Ruszają konsultacje Kodeksu urbanistyczno-budowalnego. Co zmieni w geodezji i kartografii?

W piątek (30 września) Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa rozpoczęło konsultacje społeczne Kodeksu urbanistyczno-budowlanego (Kub) – ustawy, która ma kompleksowo regulować cały proces inwestycyjno-budowlany, w tym kwestie geodezyjne.

Geodeta nie będzie uczestnikiem procesu budowlanego
W projekcie kodeksu nie spełniono jednego z najczęściej powtarzanych postulatów organizacji geodezyjnych, by geodeta został wymieniony jako jeden z formalnych uczestników procesu budowlanego. Nie powinno to jednak zaskakiwać, bo od początku prac nad tą ustawą MIB sceptycznie odnosiło się do tej propozycji.

Sprawniejsza geodezyjna obsługa inwestycji
Geodetów z pewnością zainteresuje rozdział „Opracowania i czynności geodezyjne” (s. 127), do którego ma zostać przeniesiona część przepisów Prawa geodezyjnego i kartograficznego. Zgodnie z tymi zapisami w przypadku zgłoszenia prac geodezyjnych polegających na: sporządzeniu mapy do celów projektowych, sporządzeniu mapy z projektem podziału nieruchomości, geodezyjnym wytyczeniu obiektów budowlanych w terenie bądź geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej ODGiK ma przekazać geodecie niezbędne materiały w przeciągu najpóźniej 5 dni od uiszczenia opłaty. Co jednak ważniejsze, czynność uzgadniania materiałów – obecnie obowiązkowa – w świetle projektu Kub ma stać się fakultatywna (tj. odbywać się na wniosek wykonawcy). Ważną zmianą jest ponadto określenie 7-dniowego terminu, jaki będzie mieć ODGiK na weryfikację wyników pracy geodezyjnej. Obecnie ośrodek ma wykonać tę czynność „niezwłocznie”, co w praktyce – jak narzekają wykonawcy – niekiedy oznacza nawet kilka tygodni.

Zgodnie z projektem Kub mapę do celów projektowych, mapę z projektem podziału nieruchomości, oraz mapę będąca wynikiem geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej, sporządzoną w oparciu o zbiory danych lub inne materiały wpisane do ewidencji PZGiK, organ opatruje klauzulą określoną w przepisach o geodezji i kartografii, która stanowi potwierdzenie przyjęcia tych materiałów lub zbiorów danych do PZGiK. Z zapisu tego wynika, że dokumenty geodezyjne dla budownictwa nie będą podlegały płatnemu uwierzytelnianiu, co w ciągu ostatnich dwóch lat budziło sporo wątpliwości interpretacyjnych i kontrowersji.

Jednym z postulatów części branży geodezyjnej jest wydanie wzorów typowych opracowań geodezyjnych. Projekt Kub wychodzi tej propozycji naprzeciw, choć tylko częściowo. MIB proponuje bowiem, by właściwi ministrowie i kierownicy urzędów centralnych mogli opracowywać, rekomendować do stosowania oraz rozpowszechniać wzorce, standardy, wytyczne i inne opracowania dotyczące sposobów wykonywania opracowań i czynności geodezyjnych w procesie inwestycyjnym. Dokumenty te miałyby wchodzić „w skład zasad wiedzy technicznej”.

Opracowania i czynności: z rozporządzenia do ustawy
W Kodeksie urbanistyczno-budowlanym mają być zawarte również regulacje znajdujące się dotychczas w rozporządzeniu ministra gospodarki przestrzennej i budownictwa z 21 lutego 1995 r. w sprawie rodzaju i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie. Warto tu zwrócić uwagę np. na przepisy dotyczące mapy do celów projektowych. Zgodnie z propozycją MIB powinna ona obejmować teren inwestycji oraz obszar otaczający ją w pasie o szerokości 5 metrów (plus ewentualna strefa bezpieczeństwa). Przypomnijmy, że obecnie szerokość tego pasa musi wynosić minimum 30 metrów.

Projekt kodeksu zakłada, że Rada Ministrów określi w rozporządzeniu:
• rodzaje inwestycji, dla których istnieje obowiązek geodezyjnego wyznaczenia w terenie lub sporządzenia geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej;
• rodzaje opracowań kartograficznych wykorzystywanych do sporządzenia planu sytuacyjnego na potrzeby poszczególnych rodzajów inwestycji.

Narady koordynacyjne
Z Pgik do Kub mają zostać przeniesione również przepisy dotyczące narad koordynacyjnych (rozdział „Ustalenie przebiegu infrastruktury” s. 116) i przy okazji zostaną poddane pewnym modyfikacjom. Na przykład zgodnie z obowiązującymi obecnie zapisami narady organizowane są w celu koordynacji sytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu (z wyłączeniem przyłączy) na obszarach miast oraz w pasach drogowych na terenie istniejącej lub projektowanej zwartej zabudowy obszarów wiejskich. W nowym brzmieniu przedmiotem narad mają być: nadziemne, naziemne i podziemne obiekty i urządzenia wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe, cieplne, telekomunikacyjne, elektroenergetyczne (z wyłączeniem przyłączy, instalacji i urządzeń melioracji szczegółowych), a także budowle podziemne. Narady mają dotyczyć obiektów „na obszarach urbanizacji”. Projekt Kub przewiduje ponadto narady nieobowiązkowe (przeprowadzane w przypadkach innych, niż określone w ustawie).

Podziały
Do Kub z ustawy o gospodarce nieruchomościami zostaną przeniesione przepisy dotyczące podziałów nieruchomości (s. 112). Zgodnie z propozycjami MIB podział może zostać przeprowadzony na wniosek właściciela nieruchomości lub użytkownika wieczystego, o ile jest zgodny z ustaleniami miejscowego planu. Jeśli dla danego obszaru takiego planu jednak nie przygotowano, podział może zostać przeprowadzony, gdy zostaną spełnione wszystkie poniższe warunki:
1) wydzielone nieruchomości stanowią tereny inwestycji dostosowane powierzchnią i kształtem do możliwości realizacji inwestycji objętych wnioskiem o udzielenie zgody inwestycyjnej;
2) wydzielone nieruchomości posiadają dostęp do drogi publicznej lub w wyniku wydzielenia powstaje droga wewnętrzna zapewniająca ten dostęp;
3) interes publiczny nie sprzeciwia się dokonaniu podziału nieruchomości.

Podział nieruchomości na obszarze nieobjętym ustaleniami planu miejscowego, poza pewnymi wyjątkami, następuje w zgodzie inwestycyjnej, udzielanej w formie decyzji administracyjnej – zakłada projekt kodeksu. Z kolei na obszarze objętym ustaleniami planu miejscowego podziału nieruchomości dokonuje, w drodze decyzji, organ administracji inwestycyjnej.

Sposób i tryb dokonywania podziałów nieruchomości (w tym dokumenty niezbędne do przeprowadzenia tej procedury) mają zostać szczegółowo uregulowane w rozporządzeniu ministra właściwego ds. budownictwa.

Dokumenty planistyczne w postaci cyfrowej
MIB proponuje, by akty planowania przestrzennego (a więc m.in. miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego i studia uwarunkowań) były prowadzone w formie planistycznej bazy danych, która podlegałaby włączeniu do infrastruktury informacji przestrzennej w ciągu 30 dni od ogłoszenia/uchwalenia aktu. Zakres informacji gromadzonych w tych bazach, a także stopień szczegółowości obiektów przestrzennych, dane źródłowe, metadane oraz zasady udostępniania tego zbioru zostaną określone w odrębnym rozporządzeniu ministra właściwego ds. budownictwa.

Konsultacje czas zacząć
– W tym projekcie są zapisy postulowane od lat przez środowisko budowlane, którego czuję się częścią. To wspólny sukces środowiska, efekt dyskusji i spotkań z przedstawicielami branży. To kompromis. Nie uważamy, że przedstawiony projekt jest idealny, dlatego liczymy na konstruktywną współpracę i uwagi środowiska – mówił podczas uroczystości z okazji Dnia Budowlanych minister infrastruktury i budownictwa Andrzej Adamczyk.

Jak wyjaśnia MIB, rozwiązania zaproponowane w Kub będą wprowadzane stopniowo, w kilkuletnim okresie przejściowym, co umożliwi realizację inwestycji na podstawie wydanych decyzji o warunkach zabudowy i pozwoleń na budowę. Decyzje te nie stracą automatycznie mocy po wejściu kodeksu w życie, lecz będą obowiązywały kilka lat. Okres ten zostanie określony w przepisach ustawy wprowadzającej kodeks, która zostanie zaprezentowana odrębnie i również poddana szerokim konsultacjom publicznym.

Konsultacje społeczne i uzgodnienia międzyresortowe Kodeksu urbanistyczno-budowlanego trwają do 28 października.

Projekt ustawy
Uzasadnienie
Ocena skutków regulacji

JK