Reforma planowania przestrzennego w projekcie KPO

– Musimy sobie jasno powiedzieć: nasza przestrzeń wymaga ochrony. Obecna ustawa regulująca kwestie planowania przestrzennego ma już osiemnaście lat. Przestała odpowiadać dzisiejszym potrzebom. Rozpoczęliśmy prace nad reformą planowania przestrzennego – mówiła wczoraj (23 marca) wiceminister rozwoju, pracy i technologii Anna Kornecka podczas konferencji prasowej. Reforma została wpisana do projektu Krajowego Planu Odbudowy.

– Chcemy zmienić nasze otoczenie na lepsze. Przestrzeń musi odpowiadać naszym codziennym potrzebom. Nowe osiedla powinny być projektowane tak, byśmy mieli blisko sklep, przystanek, szkołę, przedszkole czy park. Pandemia dobitnie pokazała, jak bardzo potrzebujemy terenów rekreacyjnych w pobliżu domu. Z mieszkań, wokół których nie będzie zieleni, ludzie wkrótce się wyprowadzą. Nasili się zjawisko suburbanizacji i przyspieszy wyludnianie się miast. Nie chcemy do tego dopuścić – powiedziała minister Anna Kornecka.
– Przestrzeń jest dobrem narodowym szczególnego znaczenia, dlatego powinniśmy przykładać szczególną wagę do jej ochrony, by zapewnić odpowiednią jakość życia mieszkańcom – podkreślał z kolei dr arch. Tomasz Sławiński, przewodniczący Głównej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej.

Celem reformy systemu planowania przestrzennego jest jego uproszczenie i uregulowanie, a także dostosowanie do zmieniającego się otoczenia. Obecny system daje dużą swobodę w rozmieszczaniu inwestycji, co prowadzi do chaotycznego i kosztownego gospodarowania przestrzenią. Prace nad przygotowaniem założeń reformy koncentrują się wokół ochrony terenów jeszcze niezabudowanych, ochrony środowiska, prostszych reguł ochrony mienia, przywrócenia estetyki przestrzeni, kwestii uwolnienia atrakcyjnych gruntów do uzupełnienia istniejącej zabudowy. Reforma będzie odpowiedzią na problemy z jakimi mierzą się współczesne miasta – suburbanizacja, rozlewanie zabudowy czy miejskie wyspy ciepła. Nowe założenia pozwolą też na zwiększenie aktywności społeczeństwa. Przyczynią się do tego bardziej przejrzyste i inkluzywne procedury.

Reforma planowania przestrzennego w KPO
Krajowy Plan Odbudowy to dokument określający cele związane z odbudową i tworzeniem odporności społeczno-gospodarczej Polski po kryzysie wywołanym przez pandemię. Jest podstawą do sięgnięcia po 57 mld euro w postaci dotacji i pożyczek. Do projektu KPO w komponencie „Odporność i konkurencyjność gospodarki” została wpisana także reforma planowania przestrzennego i zarezerwowano na nią bezzwrotne środki w wysokości 900 mln zł. Do 31 marca trwają konsultacje KPO w zakresie reformy planowania przestrzennego. Uczestniczą w nich przedstawiciele samorządów terytorialnych, przedstawiciele środowisk zawodowych zaangażowanych w procedury planistyczne oraz przedstawiciele świata nauki.

Dwustopniowy system planowania przestrzennego
Reforma zakłada wprowadzenie nowego, dwustopniowego systemu planowania przestrzennego. Jego podstawą będzie plan ogólny – akt prawa miejscowego obejmujący zasięgiem cały obszar gminy oraz wyznaczający ramowe założenia zagospodarowania przestrzeni. Konkretne przeznaczenie terenów będzie wskazywane na podstawie planu zabudowy, Zintegrowanego Projektu Inwestycyjnego lub decyzji lokalizacyjnej.Opracowane zostaną też standardy urbanistyczne gwarantujące mieszkańcom dostęp do odpowiedniej infrastruktury i niezbędnych usług. Ważne jest, by blisko miejsca zamieszkania były szkoły, przedszkola, przystanki, tereny zieleni, usługi. Standardy urbanistyczne będą stanowiły mechanizm ograniczający wydawanie decyzji lokalizacyjnych dla terenów niedostosowanych do potrzeb przyszłych mieszkańców.

Tak dla reformy!
Prace nad reformą są odpowiedzią na postulaty wpływające do ministerstwa. W lutym przeprowadzone zostały prekonsultacje dotyczące założeń reformy. Eksperci i praktycy zaangażowani w planowanie i zagospodarowanie przestrzenne pozytywnie przyjęli proponowane założenia i cele, co pozwala na kontynuację prac.

Źródło: MRPiT