Starosta zweryfikuje

Przypomnijmy na wstępie przytoczoną w I częś­ci artykułu (GEODETA 11/2018) treść art. 20 ust. 2 pkt 6 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne (Pgik): w ewidencji gruntów i budynków (EGiB) wykazuje się także informacje dotyczące umów dzierżawy, jeżeli od wykazania takich informacji uzależnione jest nabycie praw wynikających z przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, a także z przepisów o rozwoju obszarów wiejskich.

• Obowiązek weryfikacji przez organ

Ujawnione w ewidencji mogą zostać zatem wyłącznie te umowy dzierżawy, z ujawnieniem których przepisy szczególne wiążą określony skutek prawny, czyli nabycie okreś­lonego uprawnienia. Co do zasady inne umowy dzierżawy nie podlegają ujawnieniu w ewidencji. A to oznacza obowiązek zweryfikowania przez organ ewidencyjny, czy umowa dzierżawy, która ma być w ewidencji ujawniona, mieści się w którejś z wymienionych w I częś­ci artykułu czterech kategorii umów dzierżawy. Organ ewidencyjny ma zatem obowiązek zweryfikowania wskazanych tam przesłanek statuujących te umowy dzierżawy jako umowy, od ujawnienia których ustawy szczególne uzależniają powstanie okreś­lonego skutku prawnego (powstanie domniemania określonej treści).

W wyroku z 28 października 2015 r. [VIII SA/Wa 453/15, www.orzeczenia.nsa.gov.pl] WSA zauważył, że słusznie organy Służby Geodezyjnej i Kartograficznej obydwu instancji odmówiły wpisu do ewidencji umowy dzierżawy, gdyż po zweryfikowaniu jej treści okazało się, że zawarta została z osobą spokrewnioną (synem), co w świetle art. 28 ust. 4 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników nie kwalifikuje jej do ujawnienia w ewidencji. W wyroku z 29 września 2011 r. NSA wskazał, że „chodzi o wpis nie jakiejkolwiek umowy dzierżawy, lecz umowy wyraźnie określonej i z tego względu obwarowanej obowiązkiem wpisu do ewidencji gruntów” [I OSK1596/10, www.orzeczenia.nsa.gov.pl].

Jeżeli nie każda dzierżawa podlega ujawnieniu w ewidencji, to starosta nie tylko powinien, ale wręcz ma obowiązek zweryfikować istnienie przesłanek kwalifikujących umowę dzierżawy jako podlegającą ujawnieniu w ewidencji. Oznacza to, że organ ewidencyjny ma obowiązek zbadania, czy umowa dzierżawy, której dane mają być wpisane do ewidencji, jest umową dzierżawy, o której mowa w art. 20 ust. 2 pkt 6 Pgik. Powstaje tu pytanie, czy obowiązek ten dotyczy wszystkich czterech kategorii umów dzierżawy. Przypadek z art. 117 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników jest bowiem odmienny od trzech pozostałych. Jedynie w stosunku do niego ustawodawca założył, że zgłoszenia umowy dzierżawy do ewidencji dokonuje wójt gminy, w której sporządzono umowę. Czy w tym przypadku wystarczy samo zgłoszenie wójta z oświadczeniem, że zgłaszane umowy dzierżawy zostały zawarte w związku z ustawą z 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin [DzU z 1989 r., poz. 133 ze zm.]? Czy weryfikacja umowy dzierżawy jako umowy ujawnianej w ewidencji należy tu do wójta, czy też starosty? Czy zobowiązanie do ujawnienia umów dzierżawy przez wójta należy potraktować wyłącznie jako...

Pełna treść artykułu w grudniowym wydaniu miesięcznika GEODETA

• Zamów wersję papierową

• Zamów wersję cyfrową