Prawo zamówień publicznych: nie będzie protestów do zamawiającego

Podczas wczorajszego (11 sierpnia) posiedzenia Rada Ministrów przyjęła kolejną nowelizację ustawy – Prawo zamówień publicznych. Jedną z najistotniejszych proponowanych zmian, zmierzających do skrócenia czasu trwania procedury odwoławczej, jest rezygnacja z protestu wnoszonego do zamawiającego, który dziś poprzedza wniesienie protestu do Krajowej Izby Odwoławczej (KIO). Wykonawca będzie miał obowiązek wnoszenia odwołania bezpośrednio do KIO.

Ponadto zniesiona zostanie zasada, zgodnie z którą złożenie odwołania w placówce operatora publicznego uznaje się za wniesione do KIO. Wykonawca będzie zobowiązany do złożenia odwołania bezpośrednio w KIO w terminie określonym ustawą, przy czym będzie mógł to zrobić pisemnie lub w formie elektronicznej. Powyższe rozwiązania pozwolą skrócić czas trwania procedury odwoławczej do 25 dni dla zamówień o wyższych wartościach (10 dni na wniesienie odwołania oraz 15 dni na jego rozpatrzenie przez KIO).

Pozostałe rozwiązania proponowane w nowelizacji, które mają zapewnić sprawniejsze prowadzenie przez zamawiających postępowań o zamówienie publiczne, to m.in.:
• jednoznaczne określenie okresu zawieszenia możliwości zawarcia umowy po wyborze oferty najkorzystniejszej z jednoczesnym wprowadzeniem szerszych niż dotychczas wyjątków umożliwiających szybsze zawieranie umów, tj. bezpośrednio po wyborze oferty najkorzystniejszej,
• ograniczenia możliwości unieważnienia umowy o zamówienie publiczne do przypadków rażącego naruszenia prawa, a w szczególności naruszeń godzących w podstawowe prawo wykonawców do ubiegania się o zamówienie publiczne,
• możliwości zastąpienia unieważnienia umowy nałożeniem na zamawiających kar alternatywnych, tj. kary finansowej lub kary skrócenia okresu obowiązywania umowy, jeżeli utrzymanie w mocy umowy leży w interesie publicznym,
• wprowadzenie mechanizmów zapewniających większą przejrzystość przy podejmowaniu decyzji o zastosowaniu trybów niekonkurencyjnych, tj. trybów negocjacji bez ogłoszenia oraz wolnej ręki poprzez publikację ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy w ww. trybach.

Projekt przewiduje również rozwiązania skracające czas na złożenie oferty. Dla postępowań o wartościach powyżej tzw. progów unijnych termin na złożenie oferty zostanie skrócony z 29 do 22 dni, natomiast dla przetargów na roboty budowlane o mniejszych wartościach – z 20 do 14 dni.
Celem proponowanych rozwiązań jest umożliwienie zamawiającym – udzielającym zamówień publicznych o największych wartościach – zawieranie umów w przetargu nieograniczonym w terminie 60 dni od dnia wszczęcia postępowania, nawet gdy wykonawca skorzysta z prawa do wniesienia odwołania na wybór oferty najkorzystniejszej (22 dni na złożenie oferty, ok. 14 dni na badanie i ocenę, 25 dni na rozstrzygnięcie odwołania).

Jednocześnie, mając na względzie konieczność przyspieszenia wydatkowania środków unijnych, rezygnuje się z możliwości zobowiązywania podmiotów prywatnych do stosowania procedur ustawy Prawo zamówień publicznych przy ich wydatkowaniu. Dotychczasowy mechanizm zastąpić ma bardziej elastyczny system wydatkowania przekazywanych środków, tzn. beneficjenci będą zobowiązywani do postępowania zgodnie z zasadami równego traktowania, uczciwej konkurencji oraz przejrzystości.

Przepisy projektowanej ustawy wdrażają do polskiego porządku prawnego postanowienia dyrektywy 2007/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 11 grudnia 2007 r. (zwanej „dyrektywą odwoławczą”) w zakresie poprawy skuteczności procedur odwoławczych w dziedzinie udzielania zamówień publicznych.

Projekt ustawy

AW (Źródło: KPRM, UZP)