|2017-08-24|
GNSS, Geodezja, Sprzęt
GEODETA testuje: Kolida K5plus+
Marka Kolida dała się poznać polskim geodetom jako oferująca sprzęt w niskiej cenie, a jednocześnie o przyzwoitej jakości. Wraz z premierą modelu K5plus+ ten chiński producent atakuje wyższą półkę odbiorników GNSS. Czy skutecznie?
Instrument na pewno nie wprowadza rewolucji w portfolio marki. W porównaniu ze starszymi odbiornikami K5+ i K9mini mamy bowiem do czynienia z podobnÄ… obudowÄ… (w nieco innym malowaniu) i tÄ… samÄ… pÅ‚ytÄ… odbiorczÄ… – Trimble BD970. Dla niektórych brak zmiany tak istotnego elementu hardware’u może być zawodem. BÄ…dźmy jednak szczerzy: skoro moduÅ‚ ten Å›ledzi aż na 220 kanaÅ‚ach wszystkie cztery globalne systemy nawigacji (w tym Galileo) i jest konstrukcjÄ… sprawdzonÄ… przez wielu producentów, to jaki byÅ‚by sens z niego rezygnować?
Wyższy poziom Å‚Ä…cznoÅ›ci OczywiÅ›cie, zmiany w tym odbiorniku sÄ…, i to liczne, przy czym kluczowe dotyczÄ… komunikacji. Przede wszystkim K5plus+ posiada wbudowany modem wi-fi umożliwiajÄ…cy bezprzewodowe nawiÄ…zywanie Å‚Ä…cznoÅ›ci z instrumentem poprzez funkcjÄ™ tzw. web serwera. Jej dziaÅ‚anie jest proste. SiÄ™gamy po dowolne urzÄ…dzenie wyposażone w przeglÄ…darkÄ™ internetowÄ… (smartfon, tablet, laptop), Å‚Ä…czymy siÄ™ z sieciÄ… wi-fi ze sÅ‚owem „Kolida” w nazwie, w przeglÄ…darce wpisujemy odpowiedni adres IP, a nastÄ™pnie podajemy login i hasÅ‚o. W ten sposób w ciÄ…gu niecaÅ‚ej minuty otrzymujemy dostÄ™p do szczegółowych parametrów pracy odbiornika. Możemy sprawdzić naÅ‚adowanie baterii, Å›ledzone konstelacje, aktualne wskaźniki DOP czy pobierane korekty. Web serwer pozwala ponadto konfigurować odbiornik (np. uruchomić i nadzorować pracÄ™ w trybie statycznym czy bazy), pobierać aktualizacje firmware’u bÄ…dź Å›ciÄ…gnąć na swój komputer obserwacje zapisane w pamiÄ™ci instrumentu.
Sceptyk powie, że do tych samych funkcji i danych można dokopać się również w kontrolerze. Zgoda, ale po pierwsze, nie do wszystkich, o czym za chwilę. A po drugie, dzięki web serwerowi niektóre typy pomiarów (np. statyczne) możemy prowadzić bez użycia rejestratora wyposażonego w odpowiednie (oczywiście płatne) oprogramowanie. A to zwiększa elastyczność pracy, szczególnie w większych firmach. Krótko mówiąc, web serwer to dość specjalistyczne narzędzie, które przy standardowych pomiarach nie jest konieczne, choć w rękach bardziej zaawansowanych technicznie geodetów może stanowić istotną wartość dodaną.
O przydatnoÅ›ci tego rozwiÄ…zania niech Å›wiadczy chociażby funkcja retransmisji korekt, którÄ… można uruchomić jedynie z poziomu web serwera. DziÄ™ki niej poprawki odbierane przez KolidÄ™ za poÅ›rednictwem modemu GSM lub fali UHF mogÄ… być na bieżąco retransmitowane przez radio do sÄ…siednich odbiorników ruchomych. Co istotne, sÄ… one nadawane w standardowych formatach, mogÄ… być wiÄ™c odbierane przez sprzÄ™t różnych marek – byle tylko posiadaÅ‚ radio. W przypadku mocy 0,5 W zasiÄ™g takiego rozwiÄ…zania to okoÅ‚o 2 km, a przy 3 W – nawet blisko 8 km. Funkcja ta może siÄ™ przydać firmom, które przy jednym projekcie obejmujÄ…cym kilka-kilkanaÅ›cie kilometrów kwadratowych użytkujÄ… jednoczeÅ›nie kilka ruchomych odbiorników. Sprawdzi siÄ™ choćby przy gorszym zasiÄ™gu sieci komórkowej albo po prostu pozwoli oszczÄ™dzić na abonamencie za korekty (naturalnie warto siÄ™ wczeÅ›niej upewnić, czy dostawca poprawek zezwala na takie ich użycie).
Podczas naszego testu nie omieszkaliśmy sprawdzić tej funkcji. Mierząc kilka punktów za pomocą Kolidy, jednocześnie nadawaliśmy za jej pomocą korekty do Pentaxa, który pracował w pobliżu. Przez cały czas testu łączność między instrumentami była niezakłócona, a dokładność pomiaru wykonanego przez oba modele była zbliżona i nie przekraczała kilku centymetrów.
DiabeÅ‚ tkwi w szczegółach Bystrzy obserwatorzy dostrzegÄ… w Kolidzie K5plus+ brak zewnÄ™trznej anteny GSM, co nieco poprawia kompaktowość sprzÄ™tu. Krajowy dystrybutor odbiornika – firma Geopryzmat z podwarszawskiego Raszyna – zapewnia, że nie ma to zauważalnego wpÅ‚ywu na jakość Å‚Ä…cznoÅ›ci. Od siebie możemy dodać, że w trakcie testów instrumentu nie mieliÅ›my problemów z pobieraniem korekt.
Wewnątrz urządzenia zmodyfikowano elektronikę, by pobierać mniej energii. Pozwoliło to wydłużyć czas pracy na jednej baterii do 6 godzin. Dodajmy, że w zestawie Geopryzmat oferuje dwa akumulatory, łącznie mamy więc zapewnione 12 godzin pracy.
CiekawostkÄ… jest dodanie komunikatów gÅ‚osowych informujÄ…cych użytkownika o zmianie podstawowych parametrów pracy odbiornika, np. o utracie fiksa, zbyt wysokim wskaźniku PDOP czy zerwaniu poÅ‚Ä…czenia z korektami. Nam poczÄ…tkowo wydaÅ‚y siÄ™ one nieco irytujÄ…ce, choć ostatecznie doceniliÅ›my ich znacznie – kilka godzin pracy w sÅ‚oÅ„cu może skutecznie rozkojarzyć nawet najlepszego geodetÄ™. Wtedy każde dodatkowe ostrzeżenie przed bÅ‚Ä™dnym pomiarem jest na wagÄ™ zÅ‚ota. OczywiÅ›cie komunikaty te można w każdej chwili wyÅ‚Ä…czyć.
K5plus+ oferuje również funkcjÄ™ komunikacji przez wiadomoÅ›ci tekstowe. W jednÄ… stronÄ™ – wysyÅ‚ajÄ…c SMS z okreÅ›lonego numeru na kartÄ™ SIM odbiornika, możemy regulować jego podstawowe parametry, choćby wyÅ‚Ä…czyć stacjÄ™ bazowÄ…. W drugÄ… stronÄ™ – instrument automatycznie informuje nas o różnych kategoriach wydarzeÅ„, m.in. o zmianie jego pozycji (np. kiedy ktoÅ› wÅ‚aÅ›nie próbuje ukraść nam sprzÄ™t).
Nowością w Kolidzie jest również moduł Bluetooth w standardzie 4.0. W stosunku do starszej wersji oferuje on znacznie niższy pobór mocy oraz zasięg zwiększony nawet do 100 metrów. Odbiornik posiada ponadto modem komórkowy generacji 3.75G umożliwiający szybką bezprzewodową komunikację w standardzie LTE.
Nie możemy nie wspomnieć o walizie transportowej. WiÄ™kszość producentów sprzÄ™tu geodezyjnego oferuje duże, toporne i niezbyt estetyczne kufry. Tymczasem K5plus+ kupimy w niewielkiej, czarnej i eleganckiej walizce, z którÄ… nie bÄ™dzie wstyd pojawić siÄ™ na spotkaniu „na szczycie”. Niby detal, a cieszy.
Centymetry pod kontrolÄ… Kluczowym etapem naszego testu byÅ‚y pomiary w trybie RTK. WykorzystaliÅ›my do tego celu stacjÄ™ referencyjnÄ… Geopryzmatu Å›ledzÄ…cÄ… sygnaÅ‚y GPS oraz GLONASS. Na poczÄ…tek, jak przykazujÄ… standardy, chcieliÅ›my wykonać pomiar na punkcie paÅ„stwowej osnowy. Niestety, okazaÅ‚o siÄ™, że jakość tych najbliższych pozostawia wiele do życzenia. ZdecydowaliÅ›my siÄ™ wiÄ™c stanąć na punkcie pomierzonym wczeÅ›niej przez Geopryzmat w „statyce”. OdchyÅ‚ka liniowa wyniosÅ‚a tu 23 mm. Część konkurencyjnych dystrybutorów powie zapewne, że ich sprzÄ™t jest lepszy, bo „schodzi” nawet do jednego centymetra. PodkreÅ›lmy jednak, że pomiar wykonaliÅ›my w odlegÅ‚oÅ›ci okoÅ‚o 2 metrów od Å›ciany 3-kondygnacyjnego budynku. Wynik należy wiÄ™c uznać za bardzo dobry.
Upewniwszy siÄ™, że odbiornik pracuje prawidÅ‚owo, ruszyliÅ›my w teren, mierzÄ…c kilka punktów o różnej charakterystyce. Nie chcieliÅ›my, by odbiornik miaÅ‚ z nami Å‚atwo, dlatego wprawdzie na pierwszym punkcie niebo byÅ‚o dobrze widoczne, ale na wiÄ™kszoÅ›ci pozostawaÅ‚o znacznie przesÅ‚oniÄ™te przez drzewa, sÅ‚upy czy zabudowÄ™. Po kilku godzinach kilkakrotnie znów mierzyliÅ›my te same punkty, by sprawdzić różnice współrzÄ™dnych. Odbiornik nie zawiódÅ‚. Odchylenie standardowe dla X, Y wyniosÅ‚o od 3 do 15 mm, a dla Z – 4-12 mm. Maksymalna zarejestrowana przez nas różnica współrzÄ™dnych wyniosÅ‚a natomiast 27 mm. Dodajmy, że w trakcie pomiarów nie mieliÅ›my problemów z utrzymaniem „fiksa” ani z Å‚Ä…cznoÅ›ciÄ… ze stacjÄ… referencyjnÄ….
Nie trzymamy pionu Już wiele razy pisaliśmy w GEODECIE o coraz popularniejszej w odbiornikach geodezyjnych funkcji pomiaru z wychyloną tyczką, nigdy jednak nie mieliśmy okazji sprawdzić jej w praktyce. Test Kolidy K5plus+ był ku temu świetną okazją. Urządzenie to wykonuje pomiar przy wsparciu pochyłomierza w trzech trybach. W najprostszym po prostu kompensuje wychylenie, wyliczając współrzędne grota tyczki. W dwóch pozostałych uśrednia 2 lub 3 pomiary wykonane przy różnym nachyleniu.
Nim jednak zaczniemy w ten sposób mierzyć, należy skalibrować pochyłomierz. Jest to czynność prosta i szybka, bo trwająca około minuty. Najpierw należy ustawić tyczkę idealnie w pionie i zaakceptować tę pozycję, naciskając odpowiedni przycisk w kontrolerze. Następnie odkręcamy odbiornik i obracamy go chwilę we wszystkich trzech płaszczyznach (chodzi o to, by pochyłomierz zarejestrował wszystkie możliwie skrajne położenia) i montujemy z powrotem na tyczce.
Po kalibracji przystÄ…piliÅ›my do pomiaru w miejscu o dobrej widocznoÅ›ci nieba. Najpierw pomierzyliÅ›my punkt tradycyjnie, bez pochyÅ‚omierza. NastÄ™pnie wÅ‚Ä…czyliÅ›my sensor i – nie zmieniajÄ…c pozycji grota tyczki, ale wychylajÄ…c odbiornik w różne strony o 10-20° – sprawdzaliÅ›my, jak zmieniajÄ… siÄ™ współrzÄ™dne. PoczÄ…tkowo różnice byÅ‚y spore i znacznie przekraczaÅ‚y 10 cm, ale już po 2-3 sekundach stabilizacji nie przekraczaÅ‚y 3 cm. Można wiÄ™c uznać, że wskazania tego sensora sÄ… wiarygodne, o ile oczywiÅ›cie na odbiornik nie oddziaÅ‚uje silne zewnÄ™trzne pole magnetyczne.
W kolejnym kroku rzuciliśmy odbiornik na głębszą wodę, postanowiliśmy bowiem pomierzyć narożnik trzykondygnacyjnego budynku. Dla sprzętu oznacza to znacznie gorszy wskaźnik PDOP oraz wyraźnie mniejszą liczbę widocznych satelitów. Wynik porównaliśmy ze współrzędnymi wyznaczonymi chwilę wcześniej za pomocą tachimetru. Co nie powinno zaskakiwać, trzykrotny pomiar okazał się dokładniejszy niż pojedynczy. W tym drugim przypadku różnica względem tachimetrii wyniosła od 3,5 do 7,5 cm. Potrójny pomiar obniżył te wartości do 1,1-6,0 cm. Biorąc pod uwagę trudne warunki pomiarowe, uznajemy to za bardzo dobry wynik.
Co w zestawie? Standardowo Kolida K5plus+ oferowana jest z oprogramowaniem polowym Field Genius. Jak podkreślają przedstawiciele Geopryzmatu, jego zaletą jest nie tylko bogaty zestaw narzędzi pomiarowych, ale także częste aktualizacje rozbudowujące aplikację o nowe funkcje oraz możliwość współpracy z niektórymi modelami tachimetrów. Odbiornik można również nabyć z oprogramowaniem SurvCE bądź PowerGPS RTK.
Jeśli chodzi o kontrolery, Geopryzmat oferuje dwa modele bazujące na systemie Windows Mobile: Kolida X11 bądź Getac PS336. W praktyce wybór jest jednak nieograniczony, bo jako kontroler można wykorzystać dowolny tablet lub smartfon z Androidem kompatybilny z polskim oprogramowaniem PowerGPS RTK. Zaletą takiego rozwiązania jest możliwość obniżenia ceny kompletnego zestawu, z czego polscy geodeci coraz śmielej korzystają.
PÅ‚yta odbiorcza |
Trimble BD970 |
Liczba kanałów |
220 |
Śledzone sygnały |
GPS (L1, L2E, L2C, L5), GLONASS (L1, L1P, L2, L2P), Galileo (L1, E5a, E5b), BeiDou, SBAS (L1, L5), QZSS |
Maks. częstotliwość określania pozycji |
50 Hz |
Dokładność w trybie RTK |
8 mm + 0,5 ppm poziomo, 15 mm + 0,5 ppm pionowo |
Radiomodem |
wbudowany o mocy 0,5, 2 lub 3 W |
Modem GSM |
wbudowany 3.75G |
Czas pracy na jednej baterii |
6 godzin w trybie RTK |
Komunikacja |
USB, RS-232, Bluetooth, wi-fi |
Wymiary |
134 x 118 x 74 mm |
Waga |
1,0 kg |
Pyło- i wodoszczelność |
IP67 |
Temperatura pracy |
-40 do 60°C |
Skład zestawu standardowego |
2 baterie, Å‚adowarka, zasilacz, kable, tyczka z uchwytem, waliza |
Dystrybutor |
Geopryzmat (www.geopryzmat.com) |
Podgryźć wyższą półkę Z naszego testu wynika, że w trakcie pracy z Kolidą K5plus+ użytkownik może być spokojny zarówno o połączenie ze stacją referencyjną, jak i o dokładność, nawet w trudniejszych warunkach pomiarowych. Okazało się również, że wbudowany w ten odbiornik pochyłomierz jest nie tylko gadżetem, ale sensorem zapewniającym geodezyjną precyzję.
Skoro starsze modele Kolidy oferujÄ… wszystko to, co jest potrzebne przeciÄ™tnej maÅ‚ej firmie geodezyjnej, to kto powinien rozważyć wyÅ‚ożenie kilku dodatkowych tysiÄ™cy zÅ‚otych na K5plus+? W naszej ocenie – ze wzglÄ™du na rozbudowane funkcje komunikacyjne – przede wszystkim firmy wykorzystujÄ…ce wiÄ™cej niż jeden odbiornik GNSS, ale również najmniejsze przedsiÄ™biorstwa, które majÄ… ambicje dalszego rozwoju i chcÄ… być gotowe na realizacjÄ™ bardziej nietypowych zleceÅ„.
Premiera Kolidy K5plus+ pokazuje, że producenci z PaÅ„stwa Åšrodka próbujÄ… zerwać ze stereotypem taniego sprzÄ™tu speÅ‚niajÄ…cego tylko podstawowe potrzeby geodetów. Krok po kroku udoskonalajÄ… wiÄ™c swoje instrumenty, tak by z jednej strony nadążać za technologicznymi trendami narzucanymi przez firmy z Europy czy Stanów Zjednoczonych, z drugiej zaÅ› – utrzymać konkurencyjne ceny swoich produktów. Polskich geodetów, dla których przecież koszt sprzÄ™tu jest bardzo ważnym kryterium zakupu, taka filozofia powinna szczególnie cieszyć.
ArtykuÅ‚em o Kolidzie K5plus+ rozpoczynamy nowy cykl „GEODETA testuje”. W jego ramach w miesiÄ™czniku GEODETA oraz na portalu Geoforum.pl bÄ™dziemy testować sprzÄ™t oraz oprogramowanie przeznaczone dla GIS-u i geodezji. Kolejne testy już wkrótce!
Jerzy Królikowski
|