Kolejne odkrycie dzięki chmurze punktów

Dane z lotniczego skaningu laserowego wielokrotnie pozwoliły już odkryć różnorodne obiekty archeologiczne. Tym razem – jak informuje Roztoczański Park Narodowy – umożliwiły identyfikację nieznanego wcześniej uskoku tektonicznego.

Wypiętrzając się niegdyś Roztocze podzieliło się wzdłuż rowów tektonicznych na odrębne bloki (zręby), a miejsca dawnych pęknięć i przesunięć wypełniły się późniejszymi osadami naniesionymi przez lodowce, wiatr i wodę, przekształcając się w łagodne doliny. Naprężenia powstałe w skałach poszczególnych bloków mogą czasem objawić się w postaci nowych, czynnych uskoków. Takie zdarzenie ma miejsce w południowej części Parku, na granicy bloków Szozdy – Tereszpol i Obrocz – Senderki. Oba bloki oddziela szeroka na około 1,5 km dolina rzeczki Świerszcz.

Na krawędzi bloku Obrocz – Senderki oddzieliła się masa skalna, odchylająca się w kierunku doliny Świerszcza. Ślady tego uskoku zaobserwowano już przed laty w postaci dziwnej, zapadliskowej struktury przebiegającej szczytem wzgórza. Ze względu na jej rozmiary i porośnięty lasem teren nie potrafiono dojść genezy tego obiektu. Dopiero wykonanie numerycznego modelu terenu na podstawie lotniczego skanowania laserowego pozwoliło dostrzec całość zjawiska.

Na powyższym wycinku mapy uskok widoczny jest jako wrzecionowaty twór przebiegający w kierunku północny zachód – południowy wschód o długości około 700 metrów i szerokości dochodzącej do około 20 metrów. Głębokość śladu uskoku dochodzi miejscami do około 2 metrów. Odłamujący się i pochylający w kierunku doliny Świerszcza masyw skalny (w kierunku na południowy zachód) powoduje, że w powstałej szczelinie zapadają się wierzchnie warstwy gruntu. W lewej dolnej stronie mapy widać nasyp torowiska kolei Zwierzyniec – Bełżec i nasyp szosy Zwierzyniec – Józefów. Czerwone linie to podział powierzchniowy (oddziały i wydzielenia drzewostanowe) Roztoczańskiego Parku Narodowego.

Źródło: RPN, JK