|2014-11-12|
Geodezja, Kataster
Geodezja w kształtowaniu przestrzeni
W listopadowym numerze GEODETY (już na rynku) Zenon Marzec pisze o działaniach, jakie mogą podjąć samorządy, aby przyczynić się (poprzez pracę geodetów) do naprawy niejednokrotnie bardzo nieracjonalnego układu przestrzennego. – Oczywiście zmiana tej sytuacji nie zawsze zależy od szeroko rozumianej działalności geodezyjnej, mamy jednak wiele instrumentów i sposobów, aby znacząco na nią wpływać – przypomina autor.
Przygotowanie dostatecznej liczby dostępnych – a więc tanich – działek budowlanych powinno być przy stymulowaniu rozwoju gospodarczego myślą przewodnią władz różnych szczebli, poczynając od centralnych, a kończąc na samorządowych w gminie.
Od najdawniejszych czasów miasta, osady, a nawet wsie zakładane były według pewnego porządku przestrzennego. Przez bardzo długie okresy te jednostki osadnicze rozwijały się stosunkowo powoli i harmonijnie, zachowując w zasadzie ten sam porządek przestrzenny. Ostatnio, szczególnie w obrębach dużych miast, następuje burzliwy rozwój różnego rodzaju budownictwa. Budownictwo to z powodu coraz mniejszej ilości wolnych terenów w centrum lokalizuje się na peryferiach, bardzo często na terenach uprzednio wykorzystywanych na cele rolne lub leśne. Struktura własnościowa gruntów rolnych dla znacznego obszaru Polski (szczególnie obfitująca w wąskie i wydłużone działki) stanowi nie lada problem dla tworzenia pełnowartościowych terenów budowlanych. Zmiana przeznaczenia w planie zagospodarowania przestrzennego z terenów rolnych na budowlane powoduje ogromną presję na dokonywanie podziałów, sprzedaż, a następnie zabudowę takich terenów.
Pod naciskiem właścicieli zainteresowanych podziałem swojej i tylko swojej nieruchomości powstaje bardzo nieracjonalny układ przestrzenny. Także inwestorzy, zabudowując tereny w pogoni za zyskiem, nie zawsze dbają o ład przestrzenny, właściwe kształty działek, dojazdy itp. Jak wynika z rysunku 1, efekty nieskoordynowanego podziału nieruchomości są następujące: • niewłaściwy układ komunikacyjny, • nieracjonalne kształty wydzielanych działek, • kłopoty z uzbrojeniem terenu, • część terenu bezpowrotnie stracona dla zabudowy.
Obszar naszego kraju przecina coraz gęstsza sieć autostrad, dróg, kolei i innych inwestycji liniowych, które bardzo głęboko ingerują w przestrzenny układ nieruchomości, z zasady znacznie go pogarszając. Na domiar złego obecne przepisy często dopuszczają budowę trwałych ogrodzeń bez pozwolenia. Ogrodzenia te, nieraz bardzo solidne i kosztowne, wybudowane w granicach nieruchomości, skutecznie utrudniają, a nawet uniemożliwiają wszelkie późniejsze korekty linii rozgraniczających. Oczywiście poprawienie tej sytuacji nie zawsze zależy od szeroko rozumianej działalności geodezyjnej, mamy jednak wiele instrumentów i sposobów, aby znacząco na nią wpływać.
Dotychczasowe wysiłki uporządkowania sytuacji w zakresie podziałów nieruchomości przeznaczonych pod zabudowę przynosiły różne efekty w zależności od tego, czy gmina potrafiła wykorzystać wszystkie istniejące możliwości, a mianowicie właściwie opracować i konsekwentnie realizować ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP). Chodzi głównie o ustalenie linii rozgraniczających tereny o różnym przeznaczeniu, przede wszystkim ulic i dróg, a także o ustalenie zasad i warunków podziału terenu na działki budowlane i ścisłe tych reguł przestrzeganie (niedopuszczanie wyjątków). To samo dotyczy wydawanych decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Ważnym etapem, który gmina powinna kompleksowo zrealizować, jest geodezyjne opracowanie osi i linii rozgraniczających wszystkich dróg i ulic. Wyniki tego opracowania powinny być wykorzystywane przy realizacji ewentualnych późniejszych pojedynczych podziałów nieruchomości...
W numerze ponadto: • Jak prysł satelitarny sen, czyli dlaczego SCOR nie stało się dumą polskiej geodezji • W cyklu „Poczet Profesorów PW” prof. Aleksandra Bujakiewicz, specjalistka w dziedzinie fotogrametrii • Bałagan prawny w nieruchomościach barierą w rozwoju – pisze Bogdan Grzechnik • Na tropie olbrzyma – Lotnicze skanowanie laserowe – Szkoła interpretacji, cz. 9 • Otwartość się opłaca – GISforum 2014 • Intergeo 2014 – największe targi geodezyjne na świecie • Ilu nowych studentów geodezji i kartografii? Wyniki rekrutacji na wyższe uczelnie 2014/2015
Listopadowe wydanie GEODETY można nabyć w prenumeracie
Redakcja
|