W 2023 r. na orbitę trafi pierwszy polski mikrosatelita obserwacyjny

Creotech Instruments S.A. (lider konsorcjum), Scanway Sp. z o.o. oraz Centrum Badań Kosmicznych PAN pracują nad projektem pierwszego polskiego mikrosatelity obserwacyjnego EagleEye. Mikrosatelita zostanie umieszczony na bardzo niskiej orbicie i zapewni wysokiej rozdzielczości obrazy Ziemi na poziomie 1 metra. Rozpoczęto już dialog techniczny z potencjalnymi dostawcami rakiet oraz usługi wyniesienia, która ma zapewnić satelicie optymalną orbitę operacyjną. Wyniesienie satelity na niską orbitę okołoziemską planowane jest na 2023 rok.

EagleEye to 50 kilogramowy satelita oparty na platformie mikrosatelitarnej HyperSat, która opracowywana jest przez inżynierów Creotech Instruments od 2017 roku w ramach programu finansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR). Głównymi elementami platformy jest komputer pokładowy, system pozycjonowania satelity w przestrzeni (tzw. AOCS), system dystrybucji zasilania, wydajny system telekomunikacyjny, struktura oraz baterie ogniw słonecznych. Wszystkie powyższe moduły opracowywane są w Polsce, co jest krytyczne dla planowanych zastosowań platformy mikrosatelitarnej w przyszłych programach dla sektora bezpieczeństwa i obronności naszego kraju. Platforma mikrosatelitarna HyperSat w czerwcu 2021 roku pozytywnie przeszła testy wytrzymałościowe w komorze termiczno-próżniowej w Centrum Badań Kosmicznych PAN. Aktualnie poddawana jest testom wibracyjnym symulującym start rakiety.

W ramach prac nad satelitą EagleEye platforma HyperSat uzbrojona zostanie w teleskop optyczny, który opracowywany jest przez polską firmę – Scanway Sp. z o.o., podsystem komputera przygotowywane są przez Centrum Badań Kosmicznych PAN. Teleskop umożliwi satelicie pozyskanie zdjęć o rozdzielczości rzędu jednego metra w pasmach widzialnym i podczerwonym, a dzięki zastosowaniu algorytmów bazujących na sztucznej inteligencji możliwe będzie uzyskanie jeszcze wyższej jakości zdjęć. Zastosowanie innowacyjnych rozwiązań projektowych pozwoli m.in. na stabilną pracę termiczną całego teleskopu w warunkach kosmicznych. To dzięki temu możliwe będzie spełnienie wysokich, międzynarodowych wymagań co do poziomu jakości zdjęć pozyskiwanych z teleskopu. Obecnie teleskop jest w końcowej fazie prac projektowych i zostanie wyprodukowany i przetestowany do końca bieżącego roku.

W 2020 roku Scanway Sp. z o.o. zakończył projekt badawczo-rozwojowy realizowany w ramach funduszy europejskich, którego celem było opracowanie technologii projektowania i budowy precyzyjnych teleskopów przeznaczonych dla małych satelitów. Zaproszenie dodatkowo do współpracy spółki PCO S.A. (członka Polskiej Grupy Zbrojeniowej) zagwarantowało najwyższy poziom jakości optyki w tym projekcie.

Po zakończeniu testów środowiskowych platformy HyperSat we wrześniu br. planowane jest zamknięcie prac nad profilem misji satelity EagleEye. Podjęto już decyzję, że w ramach misji przetestowany zostanie nie tylko sposób pozyskiwania zdjęć o submetrowej rozdzielczości, ale również przeprowadzone zostaną manewry orbitalne. Platforma HyperSat dostosowana została do współpracy z systemem małych silników rakietowych, które są opracowywane obecnie w Łukasiewicz – Instytucie Lotnictwa we współpracy z Creotech Instruments S.A.

Projekt EagleEye prowadzony jest zgodnie z wymaganiami jakościowymi opracowanymi przez NASA, wdrożonymi przez Europejską Agencję Kosmiczną i według norm ECSS (European Cooperation for Space Standardization). Zgodnie z powyższymi wymogami Creotech Instruments zrealizował z sukcesem ponad 15 projektów dla Europejskiej Agencji Kosmicznej. Podsystemy wytworzone przez firmę są obecne na 12 misjach kosmicznych, w tym na marsjańskim orbiterze ExoMars-2016 oraz na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, a w 2023 roku lecą również z misją do Jowisza. Ponadto Creotech Instruments zbiera i przetwarza dla Komisji Europejskiej dane pochodzące z wszystkich satelitów obserwacyjnych Unii Europejskiej w ramach infrastruktury chmurowej CreoDIAS. Doświadczenie zdobyte w tym projekcie zostanie również wykorzystane w przygotowaniu misji w 2023 roku.

W ramach projektu EagleEye powstają procedury testowe przygotowywane przez Centrum Badań Kosmicznych PAN, które mają umożliwić w przyszłości seryjną produkcję satelitów tego typu i wdrożenie ich w konstelacjach zobrazowania Ziemi. Centrum rozbudowuje także swoją infrastrukturę testową.

Wraz z wysłaniem w 2023 roku na orbitę satelity EagleEye polski przemysł i instytucje naukowe sektora kosmicznego uzyskają pełne zdolności do produkcji i wdrażania kompletnych jednostek mikrosatelitarnych (o masie 10-100 kg) przeznaczonych do obserwacji Ziemi.

Projekt satelity EagleEye realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój i współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Jego realizacja rozpoczęła się w połowie 2020 roku i jest odpowiedzią na rosnące potrzeby rynku w tym zakresie.

Źródło: Creotech Instruments S.A.