MIB o przyczynach problemów ze ZSIN

Dlaczego mimo dużych nakładów finansowych wciąż nie udało się uruchomić Zintegrowanego Systemu Informacji o Nieruchomościach? – pytają posłowie Nowoczesnej.

Pod koniec września posłowie Paweł Kobyliński, Paweł Pudłowski, Elżbieta Stępień i Marek Sowa skierowali do rządu interpelację w sprawie ZSIN-u, a odpowiedział na nią wiceminister infrastruktury i budownictwa Tomasz Żuchowski. Parlamentarzyści pytali nie tylko o przyczyny problemów z budową tego systemu, ale także o podjęte działania, które mają doprowadzić ten projekt do końca.

Winą za znaczące opóźnienie budowy ZSIN-u Tomasz Żuchowski obarcza poprzednią ekipę polityczną, która przyjęła wadliwe założenia tego systemu. Jego zdaniem błędem było już samo powierzenie budowy ZSIN-u Głównemu Urzędowi Geodezji i Kartografii. GUGiK posiada bowiem niewystarczającą pozycję w administracji rządowej, a ZSIN jest projektem międzyresortowym, nieograniczającym się wyłączne do geodezji.

Tomasz Żuchowski zwraca poza tym uwagę, że zdecydowana większość środków unijnych pozyskanych przez GUGiK na budowę ZSIN została przeznaczona na dostosowanie powiatowych danych EGiB do wymagań tego systemu. „Jakkolwiek każde działanie mające na celu podniesienie jakości i wiarygodności danych rejestrów publicznych należy ocenić pozytywnie, to jednak w tym przypadku podkreślenia wymaga, że działania te nie przekładają się na realizację zadania polegającego na budowie i wdrożeniu ZSIN. Mówiąc wprost, fakt dofinansowania w ramach projektu ZSIN faza I dostosowania danych do wymogów rozporządzenia w sprawie EGiB w 58 powiatach nie przełożył się na rezultat w postaci zasilenia centralnego repozytorium danymi z tych 58 powiatów. Analogiczne rozwiązania zastosowano w zaplanowanym do realizacji na lata 2015-2018 projekcie ZSIN faza II, w ramach którego prowadzone będą działania na terenie 102 powiatów” – czytamy w odpowiedzi na interpelację.

Kolejnym problemem, na który zwraca uwagę Tomasz Żuchowski, jest ogromna pracochłonność dostosowania danych EGiB w całym kraju do wymagań ZSIN. „Już na początku 2015 r. koszty dokończenia modernizacji EGiB określano na około 2 mld zł, co przy szacowanej chłonności rynku wewnętrznego na poziomie 200 mln zł rocznie oznacza, że nawet przy założeniu przeznaczenia przez państwo tak znacznych środków na ten cel, jego osiągnięcie zajęłoby co najmniej 10 lat” – pisze wiceminister. Termin ukończenia budowy ZSIN wyznaczony na wrzesień 2016 r. był więc jego zdaniem od początku kompletnie nierealny.

Wśród przyczyn opóźnień Tomasz Żuchowski wymienia także skoncentrowanie się niemal wyłącznie na działaniach służących cyfryzacji i modernizacji danych EGiB bez jednoczesnego zapewnienia mechanizmów różnicowej wymiany danych pomiędzy centralnym repozytorium a poszczególnymi powiatowymi bazami. „Brak tych mechanizmów skutkuje tym, że dane EGiB w pełni spełniające wymogi obowiązujących przepisów nie będą przydatne dla funkcjonowania ZSIN” – zaznacza wiceminister. Dodaje jednocześnie, że realizacji projektu nie ułatwiła nowelizacja rozporządzenia ws. EGiB z końca 2015 roku, która wymusiła konieczność ponownego dostosowywania powiatowych baz EGiB.

Posłowie pytają, czy w związku z nieprawidłowościami przy budowie ZSIN-u została o nich powiadomiona prokuratura. Tomasz Żuchowski odpowiada jednak, że nie doszło tu do złamania prawa, bo zarówno projekty ZSIN I, jaki i ZSIN II realizowane były i są zgodnie z ich założeniami oraz przepisami prawa. „Fakt, że ich pozytywne zakończenie nie doprowadzi do realnych postępów w budowie ZSIN, jest wynikiem przyjętych założeń obu projektów oraz obarczonych grzechem pierworodnym założeń budowy samego ZSIN” – podkreśla wiceminister.

„Jakie rząd podejmie działania, aby ZSIN zaczął poprawnie działać?” – pytają więc posłowie. Tomasz Żuchowski odpowiada ogólnikowo: „Niezbędne jest podjęcie przez obecny Rząd decyzji kierunkowych co do dalszej budowy i rozwoju ZSIN. Przede wszystkim niezbędne jest właściwe przypisanie kompetencji w zakresie koordynacji budowy ZSIN organowi wyposażonemu w odpowiednie narzędzia do utworzenia komplementarnego systemu integrującego informacje o nieruchomościach oraz umożliwiających przeprowadzenie działań systemowych – kierujących budowę tego systemu na właściwe tory. Błędem jest bowiem utożsamianie ZSIN wyłącznie z geodezją”.

JK