Odrolnienie gruntów będzie jeszcze prostsze?

Posłowie chcą, aby uproszczone procedury dotyczące odrolniania gruntów obejmowały także obszary zurbanizowane lub przeznaczone do urbanizacji, a nie tylko tereny położone w miastach. Do Sejmu trafił projekt nowelizacji ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych oraz ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym autorstwa posłów Lewicy. 3 kwietnia skierowano go do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.

Projekt zakłada m.in. obowiązek wskazania gruntów rolnych i leśnych przeznaczonych na ewentualne cele nierolnicze i nieleśne w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Proponowane jest także odstąpienie od obowiązku uzyskania zgody właściwych organów administracji publicznej na zmianę przeznaczenia gruntów położnych w granicach wyznaczonych w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy obszaru urbanizacji. Nowelizacja przewiduje również uzupełnienie ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym o definicję pojęcia „obszar urbanizacji”. Zdaniem projektodawców nowelizacja ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych uchwalona przez Sejm pod koniec grudnia przyjęła błędne założenie, że podstawą do odrolnienia jest kryterium położenia nieruchomości – dotychczas rolnej – w granicach administracyjnych miasta.

Przypomnijmy, że zgodnie z obowiązującymi od 1 stycznia przepisami (nowelizacja ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych z 19 grudnia 2008 r.; DzU nr 237, poz. 165) znacznie uproszczono procedurę zmiany przeznaczenia na cele nierolnicze i nieleśne gruntów (bez względu na ich klasę) położonych w granicach administracyjnych miast. W przypadku gmin wiejskich ułatwienia dotyczą tylko ziemi gorszych klas, czyli IV-VI.

Posłowie zgłaszający obecny projekt nowelizacji wyszli naprzeciw postulatom przede wszystkim gmin wiejskich, które jeszcze w trakcie prac nad poprzednią nowelizacją podkreślały, że ustawa jest dla nich krzywdząca, gdyż obniża atrakcyjność inwestycyjną terenów położonych na ich terenach. Projektodawcy argumentują, że obszary zurbanizowane dziś znajdują się w wielu podmiejskich gminach miejskich, w gminach miejsko-wiejskich, poza granicami samych miast, a także w gminach wiejskich nieraz znacznie oddalonych od granic administracyjnych miast. Stąd ułatwienia dotyczące zmiany użytkowania gruntów rolnych powinny dotyczyć obszarów zurbanizowanych bądź przeznaczonych do urbanizacji, a nie tylko obszarów położonych w granicach administracyjnych miast.

Tymczasem projekt został już negatywnie zaopiniowany przez Krajową Radę Izby Urbanistów. Zdaniem urbanistów nowe regulacje nie usuną najważniejszych wad grudniowej nowelizacji ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych – wręcz przeciwnie – rozszerzą jej negatywne skutki na tereny wiejskie. KRIU wskazuje, że prawdziwym źródłem zagrożenia dla ładu przestrzennego jest mechanizm decyzji o warunkach zabudowy wydawanych w sytuacji braku planów miejscowych – dający możliwość całkowicie dowolnej zabudowy terenów rolnych pozbawionych ochrony. Przedstawiciele KRIU są zdania, że tylko poprzez rezygnację z decyzji o warunkach zabudowy i powrót do powszechnego stosowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego możliwe będzie usprawnienie i naprawa systemu planowania przestrzennego w Polsce.

Projekt ustawy wraz z uzasadnieniem i opinią Krajowej Rady Izby Urbanistów

Źródło: PAP, Sejm RP