Premiera historyczno-topograficznego atlasu Wrocławia

Wkrótce na rynek księgarski trafi V tom historyczno-topograficznego atlasu miast śląskich, dotyczący Wrocławia.23 maja odbyła się prezentacja publikacji wydanej przez Instytut Herdera w Marburgu (Niemcy) i Pracownię Atlasu Historycznego (Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego).

Atlas miast śląskich, który w Instytucie Herdera powstaje przy współpracy polskich, czeskich i niemieckich partnerów, umożliwia wgląd w rozwój osadniczy 34 wybranych miast regionu od początków XIX w. po dzień dzisiejszy. Idea projektu zrodziła się w trakcie inwentaryzacji unikalnego zbioru zdjęć lotniczych w zasobach Instytutu Herdera. Poszczególne etapy rozwoju przestrzennego prezentowane są na podstawie materiałów kartograficznych, zdjęć lotniczych, grafik, fotografii, artykułów prasowych, fragmentów filmów oraz sporządzanych specjalnie na potrzeby atlasu map faz rozwoju.

Dotychczas ukazały się tomy dotyczące Zgorzelca/Görlitz (2010 r.), Opola/Oppeln (2011 r.), Węglińca/Kohlfurt (2012 r.) i Nowej Soli/Neusalz (2013 r.). Najnowszy tom poświęcony jest największemu miastu całego regionu i stolicy Dolnego Śląska – Wrocławiowi.

Atlas jest kombinacją faktów, informacji oraz interpretacji historii i współczesności miast Śląska, stanowiąc w ten sposób kolejny element jednoczenia się Europy. Szczególną uwagę poświęcono aspektom rozwoju osadnictwa, rozwoju gospodarczo-geograficznego i transportu opisywanych miejscowości wraz z najbliższą okolicą. Oprócz źródeł pisanych, podstawę tworzą publikowane w jednolitej skali 1:25 000, częściowo unikalne, mapy oraz zdjęcia lotnicze z lat ok. 1830, 1900, 1940, 1975 i 2000. Szczególne znaczenie mają tworzone specjalnie na potrzeby atlasu mapy faz rozwoju, pokazujące poszczególne etapy rozwoju przestrzennego danego miasta.

W każdym z atlasów – także tym najnowszym dotyczącym Wrocławia – rozwój miasta ukazano od początków industrializacji na Śląsku, poprzez rozrost miasta i rozbudowę nowoczesnej infrastruktury technicznej w epoce wilhelmińskiej oraz rozwój miejski w okresie międzywojennym. W okresie powojennym skupiono się przede wszystkim na różnych formach odbudowy oraz na, początkowo socjalistycznych, przemianach funkcjonalnych i strukturalnych. Zakończenie tworzy opis sytuacji miasta na obecnym etapie transformacji. Zdjęcia i widoki miast oraz budynków umożliwiają natomiast spojrzenie na wewnętrzne struktury konkretnych miejscowości. Zastosowany układ map i zdjęć lotniczych w kolejności czasowej pozwala prześledzić przemiany krajobrazu miejskiego na przestrzeni ostatnich dwóch wieków, co może przysłużyć się w dalszych badaniach naukowych oraz w praktyce, np. w celach porównawczych oraz dyskusjach o konsekwencjach zagospodarowaniu przestrzennym w przeszłości i współcześnie.

Każdy z atlasów ma formę polsko-niemieckiego tomu. Równolegle istnieje także wersja internetowa, a dzięki dodatkowym opcjom umożliwiającym interaktywne połączenie mapy, zdjęć i tekstu, wersja cyfrowa atlasu wykorzystuje dodatkowe możliwości wizualizacji.

Atlas ma trafić do sprzedaży w czerwcu (cena: około 100 zł). Polskim kolporterem jest wydawnictwo Via Nova.

Więcej informacji

Źródło: Uniwersytet Wrocławski