Geologia Polski - kamienie i minerały występujące w naszym kraju

Wbrew powszechnemu przekonaniu w Polsce spotkamy cenne minerały i kamienie. Coraz częściej nie tylko pasjonaci geologii, lecz nawet rodziny z dziećmi organizują wyprawy w poszukiwaniu kamieni i minerałów na terenie naszego kraju. Poniżej kilka informacji o tym, czego może spodziewać się miłośnik geologii w Polsce i w jakich regionach ma szansę znaleźć cenne okazy.

Kamienie i minerały występujące w Polsce

Podróżując po Polsce i zwiedzając nasz kraj, warto zwrócić uwagę na występowanie minerałów oraz kamieni na szlakach rezerwatów przyrody, kopalni turystycznych, a także w górach, lasach i na plaży.

Spośród minerałów w Polsce występują: fluoryt, magnezyt, chalcedon, ametyst, kwarc, opal, markasyt, krzemień, złoto, kalcyt, chryzopraz, dolomit, agat, topaz, jaspis, gips, piryt, halit, szmaragd, krzemień pasiasty, kryształ górski, bursztyn bałtycki. Na terenie naszego kraju spotkamy więc aż 20 rodzajów minerałów, które zachwycają swoją urodą, są wykorzystywane w branży jubilerskiej, a niektóre z nich pozostają prawdziwymi ewenementami na skalę Europy i świata.

Miejsce występowania najciekawszych polskich minerałów

Fluoryt

To bardzo powszechny minerał, który w przyrodzie występuje w różnych kolorach, a pod wpływem promieni UV świeci. Jest on wykorzystywany jako materiał rzeźbiarski i kamień jubilerski, ale z powodzeniem używa się go także w produkcji tworzyw sztucznych czy przemyśle szklarskim. W Polsce fluoryt występuje na Pogórzu Izerskim i na terenie Gór Izerskich i Kaczawskich, a także w okolicach Kletna, w województwie dolnośląskim.

Złoto

W Polsce ten cenny kruszec był wydobywany do XIX wieku. Dziś możemy odwiedzić zabytkowe Muzeum Złota w Złotym Stoku. Również tam, a także w Zalewie Złotoryjskim i w kanałach niedaleko Złotoryi nadal można znaleźć pojedyncze opiłki złota. Z tego względu każdego roku odbywają się tam mistrzostwa Polski w płukaniu złota.

Szmaragd

Nie są to takie szmaragdy, jakie znajdziemy w Republice Zambii czy Stanach Zjednoczonych, bo występujące w Polsce szmaragdy nie nadają się do celów jubilerskich. Obecne na Dolnym Śląsku, w okolicach miast Strzelin i Strzegom, jasnozielone kamienie występują w skałach pegmatytowych i mają do kilku centymetrów długości.

Chalcedon

Bardzo ładny kamień, który można znaleźć w okolicach Wałbrzycha, Szklar, Lwówka i Złotoryi. Chalcedon ma bardzo wiele odmian, m.in. agaty, chryzoprazy, prazy i heliotropy, karneole, damsonity, plazmy i onyksy, a także krwawniki, chalcedony mleczne, niebieskie czy żółte.

Kryształ górski

Cenione w jubilerstwie kamienie, które są jedną z najpospolitszych odmian kwarcu. Wyglądem przypominają szkło. Najpopularniejsze miejsca występowania kryształu górskiego w Polsce to Jegłowa i okolice Strzelina i Karkonosze.

Opal

Ten występujący w Polsce minerał jest kamieniem nieszlachetnym i – podobnie jak większość złóż minerałów w naszym kraju – występuje głównie na Dolnym Śląsku: w Jordanowie, Jaworze czy okolicach Świdnicy. Można go także znaleźć we fliszu karpackim i okolicach Chełma.

Markasyt

Minerał szlachetny określany miastem „złota dla głupców” ze względu na swój złoty połysk. W naszym kraju znajdziemy go w kopalniach rudy miedzi niedaleko Lubina, na Wzgórzu Strzegomskim, zwłaszcza w Pomorzanach, a także w okolicach Turoszowa i Nowej Słupi.

Topaz

Minerał, który występuje w przyrodzie rzadko, ale jeśli już się pojawia, to w dużych blokach. Wykorzystywany w jubilerstwie topaz występuje w Polsce w Górach Izerskich i Karkonoszach.

Krzemień pasiasty

Odmiana krzemienia, którą wyróżniają smugi i warstwy – jasne i ciemne – które często tworzą piękne wzory. Nazywany polskim diamentem kamień jest ewenementem na skalę świata. Znane jest tylko jedno miejsce jego występowania i znajduje się ono w naszym kraju, konkretnie na północ i wschód od Ostrowca Świętokrzyskiego.