Czy powstanie polska konstelacja teledetekcyjna?

Firma Creotech z Piaseczna w grudniu zawarła umowę z wrocławską spółką Scanway, która specjalizuje się w produkcji skanerów optycznych. Umowa w formie listu intencyjnego zakłada wspólne starania o przeprowadzenie misji technologicznej bazującej na platformie HyperSat i testującej rozwiązania Scanway, który pracuje nad aparaturą optyczną do satelitarnego obrazowania Ziemi. Rozwijany dzięki środkom NCBiR skaner ma pozwolić na obrazowanie w wysokiej rozdzielczości i w szerokim spektrum aż do dalekiej podczerwieni.

– Szybko poszło – przyznaje dr Grzegorz Brona, prezes Creotech Instruments SA. – Od formalnego rozpoczęcia projektu HyperSat minęło kilka tygodni, a już udało nam się pozyskać bardzo poważnego partnera zainteresowanego opracowaniem rozwiązania bazującego na naszej platformie. Właśnie o to nam chodziło. HyperSat jako platforma z założenia otwarta i elastyczna ma wspierać integrację i testowanie instrumentów rozwijanych przez młode i dynamiczne przedsiębiorstwa. W ten sposób chcemy integrować krajowe środowisko i wspólnie z podobnymi do nas firmami stworzyć większą całość. Większą, niż moglibyśmy stworzyć sami. Projekt Scanway jest bardzo ambitny, chociaż jego twórcy z pewnością będą musieli pokonać jeszcze wiele trudności technicznych i technologicznych. Lecz jeśli to się uda, możliwości, jakie daje Scanway, mogą bardzo pozytywnie wpłynąć na rozwój sektora kosmicznego w Polsce – dodaje Brona.

Orbitalny skaner z Wrocławia

Firma Scanway specjalizuje się w projektowaniu i wytwarzaniu rozwiązań bazujących na technologiach wizyjnych i laserowych skierowanych do przemysłu i świata nauki. Pochodząca z Wrocławia spółka realizuje obecnie projekt opracowywania aparatury naukowej do obrazowania powierzchni Ziemi o nazwie ScanSAT. Pomysł uzyskał dofinansowanie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) w ramach tzw. szybkiej ścieżki, a w wyniku prac powstać ma pierwszy polski instrument do obrazowania Ziemi przystosowany do pracy na orbicie.

– Sama aparatura będzie pracować na zasadzie skanera optycznego z możliwością multispektralnej obserwacji powierzchni Ziemi – tłumaczy Jędrzej Kowalewski, prezes Scanway Sp. z o.o. – Bazując na naszym doświadczeniu w zakresie skanerów dla nauki i przemysłu, zamierzamy oprzeć naszą konstrukcję na systemie precyzyjnych odchylanych luster, co pozwoli na szybkie pozyskiwanie obrazów w wielu interesujących dla odbiorców końcowych pasmach spektrum światła. Dzięki projektowi układu optycznego opartego na zwierciadłach możliwe będzie skanowanie powierzchni Ziemi w zakresie od 400 do 12 000 nm, co oznacza również możliwość termograficznej obserwacji planety – zwraca uwagę Kowalewski.

Docelowa rozdzielczość skanera określana jest na co najmniej 3 metry na piksel w paśmie widzialnym, jednak zdaniem firmy Scanway proponowane przez nich rozwiązania mogą pozwolić uzyskać nawet d1,5 metra.

– Rozdzielczość, szeroki zakres spektralny i miniaturyzacja instrumentu stanowić będzie o konkurencyjnym rozwiązaniu na rynku globalnym – przekonuje prezes Scanway Sp. z o.o. – Warto zaznaczyć, że najdokładniejsze w tej chwili floty nanosatelitów firm takich jak PlanetLabs uzyskują rozdzielczości 3-5 m na piksel w paśmie 300-1200 nm.

Optyczny sensor na platformie HyperSat

Dla celów demonstracyjnych instrument obrazujący spółki Scanway zostanie zintegrowany w nanosatelicie klasy Cubesat 3U i umieszczony na kołowej orbicie heliosynchronicznej na wysokości nie mniejszej niż 400 km.

Podpisana w grudniu umowa zakłada, że skaner firmy Scanway zostanie dostosowany do współdziałania z platformą HyperSat rozwijaną przez Creotech Instruments, której parametry zostaną z kolei dostosowane do wymagań misji kosmicznych, w których instrumentem optycznym będzie system opracowywany przez spółkę z Wrocławia. Zdaniem Scanway tak skonfigurowany satelita obserwacji Ziemi mógłby dostarczyć w przyszłości zdjęcia z rozdzielczościami mniejszymi niż 1 metr. Partnerzy zobowiązali się także, że będą dążyć do przeprowadzenie wspólnej misji technologicznej bazującej na platformie HyperSat i testującej rozwiązania spółki Scanway.

Dr Grzegorz Brona, prezes Creotech Instruments, zwraca uwagę, że zawarcie umowy z wrocławską firmą to realizacja planu związanego z budową platformy HyperSat.

– Koncepcja HyperSat narodziła się w naszych głowach w czasie wspólnych rozmów o tym, w jaki sposób tak młoda i nieduża spółka jak nasza może przebić się na globalny rynek kosmiczny, który dawno już został rozparcelowany między wielkie kosmiczne koncerny wywodzące się z krajów o najdłuższej tradycji w zakresie technologii kosmicznych. Doszliśmy do wniosku, że nie ma możliwości żebyśmy dokonali tego sami i musimy poszukać sprzymierzeńców – wspomina dr Grzegorz Brona. – Pomysł stworzenia w Polsce generującego synergię ekosystemu firm kosmicznych skrystalizował się w postaci platformy HyperSat. Nasze podejście wpisuje się w rosnący na znaczeniu kosmiczny trend Space 4.0, którego jednym z istotnych cech jest kooperowanie rozproszonych partnerskich podmiotów, które stawiają sobie wspólne cele.

HyperSat to flagowy projekt Creotech Instruments związany z budową innowacyjnej platformy mikrosatelitarnej. Firma w listopadzie podpisała opiewającą na 20 mln złotych umowę w NCBiR. Jest to największy projekt upstream w polskiej prywatnej branży kosmicznej. Prace projektowe trwać będą 36 miesięcy, a w ich wyniku powstanie model inżynieryjny platformy satelitarnej, który przejdzie wszystkie wymagane testy i osiągnie gotowość do pracy na orbicie.

HyperSat będzie platformą modułową, o masie od 10 kg do 60 kg i rozmiarach od 35 x 35 x 10 cm do 35 x 35 x 60 cm. Zapewniać będzie wszystkie niezbędne podsystemy pokładowe, takie jak komputer pokładowy, system zasilania czy system komunikacji z Ziemią. Podsystemy znajdą się w zaprojektowanej strukturze mechanicznej z dodatkowym wolnym przedziałem na instrument (tzw. payload) np. teleskop, przekaźnik radiowy, radar itp. Przedział ten dostępny będzie dla przyszłych użytkowników platformy. Rolę „układu nerwowego” platformy pełnić będzie tzw. HyperSat Data Network, czyli szyna komunikacji pomiędzy poszczególnymi modułami satelity.

Źródło: Creotech Instruments