"Zimni ogrodnicy" na mapach IGiK-u

W tym roku majowe przymrozki dały się polskim rolnikom szczególnie we znaki. Potencjalne rozmiary szkód widać na mapach satelitarnych opracowanych przez Instytut Geodezji i Kartografii.

Mapa dla dekady 1-10 maja br.

W Centrum Teledetekcji IGiK wzrost roślin uprawnych monitorowany jest z pułapu kosmicznego już od 1997 roku. Naukowcy badają kondycję roślin na podstawie modeli utworzonych z danych satelitarnych NOAA AVHRR (Advanced Very High Resolution Radiometer). Modele te zawierają wskaźnik temperatury powierzchni czynnej w rozdzielczości 1 km kw. dla każdego 10-dniowego okresu wzrostu roślin. Poprzez wyprowadzone w IGiK wskaźniki roślinne charakteryzujące ich fenologię oraz zapotrzebowanie na wodę w fazach rozwoju określany jest stopień występowania suszy i jej wpływ na obniżenie plonów. Monitoring prowadzony jest od zasiewów jesiennych, poprzez wzrost wiosenny, aż do zbiorów.

Efektem tego modelowania są mapy publikowane na stronie IGiK. Obszary, gdzie warunki wzrostu określone na podstawie temperaturowego wskaźnika kondycji roślin dla terenów rolniczych są przeciętne, oznaczone są na nich kolorem jasnozielonym, bardzo dobre – ciemnozielonym, zagrożone suszą – pomarańczowym, a obszary występowania natężenia suszy – czerwonym. Z punktu widzenia badania skutków przymrozków istotny jest jednak kolor granatowy. Charakteryzuje on nadmierne uwilgotnienie, które w sytuacji występowania ujemnych temperatur – co zdarza się właśnie w pierwszej połowie maja – może spowodować przygruntowe przymrozki.

Jak czytamy na stronie instytutu, w bieżącym roku początek maja był bardzo zimny i występowały temperatury ujemne. Mogło to być powodem wymarzania upraw we wczesnym stadium wegetacji, ponieważ uwilgotnienie gleb było bardzo wysokie. Znajduje to potwierdzenie w tegorocznych prognozach plonów upraw rolniczych. Modele IGiK wskazują bowiem na obniżenie prognozowanych plonów w stosunku do średnich wojewódzkich.

JK