Sprzedaż mieszkań możliwa bez zaświadczenia o przekształceniu

Sprzedaż mieszkania jest możliwa również wtedy, gdy nie zostało jeszcze wydane zaświadczenie o przekształceniu użytkowania wieczystego we własność – przypomina Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju. Resort powołuje się tu na stanowiska Krajowej Rady Notarialnej (KRN) oraz Ministerstwa Sprawiedliwości.

fot. Wikipedia/Pko

Komunikat wydany właśnie przez MIiR jest odpowiedzią na obawy, że obowiązująca od nowego roku ustawa o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów tymczasowo wyhamuje obrót nieruchomościami z rynku wtórnego. Wszystko przez konieczność uprzedniego zdobycia zaświadczenia o przekształceniu użytkowania. Teoretycznie miejscowy urząd ma na jego wydanie 12 miesięcy, a w uzasadnionych przypadkach 30 dni. Nie brak jednak obaw, że w praktyce ten drugi termin nie będzie dotrzymywany.

Jak jednak przypomina MIiR, co do zasady resort sprawiedliwości uznaje trafność zajętego przez KRN stanowiska z 11 stycznia. Prawo własności lokalu jest prawem głównym w stosunku do udziału w prawie do nieruchomości wspólnej, niezależnie czy jest to prawo użytkowania wieczystego czy prawo własności. Te prawa jako związane będą dzielić los prawny prawa własności lokalu jako jego części składowe. Tak więc istnieją podstawy do przyjęcia, że przeniesienie odrębnej własności lokalu znajdującego się na nieruchomości, wobec której użytkowanie wieczyste z mocy ustawy przekształciło się we własność, będzie skuteczne, mimo że na chwilę zawarcia umowy nie zostało wystawione zaświadczenie w trybie ustawy o przekształceniu. W piśmie zauważono również, że pogląd przeciwny nie wydaje się przekonujący, a to ze względu na brak głębszych podstaw w zasadach obrotu własnością nieruchomości oraz na ewidentną nieprzystawalność do potrzeb obrotu prawnego.

MS zaaprobowało też możliwość złożenia do sądu wieczystoksięgowego wniosku o dokonanie z urzędu wpisu roszczenia o opłatę przekształceniową oraz wykreślenia wpisów dotyczących użytkowania wieczystego w chwili, gdy zostanie wystawione zaświadczenie o przekształceniu, gdyż z ogólnej zasady wynika, że osoby zainteresowane mogą składać wnioski o dokonanie również tych czynności, które są podejmowane z urzędu. Urzędy mają 12 miesięcy od przekształcenia na wystawienie zaświadczeń w zwykłym trybie oraz 3 miesiące i 30 dni w trybach wnioskowych.

Stanowiska MS i KRN nie są wiążące dla sądów wieczystoksięgowych i notariuszy, jednak z pewnością przyczynią się do ukształtowania praktyki w pierwszym roku obowiązywania ustawy – przekonuje MIiR. W tym celu prezes KRN wystosował komunikat do wszystkich prezesów rad izb notarialnych w sprawie sporządzania przez notariuszy aktów notarialnych obejmujących umowy zbycia lokali stanowiących odrębne nieruchomości, z prośbą o pilne przekazanie jego treści notariuszom wszystkich izb.

O szybkie wydanie zaświadczeń i korzystne rozstrzygnięcia w sprawie bonifikat przy przekształceniu apelował już w ubiegłym roku wiceminister inwestycji i rozwoju Artur Soboń. – Urzędy powinny jak najszybciej przygotowywać zaświadczenia o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe. Nie muszą z tym czekać na ostatnią chwilę. Sprawność w wydawaniu zaświadczeń ma bezpośredni wpływ na szybkość, z jaką budżety zostaną zasilone opłatami przekształceniowymi. Bonifikaty będą zachętą do jednorazowej spłaty – mówił w październiku ubiegłego roku Artur Soboń. – Proponujemy, aby samorządy skorzystały z możliwości, jakie daje ustawa o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe i udzielały atrakcyjnych bonifikat – dodał wiceminister.

JK