|2016-10-25|
Geodezja, Prawo, Edukacja, Instytucje, Imprezy
Forum kształcenia o sytuacji w szkołach średnich
Tegoroczną piątą edycję forum na temat kształcenia i doskonalenia zawodowego geodetów i kartografów (Jachranka, 20-21 października) zdominowała tematyka dotycząca szkół średnich kształcących w zawodzie technik geodeta. Szczególnie pod względem liczby sformułowanych na ten temat pokonferencyjnych postulatów, ale też frekwencji nauczycieli. Wpływ na to ma niewątpliwie wprowadzana właśnie reforma edukacji i zmiany w systemie kształcenia zawodowego.
Niebawem czeka nas likwidacja gimnazjów i powrót do oÅ›mioklasowej szkoÅ‚y podstawowej/powszechnej (w tym czteroletniej edukacji wczesnoszkolnej), powrót do czteroletniego liceum i – co istotne dla branży – piÄ™cioletniego technikum. MajÄ… siÄ™ pojawić także dwustopniowe szkoÅ‚y branżowe w miejscu dzisiejszych szkół zawodowych (po II stopniu bÄ™dzie można zdać nowÄ… maturÄ™ majÄ…cÄ… być przepustkÄ… na studia zawodowe), ale – jak informowaÅ‚a naczelnik WydziaÅ‚u KsztaÅ‚cenia Zawodowego w Departamencie KsztaÅ‚cenia Zawodowego i Ustawicznego MEN Emilia Maciejewska – nie bÄ™dzie to dotyczyć ksztaÅ‚cenia w zawodzie geodety. RzÄ…d zacznie te zmiany wprowadzać w życie już we wrzeÅ›niu 2017 roku. Wtedy to jeszcze w 4-letnim technikum ma być wprowadzona zmodernizowana podstawa programowa uwzglÄ™dniajÄ…ca przypisanie kwalifikacjom wyodrÄ™bnionym w zawodzie poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji. A powrót w 2019 r. do 5-letniego technikum ksztaÅ‚cÄ…cego w zawodzie geodety pociÄ…ga również konieczność m.in. opracowania na nowo podstawy programowej i programu nauczania w tym zawodzie.
W OÅ›rodku Rozwoju Edukacji trwajÄ… wÅ‚aÅ›nie prace nad podstawÄ… programowÄ… dla zawodu planowanÄ… do wdrożenia jeszcze w 4-letnim technikum, majÄ… siÄ™ one zakoÅ„czyć już w listopadzie. Trudne to zadanie nie tylko ze wzglÄ™du na presjÄ™ czasu. Do zrobienia jest bowiem wiele, biorÄ…c pod uwagÄ™ gorzkÄ… diagnozÄ™ stanu ksztaÅ‚cenia geodetów na poziomie Å›rednim zaprezentowanÄ… m.in. przez RafaÅ‚a Rutkowskiego, nauczyciela ze stoÅ‚ecznego Technikum Geologiczno-Geodezyjno-Drogowego. – Teoretycznie obecnie obowiÄ…zujÄ…ca podstawa programowa miaÅ‚a poprawić jakość ksztaÅ‚cenia, a prawda jest taka, że ksztaÅ‚cimy pod egzamin. Uczniowie nie uczÄ… siÄ™ rozwiÄ…zywania problemów, a wyÅ‚Ä…cznie zdawania egzaminów – stwierdziÅ‚ nauczyciel. – Zdawanie egzaminu po każdej z trzech okreÅ›lonych w zawodzie kwalifikacji uniemożliwia opanowanie wiedzy przez uczniów. Nie pozwala też na to formuÅ‚a egzaminu, na którym obowiÄ…zujÄ… tzw. testy wielokrotnego wyboru, gdzie uczeÅ„ dostaje odpowiedź, w którÄ… ma trafić jak w totolotku – przekonuje. – Wszystko to wynika z tego, że szkoÅ‚Ä… zaczyna rzÄ…dzić logika rynkowa. Nie ma nauki, sÄ… usÅ‚ugi edukacyjne. Nie ma uczniów, sÄ… klienci. I jak w każdym biznesie, im ich wiÄ™cej, tym placówka ma wiÄ™kszy zysk. To powoduje rywalizacjÄ™ miÄ™dzy szkoÅ‚ami. Która uzyska lepsze wyniki w kolejnych testach, ta ma wiÄ™cej chÄ™tnych – dodaje. Jego zdaniem pytania egzaminacyjne powinny mieć charakter problemowy, a uczeÅ„ – samodzielnie wypracować odpowiedź. Należy też zmniejszyć liczbÄ™ kwalifikacji wyodrÄ™bnionych w zawodzie technik geodeta do dwóch z jednym praktycznym egzaminem po zakoÅ„czeniu ksztaÅ‚cenia – taki zapis znalazÅ‚ siÄ™ wÅ›ród 14 propozycji postulatów dotyczÄ…cych szkół Å›rednich wypracowanych podczas Forum.
Wobec ogromnej, intensywnie przyrastającej ostatnio liczby szkół kształcących w zawodzie technika geodety (dane, które w połowie 2015 r. uzyskaliśmy bezpośrednio z MEN mówią o 178 funkcjonujących takich placówkach, w tym 141 publicznych i 37 niepublicznych; patrz GEODETA 6/2015), w tym takich, które próbują robić to, mając na wyposażeniu zaledwie jeden instrument i jednego nauczyciela zawodu, sformułowano wniosek, że na nowo otwierane placówki należy nałożyć obowiązki formalne do otwarcia kierunku (sprzęt i kadra). Co ciekawe, z danych zaprezentowanych na Forum przez przedstawicielkę MEN wynika, że w ubiegłym roku w 4-letnich technikach i 2-letnich szkołach policealnych kształciło się w zawodzie technik geodeta łącznie 8707 uczniów i wypuściły one 1757 absolwentów.
Podczas Forum wnioskowano też m.in. powoÅ‚anie zespoÅ‚u specjalistów zÅ‚ożonego z wykonawców, pracowników administracji, nauczycieli akademickich i szkół Å›rednich, którego zadaniem byÅ‚oby m.in. opiniowanie programów nauczania i zasad egzaminowania w technikach geodezyjnych i szkoÅ‚ach wyższych z uwzglÄ™dnieniem potrzeb rynku pracy. Postulowano też wydÅ‚użenie praktyki zawodowej u pracodawcy z obecnych 2 do 4 tygodni. Propozycje wydajÄ… siÄ™ rozsÄ…dne, jednak czy możliwe do realizacji? KubeÅ‚ zimnej wody, podobnie jak rok temu, wylaÅ‚ na uczestników spotkania prezes Polskiej Geodezji Komercyjnej, stwierdzajÄ…c, że firmy geodezyjne stojÄ… w obliczu bankructwa. Dla pracodawców teraz głównym problemem nie jest nabór nowych, ale zatrzymanie obecnych pracowników, doÅ›wiadczonych praktyków. – Nasza branża przegrywa z innymi, do których coraz częściej trafiajÄ… geodeci – stwierdziÅ‚ Waldemar Klocek. DodaÅ‚ też, że na bezpÅ‚atne praktyki w firmach geodezyjnych po prostu nie ma Å›rodków, w obecnej sytuacji trudno też liczyć na szersze zaangażowanie pracodawców w opiniowanie programów czy zasad egzaminowania. Nie najlepiej wróży też temu sÅ‚aba frekwencja na Forum tej grupy przedstawicieli zawodu i nieobecność wÅ›ród jego współorganizatorów Geodezyjnej Izby Gospodarczej zrzeszajÄ…cej wielu pracodawców z branży. Przypomnijmy, że ta organizacja byÅ‚a przecież jednym z inicjatorów pierwszego z cyklu spotkania.
To tylko niewielki wycinek problematyki poruszonej podczas Forum. Szersza relacja, w tym tematyka związana ze szkolnictwem wyższym i planami szkoleń GUGiK z Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój planowanymi głównie dla administracji, w grudniowym wydaniu miesięcznika GEODETA.
Tegoroczne spotkanie zostało zorganizowane przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii we współpracy z Konwentem Dziekanów Wydziałów Geodezyjnych, Stowarzyszeniem Geodetów Polskich, Stowarzyszeniem Kartografów Polskich, Polskim Towarzystwem Informacji Przestrzennej oraz Polską Geodezją Komercyjną.
Wnioski dotyczące kształcenia geodetów na poziomie szkoły średniej
Anna Wardziak
|