GISforum 2018: Zmierzamy w kierunku miejskich modeli 3D

Jak dane przestrzenne wspierają budowę inteligentnych miast? Dlaczego model 3D jest zdecydowanie lepszy od map 2D? W jakim kierunku zmierzają rozwiązania GIS? O tym dyskutowano podczas konferencji GISforum 2018, która odbyła się w dniach 21-22 listopada we Wrocławiu.

Konferencja GISforum poświęcona jest zagadnieniom GIS oraz 3D City. W jednym miejscu gromadzi przedstawicieli administracji publicznej oraz wielu sektorów gospodarki. Uczestnicy podejmują dyskusję na temat najważniejszych aspektów prawnych, organizacyjnych oraz technologicznych dotyczących systemów informacji przestrzennej.

GISforum 2018 pod znakiem modeli 3D miast
Tegoroczne GISforum zostało objęte honorowymi patronatami przez głównego geodetę kraju, prezydenta Poznania oraz inicjatywę Smart City Wrocław. Warto podkreślić, że patronaty nie sprowadzały się wyłącznie do stosownych zapisów w programie wydarzenia. Miały też swoje odbicie w agendzie spotkania.

GGK Waldemar Izdebski w prezentacji otwierającej konferencję przedstawił informację o danych udostępnianych przez GUGiK. W ostatnim czasie wszystkim zainteresowanym zostały udostępnione w formie otwartych danych wizualizacje budynków 3D (obecnie dla 236 powiatów, ok. 10 mln budynków). Można je pobrać do wykorzystania we własnym zakresie lub przeglądać bezpośrednio na Geoportal.gov.pl.

Patronat prezydenta Poznania związany był z faktem wdrożenia modelu 3D tego miasta w tym roku przez organizatora konferencji – firmę SHH. Realizacja przedsięwzięcia – w formie case study – była tematem obszernego wystąpienia przedstawicieli Zarządu Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ z Poznania. Podczas wystąpienia oraz na stoisku zespół prezentował, jak model 3D wpisuje się w szerszą politykę miasta w zakresie informacji przestrzennej. Omówiona została strona techniczna wdrożenia, podkreślano także konieczność ciągłej aktualizacji jako warunku koniecznego utrzymania modelu.

Podsumowaniem sesji otwierającej GISforum była debata z udziałem uczestników konferencji (fot. poniżej). Na pytania z sali odpowiadali: GGK dr hab. inż. Waldemar Izdebski, zastępca dyrektora GEOPOZ Jarosław Zawadzki oraz profesor Politechniki Wrocławskiej dr hab. inż. Joanna Bac-Bronowicz, przewodnicząca Stowarzyszenia Kartografów Polskich.



Trójwymiarowe modele przestrzenne. Standard?
Głównym tematem tegorocznej konferencji były modele 3D danych przestrzennych. Jak wynika z licznych prezentacji oraz ogromnego zainteresowania tematyką, w niedługim czasie modele 3D mogą stać się codziennym narzędziem pracy dla wielu sektorów. Oprócz Poznania, w którym wdrożony został model 3D miasta przygotowany przez firmę SHH – organizatora GISforum, temat ten zaczyna być obecny w postaci projektów pilotażowych opracowanych już w wielu ośrodkach miejskich. Wdrożeniem modelu miejskiego 3D wzorowanego na poznańskim zainteresowane są kolejne miasta.

Ważnym uzupełnieniem case study Poznania były trzy prezentacje przedstawicieli firmy SHH. Opowiedzieli oni o tworzeniu modeli 3D miast z perspektywy firmy realizującej to zadanie. Ujawnienie niejako „od kuchni” szczegółów działania spotkało się z dużym zainteresowaniem słuchaczy. Katarzyna Ciećko zaprezentowała, w jaki sposób SHH tworzy i aktualizuje model miejski budynków 3D. Adrian Baranowski omówił rolę geoportali 2D/3D. Z kolei dr inż. Stanisław Biernat przedstawił podejście firmy SHH do automatyzacji procesów tworzenia modeli 3D dotyczące wykorzystywanych formatów danych 3D. Ciekawe – przynajmniej dla mnie – było zestawienie źródeł danych z informacjami możliwymi do publikacji w 3D. Prezentacja dotyczyła także potrzeby standaryzacji w obszarze tworzenia i prezentacji informacji przestrzennych w 3D.

Podczas konferencji Bartosz Dominiak, twórca serwisu Smart City Blog, zaprezentował, w jaki sposób modele 3D miast pomagają tworzyć smart city. Spojrzenie dotyczyło punktu widzenia użytkownika, który niekoniecznie musi być ekspertem od strony zagadnień technicznych. W swoim wystąpieniu Bartosz Dominiak przedstawił osiem obszarów, w których widoczna jest ewidentnie korzyść stosowania modeli 3D dla tworzenia inteligentnych miast. Wkrótce tezy z prezentacji w formie artykułu zostaną zaprezentowane w serwisie Smart City Blog.

Model 3D został wykorzystany również do planowania przestrzennego miasta Wałbrzycha, o czym mówił Radosław Jończak z SoftGIS – wykonawca studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Dla niektórych polskich miast (Gdańsk, Katowice, Kielce, Poznań, Rzeszów) tworzone są wizualizacje w postaci modeli 3D mesh z teksturami pochodzącymi ze zdjęć ukośnych. Pozwalają one m.in. porównywać zmiany w przestrzeni miejskiej w czasie – demonstrował to w swojej prezentacji Witold Kuźnicki z MGGP Aero.

Inne spojrzenie na wykorzystanie modeli 3D zaprezentował dr Giorgio Agugiaro z Uniwersytetu Technicznego w Delft (Holandia). Pokazał on projekt wykorzystania modeli 3D miast do analizy, projektowania i rozwijania modeli energetycznych w miastach. Z kolei dr inż. Anna Bazan-Krzywoszańska z Wydziału Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Uniwersytetu Zielonogórskiego prezentowała możliwość połączenia modelu 3D miasta Zielonej Góry i analizy matematycznej w celu szacowania potencjału zagospodarowania danych obszarów miasta oraz tworzenia modelu energetycznego.

Podziemny model 3D miasta
Trzeci wymiar informacji przestrzennej jest również rozpatrywany w kontekście tego, co znajduje się pod ziemią. Paweł Wierzowiecki z Graph'it zaprezentował możliwości geoskaningu podziemnej infrastruktury miejskiej i artefaktów archeologicznych w modelu miejskim 3D. Jego prezentacja ukazująca to, co znajduje się pod rynkiem miejskim w Poznaniu, wraz z połączeniem modeli BIM z modelem miejskim 3D, zrobiła na mnie spore wrażenie. A dlaczego geoskaning jest przydatny? Szacuje się, że na skutek braków w zasobach geodezyjnych, roszczenia wykonawców inwestycji dochodzą do 20% wartości miejskich inwestycji infrastrukturalnych. Sporo.

Piotr Gałkowski z Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego zaprezentował wykorzystanie narzędzi klasy Business Intelligence przez państwową służbę hydrogeologiczną. Używane są do analizowania, integracji i lepszego zarządzania danymi, również w czasie rzeczywistym i w formie przestrzennej. Reprezentująca tę samą instytucję dr Edyta Majer opowiedziała o danych geologicznych udostępnianych przez PIG-PIB, które mogą być również wykorzystywane jako element modelu miejskiego 3D (szczególnie w procesie inwestycyjnym).

PIG-PIB wraz z firmą SHH rozważają wspólne przedsięwzięcia w tym obszarze dedykowane miastom – celem jest stworzenie modelu 3D miast, obejmującego zarówno informacje infrastrukturalne, jak i geologiczne. Temat ten był już poruszony podczas debaty „Geologia dla miast. Zarządzanie przestrzenią podziemną w smart city” w Poznaniu, moderowanej przez twórcę serwisu Smart City Blog. Jest to najlepszy dowód na to, że tego typu dyskusje mają sens, a poruszane na nich zagadnienia są kontynuowane w postaci realnych działań.



Ale GISforum nie tylko o modelach 3D…
Przez dwa dni uczestnicy GISforum mieli okazję zapoznać się nie tylko z tematyką modeli 3D miast. Pojawiły się również inne zagadnienia. Firmy technologiczne – Bentley Systems, Oracle, MGGP Aero, Lenovo, Piątka – dostarczające oprogramowanie, sprzęt i usługi informatyczne zaprezentowały swoje produkty, będące w stanie sprostać sporym wymaganiom w przypadku przetwarzania danych przestrzennych. Przedstawiciele KGHM oraz Miejskich Wodociągów i Kanalizacji z Bydgoszczy zaprezentowali szczegółowe studia przypadków implementacji bezobsługowego i automatycznego przetwarzanie danych przestrzennych.

Ciekawa z praktycznego punktu widzenia była prezentacja przedstawiciela firmy Colidrone. Zaprezentował on wykorzystanie danych, pozyskanych za pomocą dronów, do nadzoru i monitoringu zmian inwestycji infrastrukturalnych. Muszę wspomnieć też o prezentacjach ukazujących wykorzystanie danych przestrzennych we Wrocławiu (w różnym zakresie) oraz w Katowicach (do modelowania procesów urbanistycznych i koncepcji architektonicznych).

Wiele merytorycznych dyskusji toczyło się przy stanowiskach w kuluarach konferencji, na których prezentowali się GEOPOZ, MGGP Aero, Lenovo, Piątka oraz SHH.

Podsumowanie
Rzadko zdarza się konferencja, podczas której brakowałoby czasu na rozmowy w kuluarach. Wystąpienia większości prelegentów były bardzo interesujące. Wynika to z tego, że zostały oparte o dobre praktyki, studia przypadku i wykorzystano w nich własne doświadczenia mówców.

Temat modeli 3D miast będą kontynuowane na Smart City Blogu. Wkrótce pojawią się wywiady z głównym geodetą kraju oraz dr. inż. Stanisławem Biernatem, dyrektorem ds. handlowych w firmie SHH, która jest twórcą modelu 3D dla miasta Poznania.

Już dzisiaj zapraszamy wspólnie z firmą SHH na kolejne wydarzenia w ramach inicjatywy GISforum, a szczególnie na główną konferencję jesienią 2019 roku.

Więcej informacji na stronach GISforum.pl oraz smart3Dcity.pl

Bartosz Dominiak, Smart City Blog