Mekong pod presją - ludzkość vs. zmiany klimatyczne i duże inwestycje

Mgr inż. Anna Podkowa, naukowiec z Zakładu Fotogrametrii, Teledetekcji i Systemów Informacji Przestrzennej Politechniki Warszawskiej oraz członek dwóch zespołów badawczych NASA, została zaproszona na konferencję w Fulbright University Vietnam poświęconą badaniom dorzecza Mekongu. Wspólnie z doktorem Son'em V. Nghiem z NASA Jet Propulsion Laboratory zaprezentowali metodologię monitorowania stanu i przepływu rzeki przy użyciu satelitarnych, pasywnych danych mikrofalowych pochodzących z sensora SMAP.

Rzeka Mekong w Wietnamie

Anna Podkowa podczas konferencji w Wietnamie

Anna Podkowa na jednej ze stacji pomiarowych zlokalizowanych w delcie rzeki Mekong

Rzeka Mekong płynąca przez kraje Azji Południowo-Wschodniej, w tym przez Wietnam, staje w obliczu poważnych zagrożeń związanych z działalnością antropogeniczną (budowa tam i kanału) oraz zmianami klimatycznymi. Istotne jest zatem monitorowanie rzeki oraz dokumentowanie obecnych i przyszłych warunków rzecznych w celu oceny skutków zmian w regionie Mekongu.

Po konferencji „Mekong River System and Multi-Dimensional Change under Human and Climate Pressures” (13–14 listopada br.) naukowcy udali się do kilku stacji pomiarowych zlokalizowanych w delcie rzeki Mekong w Wietnamie, aby poznać specyfikę wykonywanych tam pomiarów i dowiedzieć się, jakie dane zbierane są na stacjach.

Kilka dni w delcie Mekongu pozwoliło również na obserwację życia codziennego ludzi żyjących w tym rejonie, które nierozerwalnie związane jest z rzeką. Mekong to nie tylko miejsce połowów ryb czy droga wodna, ale także kluczowe źródło nawadniania pól ryżowych oraz centrum handlu.

Niewłaściwe wykorzystanie tam wybudowanych w górnym biegu rzeki dało się już we znaki, pogłębiając w latach 2019 i 2020 suszę w dolnym biegu Mekongu, natomiast planowany kanał (Funan Techo Canal) prawdopodobnie przekieruje wodę z systemu rzecznego Mekongu do wybrzeży Kambodży, pozbawiając mieszkańców Wietnamu znacznych zasobów wodnych. To tylko kilka z wyzwań, przed którymi stoją mieszkańcy dorzecza Mekongu.

Współpraca Anny Podkowy z NASA rozpoczęła się w 2020 r., a wyniki pierwszych wspólnych badań, które dotyczyły wykrywania momentu zamarzania i topnienia lodu na rzekach arktycznych z wykorzystaniem danych SMOS zostały przedstawione w publikacji: „Ice Freeze-up and Break-up in Arctic Rivers Observed with Satellite L-band Passive Microwave Data from 2010 to 2020”.

W lipcu 2023, podczas pobytu w NASA Jet Propulsion Laboratory w Pasadenie (Kalifornia, USA), Anna została zaproszona do dwóch zespołów badawczych NASA –monitorującego rzekę Mekong oraz badającego zmiany pokrycia terenu w Azji Południowo-Wschodniej.

Podczas pobytu w Stanach Anna Podkowa wzięła także udział w konferencji IGARSS 2023, na której zostały przedstawione jej wspólne badania z naukowcami z NASA Jet Propulsion Laboratory, Institute of Arctic and Alpine Research w Kolorado i Budapest University of Technology and Economics. Badania dotyczyły monitorowania przepływu rzeki z wykorzystaniem pasywnych danych mikrofalowych i ich potencjalnej synergii z danymi SWOT.

Źródło: ZFTiSIP PW