wynosi 200 tys. zł i został pokryty przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Zespół redakcyjny zakłada, że publikacja trafi na rynek jeszcze we wrześniu tego roku i zarówno formie, jak i treści ma być przystępna dla szerokiego grona odbiorców. By osiągnąć ten cel, przyjęto następujące założenia:
• atlas nie powinien składać się z samych map, lecz również być wzbogacony o ryciny, wykresy, profile glebowe, zdjęcia lotnicze itp.;
• każde zagadnienie będzie obszernie prezentowane także w formie opisowej;
• legenda map oraz streszczenie poszczególnych rozdziałów będą zamieszczone także w języku angielskim;
• należy unikać wykorzystania złożonych wskaźników oraz skomplikowanych kartograficznych metod prezentacji;
• należy położyć nacisk na mapy analityczne, a nie syntetyczne;
• mapy Polski będą publikowane tylko w trzech skalach, co zwiększy spójność opracowania;
• całość wydana będzie w atrakcyjnej szacie graficznej.

Obecnie zakończono prace nad sześcioma z dwunastu rozdziałów atlasu. Łącznie ma się w nim znaleźć 291 map, w tym 20 obejmujących swoim zasięgiem całą Europę. W pierwszej kolejności publikacja ma zostać wydana w 100 egzemplarzach i rozesłana do wybranych instytucji w celu zdobycie dodatkowych środków. Już teraz chęć wsparcia projektu wyraziły Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Główny Urząd Statystyczny. Autorzy atlasu liczą więc, że ostateczny nakład będzie dużo wyższy, a koszty publikacji zwrócą się z nawiązką.

Przy okazji wydania publikacji zespół redakcyjny ma nadzieję już wkrótce przeprowadzić szeroko zakrojone badania na temat percepcji atlasów. Jak podkreślił Marcin Mazur, prace naukowe nad przekazem kartograficznych prowadzone są już od lat 60. XX wieku, jednak często dotyczą one tylko pojedynczych zmiennych graficznych lub metod prezentacji. Brak jest natomiast opracowań podsumowujących oraz badań nad percepcją całych atlasów.

Jerzy Królikowski