Noworoczne zmiany w geodezji

Jak co roku 1 stycznia wchodzi w życie sporo zmian prawnych. Które z nich są istotne z punktu widzenia geodezji?

Wyższe opłaty za materiały z PZGiK

Najbardziej odczuwalną zmianą będzie waloryzacja cennika załączonego do Prawa geodezyjnego i kartograficznego. Zgodnie z obwieszczeniem ministra infrastruktury i budownictwa ws. ogłoszenia obowiązujących w 2018 r. stawek opłat za udostępnianie materiałów PZGiK (Monitor Polski, poz. 984) wszystkie opłaty za materiały wzrosną o 1,9%. Podwyżka nie obejmuje m.in.: abonamentów za ASG-EUPOS, uwierzytelniania czy wypisów oraz wyrysów z EGiB.

Choć mechanizm waloryzacji wprowadziła nowelizacja Pgik z 2014 roku, to z powodu deflacji jest on uruchamiany dopiero teraz. Prognozy gospodarcze wskazują jednak, że w najbliższych latach powinniśmy spodziewać się rosnącej inflacji, a więc i wyższych podwyżek w geodezyjnym cenniku. Stawki za rok 2019 powinniśmy poznać do końca października 2018 roku.

Nowe Prawo wodne

1 stycznia wchodzi w życie nowa ustawa Prawo wodne (DzU poz. 1566). Jej głównym celem jest implementacja ośmiu unijnych dyrektyw, w szczególności Ramowej Dyrektywy Wodnej, a także powołanie Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Do obowiązków tej instytucji będzie należało m.in.: wykonywanie praw właścicielskich Skarbu Państwa w stosunku do śródlądowych wód płynących oraz gruntów pokrytych tymi wodami, planowanie i prowadzenie inwestycji z zakresu gospodarki wodnej czy planowanie i realizacja zadań związanych z utrzymywaniem wód i pozostałego mienia SP związanego z gospodarką wodną.

Z powołaniem Wód Polskich wiąże się dla starostw obowiązek ujawnienia tego podmiotu w ewidencji gruntów i budynków. Jak podczas ostatnich narad geodetów powiatowych wyjaśniał Dariusz Felcenloben – geodeta powiatu kłodzkiego, krok ten każdorazowo musi być poprzedzony wydaniem dwóch decyzji administracyjnych – starosty oraz wojewody.

Zwrócił on także uwagę, że ze starego Prawa wodnego nie przeniesiono art. 15b, który przewidywał możliwość ustalania linii brzegu „z urzędu” przy modernizacjach EGiB. W nowym porządku prawnym starostwa mogą się jedynie podpierać zapisem § 82a rozporządzenia ws. EGiB.

Z punku widzenia geodezji istotny jest art. 220, który określa, że osoby wykonujące prace geodezyjne związane z ustaleniem linii brzegowej powinny mieć uprawnienia w zakresie 1, 2 lub 5. Dotychczas brak było precyzyjnych wymagań w tym zakresie.

W nowym Prawie wodnym jest również mowa o tym, że Wody Polskie będą utrzymywać Hydroportal jako węzeł krajowej infrastruktury informacji przestrzennej oraz centralny punkt dostępowy do danych z zakresu gospodarowania wodami. Nadzór nad utrzymywaniem Hydroportalu sprawować będzie minister właściwy ds. informatyzacji.

Zmiany na mapie Polski

Tradycyjnie 1 stycznia na mapie Polski pojawią się nowe nazwy miejscowości, a niektóre z nich znikną. Zmienią się także granice wybranych samorządów.

Rozporządzenie ws. ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedzib władz niektórych gmin (DzU poz. 1427) zakłada, że miastem staną się: Józefów nad Wisłą (woj. lubelskie), Otyń (woj. lubuskie), Chełmiec (woj. małopolskie), Sanniki (woj. mazowieckie), Tułowice (woj. opolskie) oraz Wiślica, Łagów i Radoszyce (woj. świętokrzyskie). Co ciekawe, wskutek tych zmian Wiślica stanie się najmniejszym miastem w Polsce.

Ponadto zgodnie z tym aktem gmina Słupia w woj. świętokrzyskim zmieni nazwę na Słupia Konecka. Z kolei siedziba gminy Biała w woj. łódzkim zostanie przeniesiona z miejscowości Biała do Biała Druga, a siedziba gminy Pruszcz Gdański będzie już nie w Pruszczu, ale w Juszkowie (więcej o zmianach).

Rozporządzenie ws. ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych (DzU poz. 2401) odnosi się z kolei do 218 toponimów. Ustala ono 19 nazw miejscowości oraz 34 obiektów fizjograficznych, zmienia nazwy 58 miejscowości oraz 14 obiektów fizjograficznych, a także znosi 93 nazwy miejscowości na terenie 43 gmin we wszystkich województwach. Szerzej o zmianach wprowadzanych przez ten akt pisaliśmy TU.

JPK dla każdego geodety

Od nowego roku 1,5 miliona mikroprzedsiębiorców dołączy do grona podatników, którzy będą musieli prowadzić elektroniczną ewidencję VAT i przesyłać ją jako tzw. Jednolity Plik Kontrolny. JPK to zestaw informacji o zakupach i sprzedaży, który wynika z ewidencji VAT za dany okres. Dane do jego utworzenia są pobierane bezpośrednio z rejestru VAT firmy i powinny być przesyłane w wersji elektronicznej do 25. dnia każdego miesiąca. Do tej pory zadanie to realizowały duże firmy (od 1 lipca 2016 r.) oraz małe i średnie przedsiębiorstwa (od 1 stycznia 2017 r.).

Żegnamy CODGiK

1 stycznia kończy się trwający od września proces likwidacji Centralnego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej. CODGiK istniał od 1991 roku. Jego obowiązki przejmuje Główny Urząd Geodezji i Kartografii, z czym wiąże się jego reorganizacja, o której szerzej pisaliśmy TU. „Likwidacja CODGiK przyczyni się do optymalizacji kosztów i będzie korzystnie oddziaływać na strukturę finansów publicznych oraz realizację zadań GGK” – wyjaśniała we wrześniu główny geodeta kraju Grażyna Kierznowska.

Nowe warunki techniczne dla budynków

Wraz nowym rokiem w życie wchodzi również rozporządzenie ministra infrastruktury i budownictwa zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU poz. 2285).

Jak wyjaśniają twórcy przepisów, są one odpowiedzią na znaczny rozwój w dziedzinie projektowania, realizacji inwestycji i stosowania innowacyjnych rozwiązań wykorzystywanych w procesie inwestycyjno-budowlanym. Zapisy te odpowiadają aktualnym technologiom występującym w budownictwie, a także powinny przyspieszyć proces realizacji inwestycji oraz obniżyć jej koszty. Dodatkowo zmiany mają na celu zwiększenie przejrzystości przepisów, co wyeliminuje pojawiające się wątpliwości interpretacyjne. Nowelizacja ma również częściowo wyeliminować konieczność występowania o odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych.

Rozporządzenie m.in. wprowadza definicję działki budowlanej zgodną z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Nowe przepisy dopuszczają ponadto budowę budynku w granicy działki na styku z innymi budynkami we wszelkiego rodzaju zabudowie, a nie – jak dotychczas – jedynie w zabudowie jednorodzinnej. Zmieniono także wymagania dla parkingów i miejsc postojowych czy wprowadzono nową minimalną powierzchnię użytkową mieszkania (25 m kw).

JK