Góry Izerskie na mapach w Jeleniej Górze

Do końca roku w salach Archiwum Państwowego we Wrocławiu Oddział w Jeleniej Górze można oglądać czesko-polską wystawę pt. „Mapy Gór Izerskich/Mapy Jizerských hor”.

Wernisaż wystawy

Wystawa jest efektem projektu badawczego Muzeum w Libercu oraz tamtejszego Uniwersytetu Technicznego, mającego na celu przestudiowanie dziejów oraz zmian geograficznych Gór Izerskich w oparciu o źródła kartograficzne zgromadzone w instytucjach czeskich, polskich i niemieckich.

Czescy badacze, wraz z polskimi, przeprowadzili szeroko zakrojoną kwerendę, jak również badania terenowe. W ich wyniku zgromadzili sporą wiedzę zarówno o mapach turystycznych Gór Izerskich, jak i dokumentacji kartograficznej wykonanej dla innych celów. Dzięki temu mogli m.in. opracować własne cztery mapy (przedstawiające miejscowości: Wielka Izera, Jizerka, Gierczyn oraz Nove Mesto), ukazując na nich sytuację współczesną na tle przemian geograficznych, gospodarczych, demograficznych itp. od końca XVII w. po dzień dzisiejszy.

Ponadto na 18 planszach przedstawili różne zagadnienia związane z dawnymi mapami (a więc zmiany granic administracyjnych, rozwój górnictwa i innych przedsiębiorstw, osadnictwo, zalesienie, kształtowanie się sieci drogowej itd.), a także proces skanowania i sporządzania z wykorzystaniem starych map nowych przedstawień kartograficznych. Na podstawie jednej z najpopularniejszych map turystycznych sprzed I wojny światowej czescy badacze wykonali również model przestrzenny gór. Do tego przygotowali prezentację multimedialną. Wielkie zainteresowanie wzbudził reprint mapy dóbr Frydlandu z 1660 r.


Model Gór Izerskich zbudowany na podstawie mapy turystycznej

Archiwum w Jeleniej Górze przedstawiło natomiast oryginały map ze swojego zasobu. Wśród nich znalazła się mapa księstwa jaworskiego, która pochodzi z Atlasu Śląska wydanego w 1750 r. przez Homanna. Ponadto wyeksponowano przeszło 20 map turystycznych i przeglądowych z lat 1806-1985 oraz 6 map katastralnych, obrazujących zasiedlenie i zagospodarowanie najbardziej interesujących fragmentów Gór Izerskich w latach 1863-1939.

Źródło: Archiwum Państwowe we Wrocławiu