IIP po 10 latach, czyli optymizm na wyrost?

Infrastruktura informacji przestrzennej (IIP) powinna stanowić „kręgosłup” informacyjny państwa. Czy sytuacja w Polsce jest pod tym względem tak dobra, jak wynikałoby to z naszych raportów słanych do Unii Europejskiej? W majowym GEODECIE próbują na to pytanie odpowiedzieć Jacek Domański (Integeo Polska) i Edward Tomiczak (GeoProHaus).

Celem dyrektywy INSPIRE (2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 14 marca 2007 r.) było utworzenie infrastruktury informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej, która – jak to zapisano w preambule – „powinna wspomagać tworzenie polityki w odniesieniu do polityk i działań mogących mieć bezpośredni lub pośredni wpływ na środowisko”. Aby umożliwić realizację celów dyrektywy INSPIRE, każde z państw członkowskich UE zostało zobowiązane do utworzenia u siebie IIP (...).

IIP została określona w artykule 3 dyrektywy INSPIRE jako „metadane, zbiory danych przestrzennych oraz usługi danych przestrzennych; usługi i technologie sieciowe; porozumienia w sprawie wspólnego korzystania (w oryginale sharing), dostępu i użytkowania oraz mechanizmy kontroli (w oryginale coordination) i monitorowania, procesy i procedury ustanowione, stosowane lub udostępniane zgodnie z dyrektywą”. Przyjmując tę definicję, należy zwrócić uwagę na nieścis­łości w oficjalnym tłumaczeniu wersji angielskojęzycznej dyrektywy na język polski. Mianowicie angielski termin sharing został przetłumaczony jako „wspólne korzys­tanie” (zamiast „współdzielenie”), natomiast słowo coordination zostało przetłumaczone jako „kontrola” (zamiast „koordynacja”). Nie są to poważne nieś­cisłości, ale mogą mieć one wpływ na rozumienie zapisów dyrektywy i ich konsekwencji.
(...)

• Tematy INSPIRE
W dalszej części artykułu omawiamy stan wdrożenia w Polsce tematów dyrektywy INSPIRE zawartych w załączniku nr 1 (z zachowaniem oryginalnej numeracji), dla których termin pełnego udostępnienia mija 23 listopada 2017 roku, a więc już bardzo niedługo.

1. Systemy odniesienia za pomocą współrzędnych
2. Systemy siatek georeferencyjnych
Tematy 1 i 2 nie wymagają kreowania żadnych danych, dotyczą bowiem posługiwania się odpowiednimi układami współrzędnych bądź określonym zdefiniowanym systemem siatek georeferencyjnych. Warunki te zostały przez nasz kraj wypełnione.

3. Nazwy geograficzne
Kto wykonywał w naszym kraju mapy topograficzne, ten wie, w jak skomplikowany sposób są na nich tworzone nazwy geograficzne. Na papierowej mapie poprzez nazwę chce się przekazać maksimum informacji. Jeżeli wybierzemy na przykład dziedzinę „nazw miejscowoś­ci”, to z nazwy będziemy mogli się dowiedzieć, jaka jest liczba mieszkańców danej miejscowoś­ci i czy jest to miasto, nazwa dodatkowa miasta, część miasta, nazwa dodatkowa części miasta, wieś, nazwa dodatkowa wsi, a także, czy w tej miejscowości znajduje się siedziba jakiejś jednostki administracyjnej. Każda z wymienionych powyżej klas może być przedstawiana za pomocą tekstu o różnej wysokości, w zależności od liczby mieszkańców (6 do 8 podklas). W sumie daje to blisko 50 różnej wielkoś­ci tekstów.

Podobne zasady dotyczą innych nazw, co sprawia, że liczba możliwych kombinacji jest ogromna i trudno je opanować. Dodatkowo wysokości tekstów są różne na mapach w różnej skali. Zasady te są opisane jedynie w rozporządzeniu ministra spraw wewnętrznych i administracji z 17 lis­topada 2011 r. ws. BDOT, BDOO oraz standardowych opracowań kartograficznych i nie były publikowane nigdzie indziej. Informacji na temat umieszczania napisów zgodnych z rozporządzeniem twórcy map poszukują dzisiaj w internecie, ponieważ nie zawiera ich państwowy rejestr nazw geograficznych (PRNG) prowadzony przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii (GUGiK). Z kolei dla użytkownika papierowych map przyjęty i nigdzie (poza rozporządzeniem) niepublikowany sposób zapisu nazw jest zupełnie nieczytelny.

Ten przydługi wstęp służy wykazaniu, że wprowadzenie przez dyrektywę INSPIRE tematu nazw geograficznych powinno ucywilizować nasze „rozpasanie”, ponieważ przewidziano w nim zakres skalowy napisów umieszczanych na mapach. Obecnie krajowy Geoportal INSPIRE nazwy te prezentuje często jako nakładające się na siebie napisy. Ponieważ brak dla nich jakichkolwiek danych informacyjnych, nie wiadomo nawet, czego mogą dotyczyć...

Pełna treść artykułu w majowym wydaniu miesięcznika GEODETA

Redakcja