|
|2018-02-26|
GIS
Premiera QGIS 3.0 Girona
Popularne otwarte oprogramowanie QGIS dostępne jest już w wersji 3.0 Girona. Znajdziemy w nim nie tylko nowe narzędzia, ale także odmienioną architekturę.
Jak wskazuje już sam numer wersji, w aplikacji zaszły poważne zmiany. Ma gruntownie przeprojektowaną architekturę, bazuje na nowszych bibliotekach programistycznych (Qt5 i PyQt5) oraz języku programowania Python w wersji 3.0. W praktyce dla użytkowników zmiany te oznaczają sprawniejsze działanie QGIS-a czy nowe możliwości rozbudowy jego funkcjonalności. Wadą nowej wersji jest zaś to, że nie wszystkie wtyczki będą z nią kompatybilne.
W związku z dużą liczbą poważnych zmian wersja 3.0 nie jest na razie tzw. wydaniem długoterminowym (LTR) zalecanym dla użytkowników potrzebujących stabilności i niezmienności oprogramowania. Wydaniem LTR stał się natomiast QGIS 2.18.
Wizualizacja
Wielu użytkowników zwróci uwagę na nową natywną przeglądarkę danych 3D. Pozwala ona wyświetlić warstwy 2D nałożone na trójwymiarowy model terenu. Jeśli chodzi o wizualizację, ciekawe jest również narzędzie automatycznie nadające kolory obiektom w obrębie warstwy. Wcześniej było to czysto matematyczne rozwiązanie, teraz jest lepiej przystosowane do wymagań kartografii. Pozwala np. zbalansować kolory ze względu na powierzchnię poszczególnych obiektów (np. krajów na mapie świata).
QGIS 3.0 umożliwia również grupowanie pobliskich obiektów do pojedynczych sygnatur (tzw. point clutser renderer - fot. poniżej), co może okazać się przydatne np. przy wizualizacji warstwy składającej się z wielu punktów. Warto wspomnieć także o możliwości nadawania unikatowych kolorów dla konkretnych wartości rastra, co zapewne docenią osoby zajmujące się analizami środowiskowymi.
Nowy QGIS pozwala ponadto na tworzenie „warstw na żywo”. Są one aktualizowane w interwałach określonych przez użytkownika i mogą znaleźć zastosowanie chociażby w ciągłym śledzeniu ruchu obiektów – np. samochodów.
W QGIS 3.0 odmieniono także narzędzie Wydruki. W nowym wydaniu pozwala ono chociażby na umieszczanie w obrębie jednego wydruku map w różnych odwzorowaniach, łatwiejszy dobór kroju czcionki czy sprawniejszą edycję prowadnic.
Etykietowanie
QGIS już od dawna umożliwia automatyczne rozmieszczanie etykiet względem sygnatury, ale w niektórych projektach zastosowanie jednej reguły dla całej warstwy może przynieść niesatysfakcjonujące rezultaty, zaś zróżnicowanie reguł wymagało „gimnastyki”. W QGIS 3.0 problem rozwiązano dzięki możliwości interaktywnego, ręcznego rozmieszczania etykiet.
Program umożliwia także tworzenie ciekawszych graficznie etykiet, np. z gradientowymi wypełnieniami. Nowością jest także możliwość definiowania rozmiaru czcionki w pikselach czy milimetrach.
Praca z danymi
W QGIS 3.0 duży nacisk położono na obsługę otwartego standardu GeoPackage (GPKG), który teraz jest domyślnym formatem danych. Jak komentuje tę nowość część użytkowników, może to oznaczać początek końca shapefile’i (SHP) – wciąż popularnych, choć obarczonych wieloma wadami (choćby tym, że każda warstwa składa się z kilku plików).
Praktyczną nowością jest nowy menedżer danych, który ułatwia otwieranie różnych typów plików czy podłączanie usług sieciowych.
Małą rzeczą, która cieszy, jest umieszczony w rogu QGIS-a pasek wyszukiwania, który łatwo i szybko pomaga znaleźć warstwę, obiekt czy narzędzie. A skoro o szukaniu mowa, QGIS 3.0 umożliwia również wyszukiwanie obiektów po ich atrybutach przy użyciu podpowiedzi.
Program pozwala ponadto na równoległą pracę w kilku oknach danych. Umożliwia także przetwarzanie danych w tle – w rezultacie przeprowadzanie skomplikowanych analiz przestrzennych nie powinno blokować realizacji innych zadań w QGIS-ie.
Oprogramowanie zintegrowano ponadto z aplikacją GeoNode. Jest to otwarte oprogramowanie webowe do zarządzania danymi przestrzennymi. W QGIS 3.0 istnieje możliwość łatwego podłączania warstw udostępnianych za pośrednictwem tego systemu.
Przetwarzanie danych
Jak w każdej kolejnej wersji, QGIS-a wzbogacono o nowe narzędzia do przetwarzania danych. Nowości dotyczą m.in.: wykonywania analiz sieciowych i analiz statystyk dla rastra, konwersji kątów na kąty proste i półpełne czy wyznaczania bieguna niedostępności. Wprowadzono ponadto kilka istotnych usprawnień w narzędziu do tworzenia modeli przetwarzania danych. Można także dostrzec, że część funkcji została przeniesiona z wtyczek bezpośrednio do programu. Wprowadzono ponadto dużo nowych wyrażeń, co docenią bardziej zaawansowani użytkownicy QGIS-a.
Wektoryzacja
Geodetów zapewne ucieszy narzędzie do wektoryzacji wzorowane na aplikacjach CAD-owskich. Pozwala ono rysować na różne sposoby okręgi, prostokąty, łuki czy elipsy. Inną przydatną funkcją jest wektoryzacja obiektu według zadanego offsetu. Usprawniono także narzędzie do edytowania węzłów w danych wektorowych.
Inne
Nowością, która może okazać się przydatna w większych firmach czy instytucjach, jest możliwość korzystania z profili użytkownika. Pozwala to każdemu użytkownikowi sprawnie uruchomić QGIS-a z własnymi ustawieniami oraz niezbędnymi wtyczkami. Praktyczną nowością jest wizualizacja zasięgu poszczególnych układów współrzędnych – początkującym użytkownikom przyda się to chociażby przy wyborze strefy układu 2000 (fot. poniżej).
Pobieranie QGIS 3.0
JK
| 
