Projekt nowego Prawa budowlanego

Ministerstwo Budownictwa przekazało do uzgodnień resortowych projekt nowego Prawa budowlanego. Dotychczasowa ustawa z 1994 roku była wielokrotnie nowelizowana i obecnie nie zapewnia sprawnego przebiegu procesu budowlanego.

Nowa ustawa ma umożliwić m.in.:
1) zagwarantowanie bezpieczeństwa w szeroko ujętym procesie budowlanym (od lokalizowania obiektu budowlanego, poprzez jego wznoszenie, utrzymanie i rozbiórkę) oraz poszanowania w nim występującego interesu publicznego i prywatnego.
Określenie generalnych zasad budowy obiektu budowlanego oraz wykonywania innych robót budowlanych, prawa i obowiązki uczestników procesu budowlanego oraz odpowiednie obowiązki i uprawnienia organów administracji publicznej;
2) ograniczenie zakresu regulacji ustawy i rozporządzeń wydanych na jej podstawie do materii ściśle normatywnej.
3) ustalenie przyjaznych inwestorom procedur lokalizacji obiektów budowlanych ze szczególnym uwzględnieniem konstytucyjnej zasady praworządności oraz poszanowaniem atrybutów prawa własności i interesu publicznego.
4) uproszczenie procedur administracyjnych poprzedzających rozpoczęcie robót budowlanych, w tym w możliwie najszerszym stopniu rezygnacja z rozstrzygnięć w drodze decyzji administracyjnej na rzecz form uproszczonych.
5) znaczące poszerzenie zakresu obiektów budowlanych i robót budowlanych nie wymagających ingerencji administracyjno-prawnej na gruncie Prawa budowlanego;
6) ograniczenie zakresu ingerencji organów administracji publicznej w proces budowlany wyłącznie do przypadków naruszenia prawa lub interesu publicznego w tym procesie.
7) poszerzenie uprawnień i zwiększenie odpowiedzialności uczestników procesu budowlanego.
8) podniesienie sprawności działania organów nadzoru budowlanego.
9) podtrzymanie sprawdzonych w praktyce rozwiązań obecnie obowiązującego Prawa budowlanego.

Projekt zakłada uregulowanie w sposób szczególny kwestii związanych z lokalizowaniem liniowych obiektów budowlanych o znaczeniu ponadlokalnym na terenach, dla których nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Z uwagi na znaczenie takich obiektów, uznano, że brak miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, nie może stanowić przeszkody w realizacji takich obiektów. Decyzja o lokalizacji obiektu liniowego o znaczeniu ponadlokalnym będzie wydawana przez właściwego miejscowo wojewodę z udziałem lokalnych władz samorządowych i będzie stanowić kompletny „plan zagospodarowania terenu” sporządzony na potrzeby konkretnej inwestycji, z poszanowaniem praw osób trzecich oraz przepisów prawa powszechnie obowiązującego. Wprowadzenie takiego rozwiązania nie ogranicza organów właściwych w sprawach ustanawiania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w ich uprawnieniach, jednak ewentualna bezczynność tych organów w zakresie tworzenia miejscowych planów nie będzie stanowić przeszkody w realizacji inwestycji o znaczeniu ponadlokalnym.

W projekcie wprowadzono także podział obiektów budowlanych na grupy, w stosunku do których postawiono różne wymagania formalne. Wprowadzono katalog obiektów, których budowę można rozpocząć:
- bez zgody budowlanej
- na podstawie zgłoszenia bez projektu budowlanego
- na podstawie zgłoszenia z projektem budowlanym
- na podstawie pozwolenia na budowę.

Jedną z istotniejszych nowości jest wprowadzenie do projektu nowej ustawy pojęcia „inwestycji koniecznej”, pod którym należy rozumieć zamierzenie budowlane realizujące cel o szczególnym znaczeniu z punktu widzenia interesu gospodarczego lub społecznego, zapewniające realizację polityki państwa, ujęte w programach rządowych. Chociaż ustawa nie wskazuje bezpośrednio konkretnych inwestycji nie ulega wątpliwości, że w terminie tym mieści się budowa obiektów związanych z EURO 2012.
Specjalny tryb realizacji tego typu inwestycji dotyczy m.in.: sporządzenia wstępnej dokumentacji planistycznej, uzyskania opinii zainteresowanych gmin, zakwalifikowania inwestycji jako „koniecznej”, uzyskania pozwolenia na budowę. Przy nabywaniu nieruchomości przeznaczonych pod inwestycje konieczne jako zasadę przyjęto, że grunty będące własnością Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego będą oddawane inwestorowi w użytkowanie wieczyste.

W projekcie powrócono do reformy nadzoru budowlanego i utworzenia 100 okręgowych inspektoratów nadzoru budowlanego w miejsce dotychczasowych 378 powiatowych inspektoratów.

Projekt ustawy wraz z uzasadnieniem

Źródło: Ministerstwo Budownictwa