Bytomska IIP wspomaga rewitalizację miasta

By skorzystać ze sporych środków przeznaczonych na rewitalizację miast niezbędne jest opracowanie specjalnych planów. Nieocenioną pomocą okazuje się tu lokalna infrastruktura informacji przestrzennej, co potwierdza przykład Bytomia.

Teren tego miasta został uznany za Obszar Strategicznej Interwencji (OSI). Miastu stworzono możliwość aplikowania o środki finansowe, które mogą być wykorzystane na kompleksową rewitalizację miasta. Proces ten powinien skupiać się na walce z ubóstwem i wykluczeniem społecznym. By ułatwić dokonanie wyboru obszarów miasta najbardziej potrzebujących wsparcia, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju w październiku 2015 r. rozstrzygnęło przetarg na doradztwo eksperckie w zakresie rewitalizacji dla Bytomia i Wałbrzycha. W wyniku tego postępowania zostali wybrani eksperci z Instytutu Rozwoju Miast i naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Na podstawie udostępnionych przez Wydział Geodezji Urzędu Miejskiego w Bytomiu zintegrowanych danych eksperci dokonali analizy występujących w mieście problemów w zakresie ubóstwa, bezrobocia, warunków mieszkaniowych i aktywności gospodarczej. W jej wyniku wyznaczono 23 jednostki urbanistyczne (zwarty obszar, zamieszkany przez ludzi, z infrastrukturą uzupełniającą). Użyto do tego celu następujących warstw:
• działki ewidencyjne i punkty adresowe;
• budynki z atrybutem wysokość;
• obszary dzielnic;
• lokalizacja szkół i przedszkoli;
• obwody szkół podstawowych i gimnazjalnych;
• domy dziecka, ośrodki wychowawcze i poradnie pedagogiczne;
• proponowane do realizacji w ramach OSI inwestycje;
• rejony urbanistyczne;
• dane pochodzące z Powiatowego Urzędu Pracy i Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie oraz PESEL;
• raporty służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo miasta obrazujące jego stan;
• tereny poprzemysłowe;
• mapa akustyczna;
• warstwice;
• osie ulic;
• linie tramwajowe i kolejowe;
• cieki i zbiorniki wodne;
• obszar Natura 2000, parki i rezerwaty.

Na tej podstawie wyodrębniono 9 jednostek, w których kumuluje się najwięcej problemów: Rozbark, Śródmieście Północ, Śródmieście Zachód, Śródmieście Starówkę, Stare Miechowice, Bobrek, Karb, Kolonię Zgorzelec i południową część Łagiewnik. Tereny te zamieszkuje prawie 40% bytomian, ustawa jednak mówi, że obszar zdegradowany może być zamieszkiwany przez nie więcej niż 30% ludności. Zdecydowano zatem o niewłączaniu do obszaru zdegradowanego Łagiewnik, Starych Miechowic i Karbia, jako że są to najmniejsze, niepodzielne jednostki urbanistyczne.

Wyżej wspomniana ustawa określa również maksymalny procent powierzchni miasta, która może być objęta rewitalizacją. Obszary zamieszkałe nie wyczerpały tego 20% limitu i dlatego postanowiono, by wytypować tereny poprzemysłowe, których rewitalizacja przyczyni się do zmiany obecnego wizerunku miasta. Efekt tych prac można zobaczyć w profilu zawansowanym planu miasta.

Następnym etapem prac były cieszące się dużym zainteresowaniem mieszkańców konsultacje społeczne. W ich wyniku określony został ostateczny kształt obszaru rewitalizacji oraz został wyznaczony obszar zdegradowany (z jednostkami mieszkaniowymi i niemieszkaniowymi)

Finałem prac było podjęcie przez Radę Miasta 29 marca br. uchwały w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji miasta Bytom. Wyznaczenie tych terenów było pierwszym krokiem w kierunku stworzenia Gminnego Planu Rewitalizacji, który Bytom musi opracować, aby ubiegać się o środki unijne w ramach Obszaru Strategicznej Interwencji.

Podsumowując, można stwierdzić, że był to prawdziwy sprawdzian dla dotychczas prowadzonych prac w ramach budowy Bytomskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej. Dodać należy, że wynik egzaminu jest pozytywny, a ocena ekspertów bardzo wysoka. To potwierdza celowość podejmowanych w tym zakresie w Bytomiu decyzji i przydatność wdrożonych w życie pomysłów. Uznać należy, że przeznaczone na ten cel środki zewnętrzne (Projekt „Budowa Węzła Infrastruktury Informacji Przestrzennej dla Bytomia” współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego 2007-2013) zostały należycie wykorzystane i Bytom może pochwalić się innowacyjnym narzędziem ze zintegrowanymi zbiorami danych.

Wojciech Jeszka (naczelnik Wydziału Geodezji UM w Bytomiu)