Państwowa służba geologiczna rozpoczyna realizację nowej, seryjnej mapy geologicznej

W 2024 r. do opracowywanych dla całego kraju map geologicznych, hydrogeologicznych i geośrodowiskowych w skali 1:50 000 dołączą mapy geologiczno-inżynierskie. Cztery pierwsze arkusze pilotażowe (Gdańsk, Turek, Józefów i Zebrzydowice) już zostały opracowane. Realizacja kolejnych 20 arkuszy rozpocznie się w 2024 r. Cyfrowe mapy geologiczno-inżynierskie będą mocnym wsparciem dla opracowywania planów zagospodarowania przestrzennego na poziomie regionalnym, wojewódzkim i krajowym.

Zdjęcie ilustracyjne

W 2023 r. w ramach zakończonego zadania państwowej służby geologicznej została opracowana metodyka sporządzania, udostępniania i aktualizacji „Mapy geologiczno-inżynierskiej Polski w skali 1:50 000 (MGIP)”. Zgodnie z jej założeniami mapy geologiczno-inżynierskie zostaną opracowane dzięki procesom analiz przestrzennych, przetworzenia i edycji danych archiwalnych wykorzystanych przy realizacji innych seryjnych map geologicznych w tej samej skali oraz danych zgromadzonych w Bazie Danych Geologiczno-Inżynierskich.
W przypadku braku rzetelnych informacji zostaną przeprowadzone badania terenowe.

Dla każdego arkusza zostaną opracowane cztery mapy:
• Warunków gruntowych (serie geologiczno-inżynierskie, formy geomorfologiczne) – plansza A,
• Warunków wodnych (głębokość do pierwszego poziomu wodonośnego, zjawiska i procesy hydrologiczne oraz hydrogeologiczne) – plansza B,
• Niekorzystnych zjawisk i procesów geologiczno-inżynierskich (zjawiska i procesy geologiczne i antropogeniczne) – plansza C,
• Przydatności terenu dla budownictwa (warunki geologiczno-inżynierskie, przewidywany stopień skomplikowania warunków gruntowych) – plansza D.

Każdego roku planuje się opracowanie zestawu map dla obszaru około 3000 km kw. (10 arkuszy). Dobór arkuszy będzie uwzględniał przede wszystkim obszary przeznaczone do zagospodarowania na inwestycje strategiczne wynikające z dokumentów rządowych. Drugim kryterium wyboru arkuszy będzie komplet opracowanych arkuszy map: Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski (SMGP), Mapa Hydrogeologiczna Polski – pierwszy poziom wodonośny (MHP–PPW) i Mapa Geośrodowiskowa Polski (MGśP).
W pierwszym etapie realizacji zadania (2024–2025) zostaną opracowane mapy geologiczno-inżynierskie dla obszarów przygranicznych.

Opracowane mapy, podobnie jak wszystkie seryjne opracowania kartograficzne PIG–PIB, w skali 1:50 000 będą dostępne publicznie i zostaną udostępnione na stronach internetowych PIG-PIB w wersji PDF, natomiast warstwy informacyjne GIS będące składowymi mapy będą udostępniane w postaci WFS, WMS, SHP i zasilą przestrzenną Bazę Danych Geologiczno-Inżynierskich (BDGI) oraz Centralną Bazę Danych Geologicznych (CBDG).

Mapy geologiczno-inżynierskie, które stanowią podstawę wstępnego ustalenia warunków geologiczno-inżynierskich, wspierają realizację inwestycji i przyczyniają się do ograniczenia ryzyka inwestycyjnego z uwagi na geologię. Są wykorzystywane przez administrację samorządową, przedsiębiorstwa branży geologiczno-budowlanej, inwestorów, ekspertów zajmujących się szeroko pojętym środowiskiem geologicznym w kontekście potrzeb zagospodarowania przestrzennego i inwestycji oraz uczelnie wyższe i instytuty naukowo-badawcze.
Zakończony w 2023 r. I etap zadania (opracowanie metodyki i arkuszy pilotażowych) został zaakceptowany w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, a także uzyskał pozytywne recenzje od ekspertów.

„Przedstawione opracowanie ma charakter nowatorski, co wynika z bogatego doświadczenia autorów oraz uwzględnienia innowacyjne trendy w kartografii” – ocenił dr hab. Paweł Dobak z Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego. „Wypełnia także niektóre istotne luki np. w ocenie związków charakterystyki geologiczno-inżynierskiej oraz istotnych aspektów geomorfologicznych. Duże znaczenie ma stworzenie katalogu niekorzystnych procesów i zjawisk geologiczno-inżynierskich” – podkreślił.
„Istotą recenzowanego opracowanie jest nowoczesna metodyka oparta o powiązanie struktury wieloczynnikowej, zwektoryzowanej bazy danych z bogatą czteroplanszową kartograficzną wizualizacją. Z tych względów opracowanie zasługuje na szczególne wyróżnienie” – zaznaczył dr hab. Paweł Dobak.

Pilotażowe i kolejne arkusze MGIP są opracowane w ramach zadania państwowej służby geologicznej, a źródłem ich finansowania są środki Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Kierownikiem zadania jest mgr Krzysztof Majer (Zakład Kartografii Geologicznej).

Edyta Majer (PIG-PIB)