|
|2014-12-09|
Geodezja, Prawo, Edukacja
Jak wyglądała jedna z pierwszych polskich instrukcji mierniczych?
Można się o tym przekonać, zaglądając na Geoforum.pl do zakładki „Perełki”, gdzie właśnie umieściliśmy „Przepisy obowiązujące przy wykonaniu pomiarów miast”. Jest to ustanowiona w 1920 r. jedna z pierwszych instrukcji mierniczych obowiązujących w Polsce (wcześniej wydano przepisy dotyczące katastru austriackiego dla pomiarów na terenie Galicji, której stolicą był Lwów).
Przepisy te obowiązywały na terenach byłego zaboru rosyjskiego, a wydane zostały przez ówczesnego ministra robót publicznych Gabriela Narutowicza w październiku 1920 r. po porozumieniu z ministrem spraw wewnętrznych na podstawie ustawy z 29 kwietnia 1919 r. o organizacji i zakresie działania Ministerstwa Robót Publicznych i dekretu z 4 lutego 1919 r. o samorządzie miejskim.
Część pierwsza instrukcji zawiera przepisy dotyczące: triangulacji, poligonizacji, pomiaru szczegółowego, sporządzania planów, rejestru pomiarowego i obliczenia powierzchni, niwelacji czy rewizji pomiarów. Zamyka ją wzór rejestru pomiarowego. Przy czym część ta została podpisana jeszcze przez poprzednika Gabriela Narutowicza na stanowisku MRP – Andrzeja Kędziora. Część druga dotyczy przepisów związanych z oddawaniem przedsiębiorcom prywatnym pomiarów miast i miasteczek dla celów regulacji i odbudowy, a także związanych z kontrolą postępu prac i sposobu wykonania. Prezentowane wydanie w formie 36-stronicowej broszurki w oryginale ma wymiary 14,8 cm x 11,3 cm.
Instrukcja ta obowiązywała do 1928 r., kiedy to wydano „Przepisy pomiarowe metodą triangulacyjną i poligonową” zatwierdzone rozporządzeniem ministra robót publicznych z 17 października 1928 r. (L. 11 — 1433/28).
Dzięki uprzejmości Władysława Baki (członka Rady Geodezyjnej Izby Gospodarczej) treść instrukcji udostępniamy w formie PDF-a.
Wśród zebranych przez nas perełek można też znaleźć m.in.:
• wykłady prof. Wacława Laski z astronomii z 1895 r.
• Instrukcję Katastralną II z 1946 r.
• „Przegląd mierniczy” z 1927 r.
• „Geografję Ziemi Świętej” Wincentego Pola
AW
| 
