Lublin w trzech wymiarach

Lublin jako kolejne miasto w Polsce ma swój model 3D. Opublikowany na specjalnym portalu, daje nowe możliwości urbanistom, architektom i geodetom w analizach i opracowaniach tematycznych. Portal pomoże w kontaktach z inwestorami, ale też w działaniach partycypacyjnych i edukacyjnych. Dostępny jest pod adresem lublin3d.lublin.eu.

– Nasze miasto wpisuje się w coraz silniejszy na świecie trend zarządzania z wykorzystaniem modeli 3D. Trójwymiarowy model, który powstał na potrzeby Lublina, jest kolejnym etapem budowania inteligentnego miasta – smart city. Rozwiązanie będzie mogło być wykorzystane zarówno w działaniach partycypacyjnych, jak i rozwojowych – mówi Krzysztof Żuk, prezydent Lublina.
Trójwymiarowe modele od lat wykorzystuje wiele europejskich miast, m.in. Berlin, Rotterdam czy Helsinki. Geoportal Lublin 3D, wraz z narzędziami do jego aktualizacji i publikacji, umożliwia nie tylko cyfrowe przedstawienie aktualnego kształtu miasta, ale również ukazanie zmian na przestrzeni czasu.
– Portal 3D stanie się narzędziem wspierającym działania Miasta Lublin w procesie pozyskiwania bezpośrednich inwestycji, a także wzmocni przekaz kierowanej do inwestorów oferty gospodarczej – mówi Artur Szymczyk, zastępca prezydenta Lublina ds. inwestycji i rozwoju.

Korzyści cyfrowego modelowania
Model 3D udostępnia trójwymiarowe wizualizacje obiektów miejskich, ukształtowania terenu miasta, warstw zieleni i zjawisk przestrzennych. Pozwala także na tworzenie wieloaspektowych analiz 3D i bazujących na nich opracowań tematycznych. Jednostki miejskie, mieszkańcy, pracownie architektoniczne i inwestorzy będą mogli korzystać np. z funkcji dotyczących zacieniania, prezentacji potencjału solarnego budynków czy wizualizacji rozkładu hałasu pochodzącego z mapy akustycznej
Model 3D wykonany jest jako model obiektowy, dlatego może być wykorzystywany do integracji wyników analiz pochodzących z różnych aplikacji dziedzinowych oraz eksportowany do aplikacji umożliwiających analizy urbanistyczne. Obejmuje nie tylko budynki i budowle, ale także obiekty przestrzenne, mające istotny wpływ na układ przestrzenny miasta. Publikowana jest także warstwa zieleni w postaci chmury punktów LiDAR.
Portal służący do przeglądania modelu 3D Lublina jest wykonany w technologii responsywnej, dzięki czemu można z niego korzystać także na urządzeniach mobilnych. Posiada wbudowane mechanizmy zbierania historii zmian modeli budynków. Model 3D Lublina będzie wykorzystywany w procesach inwestycyjnych oraz podczas konsultacji społecznych razem ze stosowanymi obecnie narzędziami mapowymi 2D. Dzięki temu proces projektowania nowej zabudowy będzie bardziej transparentny, a podmioty w niego zaangażowane uzyskają wiedzę na temat potencjalnego wpływu nowych budynków na bliższe i dalsze sąsiedztwo.

Biznesowy atut
Portal Miasta Lublin w systemie 3D jest innowacyjnym narzędziem, które w szczególności odpowiada na potrzeby współczesnego biznesu. Daje zupełnie nowe możliwości przekazania potencjalnym inwestorom kompleksowych, przestrzennych materiałów wizualnych dotyczących miasta i zlokalizowanych na jego obszarze terenów inwestycyjnych. Zakres funkcjonalności Portalu 3D umożliwia m.in. wykonanie pomiarów w trzech wymiarach, jak również nanoszenia bezpośrednio na mapy szkiców kształtów i brył przestrzennych. Pozwala to na znacznie szersze wykorzystywanie tego typu materiałów, czy to w działaniach promujących ofertę inwestycyjną Miasta Lublin wśród zagranicznych i krajowych firm, czy też przy wizualizacji projektów inwestycyjnych zlokalizowanych na obszarze miasta na etapie fazy projektowej. Funkcjonalności portalu 3D pozwalają na eksport map zarówno do pliku, jak również poprzez link, co znacznie usprawnia komunikację pomiędzy samorządem a biznesem.

Polskie miasta w 3D
Trójwymiarowe modele efektywnie wspierają planowanie przestrzenne miast oraz ułatwiają rozstrzyganie kwestii administracyjnych z zakresu prawa budowlanego. Aglomeracja miejska ciągle się zmienia, a modele 3D – publikowane oraz stale aktualizowane – umożliwiają bieżące rejestrowanie zmian krajobrazowych i urbanistycznych miasta. Modele 3D stanowią codzienne narzędzie pracy wielu urbanistów i architektów, wspierają także procesy rewitalizacyjne i umożliwiają wsparcie partycypacji społecznej związanej z gospodarką przestrzenną i ochroną środowiska.
Trójwymiarowe modele są także wykorzystywane w zarządzaniu kryzysowym do tworzenia planów ewakuacji ludności lub symulacji klęsk żywiołowych. W oparciu o modele 3D można przygotować specjalistyczne analizy przestrzenne, np. prezentacje sposobu rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń. Każdy rejestr miejski zawierający dane przestrzenne może stać się źródłem informacji prezentowanej w modelu miejskim 3D np. rejestr zabytków, pomników, drzew czy reklam.

Lublin 3D/4D – realizacja
Realizacja projektu trwała sześć miesięcy (wrzesień 2019 – luty 2020) i obejmowała zintegrowanie istniejącego geoportalu (2D) z danymi trójwymiarowymi (3D). Głównym zadaniem było wykonanie modelu miejskiej zabudowy 3D w standardzie CityGML 2.0 w szczegółowości LoD 2, wdrożenie specjalistycznego systemu klasy GIS do aktualizacji, zarządzania, kontroli i publikacji modelu. Projekt obejmował również przeprowadzenie szkoleń dla różnych grup użytkowników.
Model zbudowany został na podstawie danych pochodzących z Centrum Analiz Przestrzennych Administracji Państwowej (CAPAP) oraz geodezyjnej ewidencji gruntów i budynków. Pozwoliło to na uzyskanie georeferencji obiektów, tj. usytuowania ich w przestrzeni cyfrowej zgodnie z danymi geodezyjnymi. Model Lublina został opracowany ze szczegółowością pozwalającą rozróżnić blokowe modele brył odzwierciedlające ogólny kształt budynków oraz geometrię i kształt dachów.
Prace nad wdrożeniem do Urzędu Miasta Lublin technologii 3D prowadzone były już od 2012 roku, od pozyskania danych, chmury punktów LiDAR z Głównego Urzędy Geodezji i Kartografii.
Wydział Planowania Urzędu Miasta Lublin posiadał już wcześniej modele 3D dużych fragmentów miasta, zbudowane przez miejskich urzędników. Analizując obecne i przyszłe potrzeby i problemy miasta oraz europejskie i światowe rozwiązania, zdecydowano o budowie modelu z wykorzystaniem danych geodezyjnych. Powodem stworzenia modelu 3D była chęć wsparcia jednostek miejskich w realizacji powierzonych im zadań.

Źródło: UM Lublin