RPO: plany urządzenia lasu powinny podlegać sądowej kontroli

Dziś nikt nie może zaskarżyć planów urządzenia lasu, w których Lasy Państwowe określają m.in. wycinkę drzew – zauważa rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek. Dlatego też zdecydował się w tej sprawie napisać do minister klimatu i środowiska Pauliny Hennig-Kloski.

Fot. wloclawek.torun.lasy.gov.pl

Jak możemy przeczytać w piśmie do MKiŚ, RPO od wielu lat podejmuje działania związane z faktycznym wdrożeniem przepisów Konwencji z Aarhus [podpisanej w czerwcu 1998 r. – red.] dotyczących partycypacji społecznej w ochronie środowiska. Przedmiotem szczególnej troski pozostaje zagwarantowanie w krajowym ustawodawstwie rzeczywistej realizacji gwarancji do dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach ochrony środowiska.

Jednym z najbardziej jaskrawych przykładów niedostosowania polskiego prawa do wymogów Konwencji – zauważa RPO – pozostaje kwestia dopuszczalności kwestionowania planów urządzenia lasów przed sądem administracyjnym. W aktualnym stanie prawnym, mimo podejmowanych także przez RPO prób przekonania sądów do prokonwencyjnej wykładni procedury sądowoadministracyjnej, droga do zaskarżania tych aktów pozostaje zamknięta.

W minionej kadencji parlamentu do laski marszałkowskiej wpłynął senacki projekt ustawy, który zmierzał do dostosowania przepisów krajowych do Konwencji. Skierowano go do opiniowania, ale mimo interwencji RPO nie doczekał się on dalszych prac w Sejmie (nie nadano mu nawet numeru druku).

Jednym z motywów, dla jakich Senat skierował ten projekt, było postępowanie przeciwnaruszeniowe przed Trybunałem Sprawiedliwości UE. Wyrokiem z 2 marca 2023 r. (C-432/21) orzekł on, że Polska uchybiła swoim zobowiązaniom spoczywającym na niej na mocy art. 6 ust. 3 dyrektywy siedliskowej w związku z art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE, art. 216 ust. 2 TFUE, art. 47 KPP UE, art. 6 ust. 1 lit. b) i art. 9 ust. 2 Konwencji z Aarhus – ponieważ wykluczyła możliwość zaskarżenia planów urządzenia lasu przez organizacje ochrony środowiska przed sądem.

„Jednoznaczne potwierdzenie przez Trybunał Sprawiedliwości niezgodności prawa krajowego w zakresie dopuszczalności kwestionowania przed sądem planów urządzenia lasu bezsprzecznie wymaga reakcji ustawodawcy” – podkreślił rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek. Dlatego też zwrócił się do minister Pauliny Hennig-Kloski o zainicjowanie stosownych prac legislacyjnych.

Źródło: RPO