Frontem do seniora. Naukowcy z UWM badają przestrzeń miejską

Mapy osiedli przyjaznych seniorom oraz algorytm do analizy dostępności przestrzeni dla seniorów to wyniki badań naukowców z Wydziału Geoinżynierii UWM w Olsztynie. W styczniowym GEODECIE rozmawiamy ze współautorkami projektu: dr hab. inż. Agnieszką Dawidowicz i dr inż. Martą Czaplicką.

Dr hab. Agnieszka Dawidowicz, dr Marta Czaplicka i fragment mapy dostępności aptek w Olsztynie dla seniorów w różnym wieku

ANNA WARDZIAK: Skąd pomysł na taki temat?

AGNIESZKA DAWIDOWICZ: Wynika on zarówno z sytuacji społecznej w naszym kraju, jak i globalnych obserwacji dotyczących starzenia się społeczeństw. Statystyki prowadzone przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) w tym zakresie są zatrważające.

MARTA CZAPLICKA: Mamy niże demograficzne w wielu państwach. Dla Polski prognozy też są coraz gorsze: jest coraz mniej urodzeń, programy prospołeczne są mało skuteczne, nie zachęcają do rodzenia dzieci. Dlatego udział seniorów w społeczeństwie się zwiększa. Jest to też pokłosie powojennych wyżów demograficznych i nie do końca jesteśmy infra­strukturalnie przygotowani do boo­mu tzw. srebrnej fali.

AD: Statystyki WHO mówią, że do 2030 roku 1 na 6 osób na świecie będzie miała co najmniej 60 lat. (...) W związku z tym musimy reagować i poprawiać jakość życia seniorów, zapewniać im względny komfort, i to na każdej płaszczyźnie. Od korzystania ze służby zdrowia i dostępu do opieki społecznej po zapewnienie godnych i przyjaznych warunków życia. To są zadania nie tylko polityków. Dlatego podjęliśmy wyzwanie polegające na określeniu potrzeb seniorów w związku z ogólnodostępną przestrzenią wspólną na osiedlach mieszkaniowych. Jaka ona powinna być, żeby seniorom w miarę komfortowo się żyło. Zbudowaliśmy narzędzie, które będzie automatyzować proces oceniania osied­li już istniejących. Możemy teraz z wykorzystaniem GIS diagnozować je i tworzyć mapy przyjazności osobom starszym. Będzie to przydatne w wielu różnych branżach, począwszy od deweloperów, którzy mogą tworzyć nowe, przyjazne osiedla z uwzględnieniem tych czynników, ale też dla administratorów istniejących osiedli, żeby mogli je modernizować pod kątem potrzeb seniorów. (...)

To właśnie ten praktyczny aspekt przyciągnął naszą uwagę.

AD: Rzeczywiście, z jednej strony realizujemy projekt badawczy, ale naszym celem było również stworzenie algorytmu, który będzie pomagał oceniać osied­la i pokazywać to w sposób przestrzenny, na mapie.

Jak w takim razie ustalaliście preferencje czy potrzeby seniorów?

MC: Zaczęliśmy od bardzo szerokiego zbadania literatury, głównie zagranicznej. Badaliśmy różnego rodzaju raporty, wytyczne, standardy czy kwestie prawne. Opracowaliśmy też ankietę dotyczącą preferencji seniorów, którą przeprowadziliśmy w pięciu miastach Polski. Dobieraliśmy je tak, aby były odpowiednio rozproszone na terenie kraju, a także różniły się charakterystykami. Objęliś­my ankietą dość dużą grupę seniorów z: Warszawy, Krakowa, Gdańska, Olsztyna i Poznania. Badania prowadziliśmy od października 2021 roku do kwietnia 2022 roku...

Pełna treść artykułu w styczniowym wydaniu miesięcznika GEODETA

Redakcja