|2020-09-17| Geodezja, Mapy Batalia o wschodnią granicę Polski po wojnie polsko-bolszewickiej. O Mieszanej Komisji Granicznej Po podpisaniu traktatu ryskiego – mimo wielkiego entuzjazmu rządu – w kraju trwały dyskusje, czy granice zostały dobrze wynegocjowane. Mieszana Komisja Graniczna, która rozpoczęła swoją działalność już podczas rozmów traktatowych, szybko stanęła przed licznymi problemami do rozwiązania. Wydarzenia te we wrześniowym GEODECIE przybliża dr inż. Eugeniusz Sobczyński – były szef Zarządu Geografii Wojskowej Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Obrady Mieszanej Komisji Granicznej Ostatecznie 12 października 1920 r. podpisano umowę o preliminaryjnym (wstępnym) pokoju i rozejmie między Rzecząpospolitą Polską z jednej a Rosyjską Federacyjną Socjalistyczną Republiką Rad i Ukraińską Socjalistyczną Republiką Rad z drugiej strony. W preambule umowy zapisano, że: „kierując się pragnieniem położenia możliwie najprędzej kresu krwawej wojnie, wynik­łej między niemi, oraz wypracowania warunków, które stanowić mają podstawę trwałego, honorowego i na wzajemnem porozumieniu opartego pokoju, postanawiają wszcząć rokowania celem zawarcia rozejmu i ustalenia przedwstępnych warunków pokoju”. W artykule pierwszym umowy obie strony oświadczały, że stan wojny pomiędzy nimi ustaje. W artykule drugim był opisany przebieg granicy (linii zawieszenia broni – jak ją nazywali Sowieci), granica ta była też przedstawiona na czerwono na mapie rosyjskiej w skali 25 wiorst w calu angielskim (1:1 050 000) stanowiącej załącznik do umowy. Ta wojenno-drogowo-strategiczna mapa wydawana w Rosji od 1864 r. drukowana była w 4 kolorach (początkowo wydano 17 ark., w 1890 r. dodatkowo jeszcze 10 ark.). W umowie zaznaczono, że ewentualne różnice między tekstem a mapą będzie rozstrzygał tekst. Na mocy umowy preliminaryjnej każda ze stron miała stworzyć pas 15 km od wyznaczonej linii jako strefę neutralną. Zapisano, że szczegółowe wyznaczenie i przeprowadzenie w terenie powyższej granicy państwowej oraz ustawienie znaków granicznych będzie należało do specjalnej mieszanej komisji granicznej, która powołana będzie natychmiast po ratyfikacji umowy. Podczas debaty sejmowej związanej z ratyfikacją umowy wiele środowisk nie zgadzało się z tymi granicami, szczególnie zwolennicy koncepcji federacyjnej oraz przedstawiciele mniejszości ukraińskiej i żydowskiej, natomiast premier Wincenty Witos był rozstrzygnięciom granicznym przychylny. We wspomnieniach Eugeniusza Romera spisanych w formie listów do żony Jadwigi (przechowywanych obecnie w Bibliotece Jagiellońskiej) znajdujemy informacje o wykreśleniu tej granicy na mapie: „W nocy z 6 na 7 października okazało się, że przygotowano za mało map i pracowano na mapach już używanych, zmywając wcześniejszy tusz. W efekcie doszło do... Pełna treść artykułu we wrześniowym wydaniu miesięcznika GEODETA • Zamów wersję papierową • Zamów wersję cyfrową Redakcja

«« powrót

Udostępnij:

   

więcej wiadomości Geodezja

REKLAMA

• zaloguj się    • rejestruj konto    • zapomniałeś hasła?

KOMENTARZE Komentarze są wyłącznie opiniami osób je zamieszczających i nie odzwierciedlają stanowiska redakcji Geoforum. Zabrania się zamieszczania linków i adresów stron internetowych, reklam oraz tekstów wulgarnych, oszczerczych, rasistowskich, szerzących nienawiść, zawierających groźby i innych, które mogą być sprzeczne z prawem. W przypadku niezachowania powyższych reguł oraz elementarnych zasad kultury wypowiedzi administrator zastrzega sobie prawo do kasowania całych wpisów. Użytkownik portalu Geoforum.pl ponosi wyłączną odpowiedzialność za zamieszczane przez siebie komentarze, w szczególności jest odpowiedzialny za ewentualne naruszenie praw lub dóbr osób trzecich oraz szkody wynikłe z tego tytułu.

zobacz też: